________________
३२० राय धनपतसिंघ बदाउरका जैनागमसंग्रह, नाग तेतालीस-(४३)-मा. काशप्रधाने नाजनश्त्यर्थः । साधुः प्रव्रजितः यतं प्रयत्नेन तत्रोपयुक्तः अपरिशातं हस्तमुखान्यामनुसन् इति सूत्रार्थः ॥ ए६ ॥
तित्तगं व कमुअं व कसायं, अंबिलं व मट्ठरं लवणं वा ॥
एअलक्ष्मनल पउत्तं, मदु घयं व मुंजिक संजए॥ए॥ (अवचूरिः) नोजनमधिकृत्य विधिमाह । तिक्तमेलुकवावुकादि। कटुकमाईकतीमनादि । कषायं वबादि । अम्लमारनालादि । मधुरं वीरादि । प्रकृतिदारं लवणोत्कटं कादि वा । एतत्तिक्तादि लब्धमागमोक्तेन विधिना । प्राप्तमन्यार्थं प्र. युक्तं तत्साधकमिति कृत्वा मधु घृतमिव जुञ्जीत न चर्वणाद्यर्थम् ॥ ए॥ - (अर्थ.) हवे नोजननो विधि कहे . जो ते आहारमा ( तित्तगं के) तिक्तकं एटले कडवो पदार्थ ते एबुक वालुकादिक होय. ( च के) वली ( कडुयं के०) कटुकं एटले आई इत्यादि तीखो पदार्थ होय, तथा (कसायं के० ) कषायं एटले कषायलो ते कोठ बेहेडां वगेरे पदार्थ होय, (च के० ) वली (अंबिलं के०) अम्लं एटले दधि गश प्रमुख खाटो पदार्थ होय, अथवा ( महुरं के०) मधुरं एटले साकर उध प्रमुख मधुर पदार्थ होय, ( वा के०) किंवा (लवणं के०) खारो पदार्थ होय, तो ( एय के०) श्रा (लर्क के०) लब्धं एटले मलेला एवा तथा (अन्नपउत्तं के०) अन्यार्थप्रयुक्तं एटले सिद्धांतनी रीते मोदसाधनकारक एवा होताना देहनिर्वाहार्थ पूर्वोक्त पदार्थने (संजए के) संयतः एटले रागोषरहित एवो साधु (महु घयं व के०) मधुघृतमिव एटले सरस घीसरखा जाणीने (मुंजिज के०) जुञ्जीत एटले नोजन करे. ॥ ए॥
(दीपिका.) अथ नोज्यमाश्रित्य विशेषमाह । संयत एवं विधमपि अशनादि मधुघृतमिव मधुघृतसमानं मृष्टमिति झात्वा जुञ्जीत । किंविशिष्टमशनादि । तिक्तं वा एलुकवालुका दि १ कटुकमाईतीमनादि २ कषायं वदादि ३ अंबिलं वा अम्लं तकारनालादि ४ मधुरं दीरदध्यादि ५ लवणं वा प्रकृतिदारं तथा विधशाकादि श्रन्यझा लवणोत्कटं एतत् लब्धं आगमे उक्तेन विधिना प्राप्तं । पुनः कीदृशं अन्यार्थप्रयुक्तं अन्यार्थं अदोपांगन्यायेन देहाथ परमार्थतो हि तत्साधकमिति कृत्वा मोदार्थं प्रयुक्तं परं न वर्णाद्यर्थम् ॥ ए ॥
( टीका.) नोज्यमधिकृत्य विशेषमाह । तित्तगंवत्ति सूत्रम् । तिक्तकं वा एलगबुकादि । कटुकं वा आर्डकतीमनादि । कषायं वदादि । अम्लं तकारनालादि ।
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
