________________
५१४ राय धनपतसिंघ बढ़ाडुरका जैनागमसंग्रह नाग तेतालीस (४३) मा. वसमेण ढणे कोहं, माणं मद्दवया जिणे ॥ मायमवनावेन, लोनं संतोसन जिणे ॥ ३० ॥
(अवचूरिः) उपशमेन हन्यात्क्रोधं, मानं मार्दवेनानुत्स्सृततया, मायां च जुनावेनाशवतया जयेडुदय निरोधादिना, लोनं संतोषतो निःस्पृहत्वेन जयेत्तडुदय निरोधोदयप्राप्ताफलीकरणेन ॥ ३५ ॥
(अर्थ) माटे वसमेण इत्यादि सूत्र, साधु जे ते ( जवसमेण के० ) उपशमेन एटले क्षमारूप उपशमवडे ( कोहं के० ) क्रोधं एटले क्रोध प्रत्ये (हणे के० ) हन्यात् एटले हणे, (माणं के० ) मानं एटले अहंकाररूप मानप्रत्ये ( मद्दवया के० ) मार्दवेन एटले मृतावडे ( जिणे के० ) जयेत् एटले जीते, नाश करे, ( मायां के० ) मायां एटले वक्रतारूप मायाप्रत्ये (अवजावेण के० ) रुजुजावेन एटले सरलता - वडे नाश करे, ( लोनं के० ) लोनं एटले लोन प्रत्ये ( संतोस के० ) संतोषतः एसंतोषवडे ( जिणे के० ) जयेत् एटले जीते, नाश करे उपर कहेला उपशम प्रमुख उपाय वडे क्रोधादिकना उदयने रोकवो, अने उदय आवेला क्रोधादिकने निष्फल करवा ॥ ३५ ॥
( दीपिका . ) यत एवं ततः किं कर्तव्यमित्याह । साधुः क्रोधमुपशमेन कांतिरूपेण हन्यात् । कथम् । उदय निरोधोदयप्राप्ताफलीकरणेन । एवं मानं मार्दवेनानुत्सिक्ततया जयेत् । उदय निरोधादिनैव । मायां च रुजुनावेनाशठतया जयेत् । उदय निरोधादिनैव । एवं लोनं संतोषतो निस्पृहत्वेन जयेत् । तदय निरोधोदयप्राप्ताफली करणेनेति ॥३॥
( टीका . ) यत एवमत उवसमेण त्ति सूत्रम् । उपशमेन शान्तिरूपेण हन्यात् क्रोधमुदय निरोधोदयप्राप्ताफलीकरणेन । एवं मानं मार्दवेनानुत्सृततया जयेत् । उदयनिरोधादिनैव । मायां च रुजुनावेन श्रवक्रतया जयेत् । उदय निरोधादिनैव । एवं लोनं संतोषेण निस्पृहत्वेन जयेत् । उदय निरोधोदयप्राप्ताफलीकरणेनेति सूत्रार्थः ॥ ३५ ॥ कोदो अ माणो अ अणिग्गदीच्या, माया अ लोनो पवट्टमाणा ॥ चत्तारि एए कसिा कसाया, सिंचंति मूलाइ पुनवस्स ॥ ४० ॥
( वचूरिः ) एषां परलोकापायमाह । क्रोधश्च मानश्चानिगृहीता श्रृंखला माया च लोजश्च प्रवर्द्धमानौ । चत्वार एते क्रोधादयः । कृत्स्नाः संपूर्णाः कृष्णाः क्लिष्टा वा कषायाः सिञ्चन्ति अशुननावजलेन मूलानि तथाविधकर्मरूपाणि पुनर्भवस्य पुनर्जन्मतरोरिति ॥ ४० ॥
Jain Education International
For Private Personal Use Only
www.jainelibrary.org
