Page Text
________________
दशवैकालिकेऽष्टमाध्ययनम् ।
४७३ ध्यादिगारवाछेत्यप्रशस्त इत्ययमप्रशस्तः प्रणिधिः । तथा धर्मार्थ प्रशस्त इति । मायागारवरहितो धर्मार्थमेवेजियनोन्डियनिग्रहं करोति । यः स तदन्नेदोपचारात्प्रशस्तः सुन्दर इन्जियनोशन्जियप्रणिधिनिर्जराफलत्वादिति गाथार्थः ॥ सांप्रतमप्रशस्तेतरप्रणिधेर्दोषगुणावाह ॥ अहविहं कम्मरयं, बंधश् अपसउपणि हिमाउत्तो ॥ तं चेव खवे पुणो, पसपणिहीसमाउत्तो ॥ ७० ॥ व्याख्या ॥ अष्टविधं ज्ञानावरणीयादिनेदात् कर्मरजो बध्नात्यादत्ते। क इत्याह। अप्रशस्तप्रणिधिसमायुक्तः श्रप्रशस्त. प्रणिधौ व्यवस्थित इत्यर्थः। तदेवाष्टविधं कर्मरजः पयति पुनः । कदेत्याह । प्रशस्तप्रणिधिसमायुक्त इति गाथार्थः॥ संयमाद्यर्थं च प्रणिधिः प्रयोक्तव्य इत्याह ॥ दंसणनाणचरित्ता-णि संजमो तस्स साहणठाए ॥ पणिही पजजिप्रबो, अणायणारंच वजा॥१॥ व्याख्या ॥ दर्शनशानचारित्राणि संयमः संपूर्णः। तस्य संपूर्णसंयमस्य साधनार्थ प्रणिधिःप्रशस्तःप्रयोक्तव्यः। तथा अनायतनानि च विरुषस्थानानि वर्जनीयानि इति गाथार्थः ॥ एवमकरणे दोषमाह ॥ उप्पणिहिथजोगी पुण, लंबिजा संजमं श्रयाएंतो ॥ वीसबनिसहंगो-व कंटश्वे जह पडतो ॥ ७२ ॥ व्याख्या ॥ कुःप्रणिहितयोगी पुनः । सुप्रणिधिरहितः प्रव्रजित इत्यर्थः । लंज्यते खंड्यते संयममजानानः। संयत एवेति। दृष्टान्तमाह। विष्टब्धो निस्सृष्टाङ्गस्तथा अयत्नपरः कंटकवति श्वत्रादौ यथा पतन् कश्चिनंव्यते तदसौ संयम इति गाथार्थः॥ व्यतिरेकमाह ॥ सुप्पणि हिअजोगी पुण, न लिप्पई पुवनणिश्रदोसे हिं ॥ निदहश् अ कम्माई, सुक्कतणाई जहा अग्गी ॥ ७३ ॥ व्याख्या ॥ सुप्रणिहितयोगी पुनः सुप्रणिहितः प्रत्रजितः न लिप्यते पूर्वनणितदोषैः कर्मबन्धादिनिः संवृताश्रवछारत्वात् । निर्दहति च कर्माणि प्राक्तनानि। तपःप्रणिधिनावेन । दृष्टान्तमाह।शुष्कतृणानि यथा अग्निर्दहति तहदिति गाथार्थः॥ तम्हा ज अप्पसबं, पणिहाणं उनिऊण समणेणं ॥पणिहाणं मि पसबे, नणिउ आयारपणिहित्तिाव्याख्या॥ यस्मादेवमप्रशस्तप्रणिधिःखद इतरस्तु सुखदस्तस्मादप्रशस्तं प्रणिधानमप्रशस्तं प्रणिधिमुनित्वा परित्यज्य श्रमणेन साधुना प्रणिधाने प्रणिधौ प्रशस्ते कल्याणे यत्नः कार्य इति वाक्यशेषः। निगमयन्नाह । जणित आचारप्रणिधिरिति गाथार्थः॥ उक्तो नामनिष्पन्नो निदेपः सांप्रतं सूत्रालापकनिष्पन्नस्यावसर इत्यादि चर्चः पूर्ववत्तावद्यावत्सूत्रागनुगमेऽस्खलितादिगुणोपेतं सूत्रमुच्चारणीयम् । तच्चेदम् । आयार इत्यादि सूत्रम् । अस्य व्याख्या। आचारप्रणिधिमुक्तलक्षणं लब्ध्वा प्राप्य यथा येन प्रकारेण कर्तव्यं विहितानुष्ठानं जिकुणा साधुना तं प्रकारं ने नवनय उदाहरिष्यामि कथयिष्यामि । आनुपूर्व्या परिपाट्या शृणुत ममेति गौतमादयः स्वशिष्यानाहुरिति सूत्रार्थः॥१॥
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 003659 |
| Book Title | Agam 42 Mool 03 Dashvaikalik Sutra |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Darbarilal Nyayatirth |
| Publisher | Manikchand Digambar Jain Granthamala Samiti |
| Publication Year | |
| Total Pages | 728 |
| Language | Prakrit, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari, Agam, Canon, & agam_dashvaikalik |
| File Size | 29 MB |