________________
५० राय धनपतसिंघ बहाऽरका जैनागमसंग्रह, नाग तेतालीस-(४३)-मा.
सुअंवा जइ वा दिहं, न लविजोवघाइअं॥
न य केण नवाएणं, गिहिजोगं समायरे ॥२१॥ (अवचूरिः ) एतदेव स्पष्टयन्नाह । श्रुतमन्यतो वा यदि वा दृष्टं स्वयमेव नालपेन्न नाषेतौपघातिकमुपघातनिर्वृत्तं तत्फलं वा औपघातिकं यथा चौरस्त्वमित्यादिरूपम् । न च केनचिउपायेनोपरोधादिना गृहियोगं समाचरेत् २१॥
(अर्थ.) उपर कही तेज वात स्पष्ट कहे . सुझं इत्यादि सूत्र. ( जवघाश्यं के० ) औपघातिकं एटले उपधातथी थएली अथवा उपघात जेथी थाय एवी वात (सुअं के० ) श्रुतं एटले सांजली होय, ( जश्वा के ) यदिवा एटले अथवा (दि. हं के०) दृष्टं एटले दीठी होय, तो पण साधु जे ते ते वात प्रत्ये ( न ल विज के०) नालपेत् एटले न बोले, तेमज (केण उवाएण के) केनचिछुपायेन एटले कोश पण प्रकारे सूदम नंगथी पण ( गिहिजोगं के० ) गृहियोगं एटले गृहस्थनी साथे तेना बालकने रमाडवा प्रमुख संबंध अथवा आरंन समारंनरूप गृहस्थनो व्यापार पण साधु जे ते ( नय समायरे के० ) नच समाचरेत् एटले न करे. ॥ २१ ॥
(दीपिका.) पुनरेतदेव स्पष्टयन्नाह । साधुः श्रुतं वा अन्यतः यदि वा दृष्टं वा स्वयमेव वा एतादृशं वचनं न आलपेत् न नाषेत । कीदृशं वचनमौपघातिकमुपघातेन निर्वतं तत्फलं वा औपघातिकं यथा त्वं चौर इत्यादि । अतोऽन्यत् लपेदपीति गम्यते । तथा नच केनचिछुपायेन सूक्ष्मयापि जंग्या गृहियोगं गृहिसंबंधं तद्वालग्रहणादिरूपं गृहिव्यापारं प्रारम्नरूपं समाचरेत् कुर्यात् नचेति ॥ २१॥
(टीका.) एतदेव स्पष्टयन्नाह । सुधति सूत्रम् । श्रुतं वा अन्यतः यदि वा दृष्टं खयमेव नालपेन्न नाषेत। औपघातिकमुपघातेन निवृत्तम् । तत्फलं वा । यथा चौरस्त्वमित्यादि । अतो नालपेदपीति गम्यते । तथा नच केनचिमुपायेन सूदमयापि नङ्ग्या गृहियोगं गृहिसंबन्धं तद्वालग्रहणादिरूपं गृहिव्यापार वा प्रारम्नरूपं समाचरेत् कुर्यान्नैवेति सूत्रार्थः ॥ १॥
निहाणं रसनिद, नदगं पावगं ति वा॥
पुछो वा वि अपुठो वा, लानालानं न निदिसे॥२॥ ' (अवचूरिः ) निष्ठानं सर्वगुणोपेतं संतृतमन्नं । रसनिव्यूढं तद्विपरीतं कदशनमित्यर्थः। एतदाश्रित्याद्यं नमकं द्वितीयं पापकमिति पृष्टः परेण अपृष्टो वा स्वयमेव लानालानं न निर्दिशेदद्य साधु लब्धमसाधु वा शोजन मिदं नगरमशोजनमिति वा ॥२२॥
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org