________________
२७५
दशवेकालिके चतुर्थाध्ययनम्। यवर्तिनः।तस्य सूक्ष्मत्वादेव कायिकीहिंसाया अन्नावेऽपि मनोवाग्भ्यां तत्संजवे ग्रहणं सार्थकमिति। यहा सूक्ष्मं कुन्थ्वादि। बादरोऽपि स्थूलः । स चैकैको विधा। त्रसः स्थावरश्च। सूक्ष्मत्रसः कुन्थ्वादिः। सूक्ष्म स्थावरो वनस्पत्यादिः।बादरत्रसो गवादिः।बादरः स्थावरः पृथिव्यादिः।प्राकृतत्वाहिन्नक्तिव्यत्ययेन प्राणानतिपातयामीति यात्मनिर्देशः। एवं शेषमहावतेष्वपि योज्यम्।सूक्ष्मं वा बादरं वेति वाशब्दोपल दित एकग्रहणे तजातीयग्रहणमिति चतुर्विधः प्राणातिपातो अष्टव्यः। अव्यतः क्षेत्रतः कालतः नावतश्च । चतुर्जगिका चात्र । दवणामेगे पाणावाए नो नाव नाव न दवः । दव नाव वि। नो दव नो नाव: । श्रादिमध्यान्तेषु जदन्तग्रहणाशुरुमनापृब्य न किंचित्कार्यमिति । श्त आरज्य मम सर्वस्मात्प्राणातिपाताहिरमणमिति निगमनम् । नैव स्वयं प्राणिनो. ऽतिपातयामि।नैवान्यैः प्राणिनोऽतिपातयामि।प्राणिनोऽतिपातयतोऽप्यन्यान्न समनुजानामि । व्रतप्रतिपत्तिं निगमयन्नाह । उपस्थितोऽस्मि । उप सामीप्येन तत्परिणामापत्त्या स्थितः । श्त श्रारज्य मम सर्वस्मात्प्राणातिपाताहिरमणं प्रत्याख्यानमिति॥१॥
(अर्थ.) पूर्वोक्त प्रकारे साधुए करवानो त्रिविध दंमनो परित्याग सामान्य करी कह्यो. तेनेज हवे विशेषेकरी पंचमहाव्रतरूपें कहे . तेमां प्रथम पहेलं महाव्रत कहे ने. (नंते के०) हे नदंत एटले हे गुरो (पढमे के०) प्रथमे एटले पहेला (महबए के०) महाव्रते एटले प्राणातिपातविरमणनामक महाव्रतने विषे (पाणावाया के०) प्राणातिपातात, प्राण एटले एकेडियादिक तेमनो जे अतिपात एटले अतिपीडा तेथी ( वेरमणं के०) विरमणं एटले सम्यग्ज्ञानश्रझानपूर्वक विरमण करवं. निवतवं. एम जगवाने कडं बे, माटे (नंते के०) हे नदंत, गुरो, (सवं के०) सर्व एटले सर्व प्रकारना (पाणाश्वायं के०) प्राणातिपातं एटले प्राणातिपातने (पच्चरकामि के०) प्रत्याख्यामि एटले पञ्चरकुं बु. (से के०) तद्यथा ते जेम केः-(सुहुमं वा के०) सूक्ष्मं वा एटले सूक्ष्म ते न्हाना शरीरवाला ( बायरं वा के० ) बादरं वा एटले अथवा स्थूलशरीरवाला एवा जे ( तसं वा के) त्रसं वा एटले बेंजियादिक त्रसजीव, तेमां कुंथुआदिक जे जे ते सूक्ष्म त्रस जाणवा, अने गजादिक जे जे ते बादर त्रस जाणवा. तथा ( थावरं वा के०) स्थावरं वा एटले पृथिव्यादिक स्थावर जीव तेमां वनस्पत्यादिक जे जे ते सूक्ष्म स्थावर जाणवा, अने पृथिव्यादिक जे डे, ते बादर स्थावर जाणवा. एवा (पाणे के०) प्राणिनः एटले जीवने (नेव सयं अश्वाजा के० ) नैव स्वयं अतिपातयामि एटले हुँ पोते हणीश नहि, ( अन्नेहिं के०) अन्यैः एटले बीजा लोको पासें (पाणे के०) प्राणिनः एटले पूर्वोक्त जीवोने ( नेव
२४
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org