________________
५१२ राय धनपतसिंघ बदाउरका जैनागमसंग्रह, नाग तेतालीस-(४३)-मा.
(दीपिका.) उपदेशाधिकारे प्रक्रान्त श्दमेव समर्थयन्नाह । साधुरात्मानं नियोजयेत् । किं कृत्वा। बलं मानसं स्थाम शारीरं प्रेदय विचार्य । पुनः श्रमामारोग्यमात्मनः पुनः क्षेत्रं कालं च विझाय ॥ ३५॥ किं ज्ञात्वा आत्मानं नियोजयेत् इत्याह । साधुस्तावन्तं कालं धर्म चारित्रधर्म समाचरेत् । तावन्तं कियन्तं कालमित्याह । यावत् जरा वयोहानिरूपा न पीडयति । पुनर्यावत् व्याधिः क्रियासामर्थ्यशत्रुर्न वर्डते । पुनर्यावत् इन्डियाणि क्रियासामर्थ्यस्य उपकारीणि श्रोत्रादीनि न हीयन्ते । तावत् अत्रान्तरे प्रस्ताव इति कृत्वा धर्म समाचरेत् ॥३६ ॥ - (टीका.) उपदेशाधिकारे प्रक्रान्तमेव समथर्यन्नाह ।बलं ति सूत्रम् । जर त्ति सूत्रम् । अस्य व्याख्या । जरा वयोहानिलक्षणा यावन्न पीडयति, व्याधिः क्रियासामर्थ्यशत्रुर्यावन्न वईते । यावदिन्डियाणि क्रियासामोपकारीणि श्रोत्रादीनि न हीयन्ते । तावदत्रान्तरे प्रस्ताव शति कृत्वा धर्म समाचरेच्चारित्रधर्ममिति सूत्रार्थः॥३५॥३६॥
कोदं माणं च मायं च, लोनं च पाववटणं ॥
वमे चत्तारि दोसे ज, बंतो दिअमप्पणो ॥३७॥ (श्रवचूरिः ) धर्मोपायमाह । क्रोधं मानं मायां च लोनं च पापवर्धनम् एते सर्वे पापहेतव इति पापवळनत्वव्यपदेशः । यतश्चैवमतो वमेच्चतुरो दोषानेतानेव क्रोधादीन् श्छन्नात्मनो हितम् ॥ ३७॥
(अर्थ.) हवे धर्मनो उपाय कहे . कोहं इत्यादि सूत्र. (अप्पणो के०) आत्मनः एटले पोताना (हिथं के०) हितं एटले हितप्रत्ये (छतो के०) श्छन् एटले श्वा करतो एवो साधु जे ते (पाववतुणं के०) पापवईनं एटले पापनी वृद्धि करनार एवा (कोहं के०) क्रोधं एटले क्रोध, (च के०) वली (माणं के०) मानं एटले मान, (च के०) वली (मायं के०) मायां एटले माया ( च के०) वली (लोनं के०) लोनं एटले लोन ए (चत्तारि के०) चतुरः एटले चार ( दोसे के०) दोषान् एटले दोष प्रत्ये (वमे के०) वमेत् एटले वमे, त्याग करे. कारण के, एनो त्याग करवाथी सर्व संपदा प्राप्त थाय .॥ ३७॥
(दीपिका.) अथ धर्मस्य उपायमाह । साधुः क्रोध, मानं, मायां, लोनं च पापवईनं पापस्य हेतवः। यतश्च एवं तत एतान् चतुरो दोषान् क्रोधादीन् वमेत् त्यजेत् । किं कुर्वन् । श्रात्मनो हितमिछन् । एतहमने हि सर्वसंपदिति ॥३७॥ .. (टीका) तपायमाह । कोहं गाहा व्याख्या। क्रोधं मानं च मायां च लोनं च
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org