________________
दशवैकालिके पञ्चमाध्ययनम्।
शएए (दीपिका.) ततः साधवः किं कुर्वत इत्याह । एतादृशान् पूर्वोक्तान् महादोषान् ज्ञात्वा महर्षयः साधवः । यस्मादोषकारिणीयं निक्षा । तस्मात् मालापहृतां मालोपनीतां निदां न प्रतिगृह्णन्ति । किं विशिष्टा महर्षयः । संयताः सम्यक्संयमे यतनां कुर्वाणाः ॥६ए ।
(टीका.) एवारिस त्ति सूत्रम् । ईदृशाननन्तरोदितरूपान्महादोषान् ज्ञात्वा महर्षयः साधवः । यस्माद्दोषकारिणीयं तस्मान्मालापहृतां मालादानीतां निदां न प्रतिगृह्णन्ति संयताः। पागन्तरं वा । हंदि मालोहडं ति । हंदीत्युपप्रदर्शन शति सूत्रार्थः ॥ ६ए॥
कंदं मूलं पलंबं वा, आमं बिन्नं च सन्निरं ॥
तुंबागं सिंगबेरं च, आमगं परिवङये ॥ ७० ॥ (श्रवचूरिः) सूरणादि कन्दम् । मूलं विदा रिकादिरूपम् । प्रम्लवं तालफलादि । श्रामं निन्नं च सन्निरं पत्रशाकम् । तुम्बकं प्रतीतं त्वग्मजान्तर्वति । आज तुलसीमित्यन्ये । शृङ्गवेरं चाकमामगं परिवर्जयेदिति ॥ ७० ॥
(अर्थ. ) हवे केटलीक बहोरवामां निषिद्ध वस्तु बे, ते कदे बे, कंदमिति. तथा (कंदं के०) सूरण विगेरे कंद, ( मूलं के०) विदारिकादि मूल, (वा के) अथवा ( पलंबं के० ) प्रलंबं एटले तालादिकनां फल अने ( आमं के ) काचुं, अथवा ( निन्नं के० ) बेद्यं एवं ( सन्निरं के० ) पत्रशाक तथा ( तुंबागं के) तूंबडु, मुधियु, तेने तथा (सिंगबेरं के०) शंगबेरं एटले आएं एटलां वानां (थामगं के) थामकं एटले काचां सचित्त होय तो तेने (परिवाए के) परिवर्जयेत् एटले त्याग करे. ॥ ७० ॥ __ (दीपिका.) पुनः किं किं कीदृशं कीदृशं न गृह्णन्ति तदाह । साधुः कन्दं सूरणादि “वर्जयेत्” इत्युक्तिः सर्वत्र लापनीया १ तथा मूलं पिएकादिरूपं २ प्रलंबं वा तालफलादि ३ आमं जिन्नं च सन्निरम् । सन्निरमिति पत्रशाकं ४ तुंबाकं त्वग्मजान्तर्वत्याऽम् । तुलसीमित्यन्ये ५ शृंगबेरं च आईकं ६ च श्रामकं सचित्तम् ॥ ७० ॥
(टीका.) प्रतिषेधाधिकार एवाह। कंदं मूलं ति सूत्रम् । कन्दं सूरणादिलक्षणम् । मूलं विदारिकारूपम् । प्रलंबं वा तालफलादि । थाम बिन्नं वा सन्निरम् । सन्निरमिति पत्रशाकम् । तुम्बाकं त्वग्मजान्तर्वति । श्रा वा तुलसीमित्यन्ये । शृङ्गबेरं चाईकम् । आमं परिवर्जयेदिति सूत्रार्थः ॥ ७० ॥
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org