Page Text
________________
दशवैकालिकेऽष्टमाध्ययनम् ।
पए एवा कीडीना घर; ( तहेवय के० ) तथैवच एटले तेमज ५ (पणगं के०) पनकं एटले चोमासामा नूमि काष्ठ इत्यादि वस्तुने विषे पंच वर्णी लीलन फूलन चढे बे ते, ६ (बीथ के०) बीजं एटले बीज सूदम ते जेमांथी अंकुर उत्पन्न थाय बे, ते बीजर्नु मुख, ७ ( हरिशं के ) हरितं एटले हरित सूक्ष्म ते अतिशय नवं उत्पन्न भएलुं नूमिसमानवर्णवालुं होय जे ते, (च के०) पुनः ७ (अहम के० ) श्रष्टमं एटले आठमुं (अंडसुहुमं के०) अंडसूक्ष्मं एटले अंडसूदम ते माखी, कीडी, काकिंडो इत्यादिकनां इंडां ते जाणवू. ॥ १५ ॥
( दीपिका.) स्नेह मिति । स्नेहसूदममवश्याय हिममिहिकाकरकहरतनुरूपम् । पुष्पाणि तानि तर्णानि सूक्ष्माणीति न लक्ष्यन्ते । पाणीति । प्राणिसूक्ष्मअनुकरिः कुन्थुः । स हि चलन् विनाव्यते न स्थितः सूदमत्वात् उत्तिंगसूम कीटिकानगरम् । तत्र कीटिका अन्ये च सूदमसत्वा जवन्ति । तथा पनकमिति पनकसूदमं प्रायः प्रावृट्काले नूमिकाष्ठादिषु पञ्चवर्णस्तव्यलीनः पनक इति । तथा बीजसूदमं शाल्यादिबीजस्य मुखमूले कणिका । या लोकेषु तुषमुखमित्युच्यते । हरितं चेति हरितसूदमं च । तथा अत्यन्तमनिनवमुनिन्नं पृथिवीसमानवर्णमेव अएकसूदमं च अष्टममिति । एतच्च मदिकाकीटिकागृहकोकिलाब्राह्मणीकृकलासादीनामएममिति ॥१५॥
(टीका.) सिणेहं ति सूत्रम्।अस्य व्याख्या । स्नेह मिति । स्नेहसूदममवश्यायहिममिहिकाकरकहरतनुरूपम् । पुष्पसूमं चेति वटोउंबराणां पुष्पाणि । तानि तछ
र्णानि सूदमाणीति न लद्यन्ते । पाणीति । प्राणिसूदममनुकरिः कुंथुः। स हि चलन् विनाव्यते न स्थितः । सूक्ष्मत्वात् । उत्तिंगं तथैव चेत्युत्तिंगसूदमं कीटिकानगरं, तत्र कीटिका अन्ये च सूदमसत्त्वा नवन्ति । तथा पनकमिति पनकसूमं प्रायः प्रावृट्काले नूमिकाष्ठादिषु पञ्चवर्णस्त व्यलीनः पनक इति । तथा बीजसूदमं शाळ्यादिबीजस्य मुखमूले कणिका । या लोके तुषमुखमित्युच्यते । हरितं चेति । हरितसूदमं तच्चात्यन्तानिनवोनिन्नं पृथिवीसमानवर्णमेवेति । अएमसूदमं चाष्टममिति । एतच्च मक्षिकाकीटिकागृहकोकिलाब्राह्मणीकृकलासाद्यएममिति सूत्रार्थः ॥ १५॥
एवमेआणि जाणित्ता, सवनावेण संजए॥
अप्पमत्तो जए निच्चं, सविंदिअसमाहिए ॥१६॥ (अवचूरिः ) एवमुक्तप्रकारेण एतानि सूदमाणि ज्ञात्वा सूत्रादेशेन सर्वनावेन शक्त्यनुरूपेण स्वरूपसंरक्षणादिना संयतः साधुः अप्रमत्तो निसादिप्रमादरहितो यतेत संरक्षणं प्रति नित्यं एकेन्द्रियसमाहितः शब्दादिषु रागद्वेषावगछन् ॥ १६ ॥
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
Jain Education International
| SR No. | 003659 |
| Book Title | Agam 42 Mool 03 Dashvaikalik Sutra |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Darbarilal Nyayatirth |
| Publisher | Manikchand Digambar Jain Granthamala Samiti |
| Publication Year | |
| Total Pages | 728 |
| Language | Prakrit, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari, Agam, Canon, & agam_dashvaikalik |
| File Size | 29 MB |