________________
दशवेकालिके षष्ठमध्ययनम् ।
३८
त्वानावात् । किंभूतेन ज्ञातपुत्रेण । ताइणा त्रात्रा । खपरत्राणसमर्थेन । अपितु कः परिग्रहो महावीरेणार्थतः प्रोक्त इत्याह । मूर्छा परिग्रह उक्तः । असत्स्वपि वस्त्रादिषु लौल्यम् । कुतः । बन्धहेतुत्वात् । शिष्यः प्राह । ननु वस्त्रादीनामनावेऽपि यदि मूर्छा तदा वस्त्रादि सावे सति कथं न मूर्छा । उच्यते । साधूनां सम्यग्बोधेन मूर्छाया बीजभूतस्याबोधस्योपधातात् ॥ २१ ॥
( टीका. ) यतश्चैवमतो एसो त्ति सूत्रम् । नासौ निरनिष्वङ्गस्य वस्त्रधारणादिलक्ष्णः परिग्रह उक्तो बन्धहेतुत्वाभावात् । केन । ज्ञातपुत्रेण ज्ञात उदारचत्रियः सिकार्थः तत्पुत्रेण वर्धमानेन त्रात्रा स्वपरपरित्राण समर्थेन । अपि तु मूसत्स्वपि वस्त्रादिवष्वङ्गः परिग्रह उक्तो बन्धहेतुत्वादर्थतस्तीर्थकरेण । ततोऽवधार्य इत्येवमुक्तो मदर्षिणा गणधरेण । सूत्रे सेऊंनव आदेति सूत्रार्थः ॥ २१ ॥
सव दिणा बुधा, संरकणपरिग्गदे ॥
विप्पणो वि देमि, नायरंति ममाश्यं ॥ २२ ॥
( अवचूरिः ) वस्त्राद्यजावे मूर्छा स्यात् । तद्द्भावे कथं नेत्याह । सर्वत्रोचितत्रकाले चोपधिनागमोक्तेन सहिता श्रपि बुद्धा ज्ञाततत्वाः संरक्षणाय षमां कायानां वस्त्रादिपरिग्रहे सत्यपि नाचरन्ति । ममत्वमिति योगः । श्रप्यात्मनो देहेऽपि ममाइयं ममत्वं न चरन्ति ॥ २२ ॥
(अर्थ. ) ( बुद्धा के० ) बुद्धा: एटले यथावत् जाणी लीधुं बे वस्तुतत्त्व जेणे एवा साधु (सव हिणा के० ) सर्वत्रोपाधिना एटले सर्वत्र योग्य एवा क्षेत्रका - लने विषे आगमोक्त उपाधि जे वस्त्रादि तेणे करी ( संरकणपरिग्गदे के० ) संरक्षणपरिग्रहे एटले षट्जीव निकायोना संरक्षणने अर्थे परिग्रह जे बे तेने विषे (वि के ० ) अपि एटले पण ( अप्पणो वि के० ) आत्मनोऽपि एटले पोताना पण ( देहं म ० ) देहे एटले देहने विषे पण ( ममाश्यं के० ) ममत्वं एटले ममत्वादिकने ( नायरं ति के० ) नाचरंति एटले आचरण करता नथी. ॥ २२ ॥
( दीपिका. ) बुद्धा यथावज्ज्ञातत्त्वाः साधवः संरक्षणपरिग्रहे संरक्षणाय पक्षां जीवनिकायानां परिग्रहे सत्यपि न आचरन्ति ममत्वमिति उक्तियोजना । केन । सर्वत्र उपधिना सर्वत्र योग्ये देत्रे काले च उपधिना आगमोक्तेन वस्त्रादिना । कुतः । ते परि वस्त्रादिरूपे ममत्वं न कुर्वन्तीत्याह । यतस्ते जगवन्त श्रात्मनोऽपि देह श्रात्मनो धर्मकायेऽपि ममत्वमात्मीयानिमानं विशिष्टप्रतिबन्धसंगतिं न कुर्वन्ति ।
Jain Education International
For Private Personal Use Only
www.jainelibrary.org