________________
दशवैकालिके चतुर्थाध्ययनम् ।
२४५ तेथी एम सिक थाय के, शिष्ये गुरुनो विनय सारीरीतें साचववो. कारण के धर्मनुं मूल विनय बे, कयु डे केः-"मूलं संसारस्स य, होति कसाया अणंतपत्तस्स ॥ विण हाणपजत्तो, मुकविमुक्कस्स मोरकस्स ॥१॥ इति” अस्तु. षड्जीव निकानामक अध्ययन बे एम कडं. ते षड्जीवनिकायिका कोणें कही ते कहे बे. ( समणेणं के० ) श्रमणेन एटले महातपस्वी एवा, (नगवया के०) समयैश्वर्या दिसंपन्न एवा, ( कासवेणं के० ) काश्यपेन एटले काश्यप गोत्र जेमर्नु बे एवा, ( महावीरेणं के०) महावीरेण एटले कषायादिशत्रुने जीतवामां महोटा वीर एवा वर्धमान स्वामीए; कयु डे केः-विदारयति यत्कर्म, तपसा च विराजते ॥ तपोवीर्येण युक्तश्च, तस्माछीर इति स्मृतः॥१॥ इति ॥ ( पवेश्या के०) प्रवेदिता एटले अलौकिकप्र. नावथी जाणी, तथा ( सुअरकाया के ) खाख्याता एटले सुरासुरमनुष्ययुक्त एवा समवसरण मध्ये रूडी रीते कही, तथा (सुपन्नत्ता के०) सुप्रज्ञप्ता एटले जेम कही तेमज अतिशयेंकरी पोते सेवन करी. अर्थात् आचरण करी. ते कारण माटे एवी षड्जीवनिकानुं ( अहिझिालं के) अध्येतुं एटले अध्ययन करवाथी ( मे के०) मारु एटले आत्मानुं (सेयं के०) श्रेयः एटले कल्याण डे. कारण के, (अनयणं के०) ए अध्ययन जे जे ते (धम्मपन्नत्ती के०) धर्मप्रज्ञप्तिरूप में, एटले एमां धर्मनी प्ररूपणा करी, तेथी आत्मानुं कल्याण निश्चयें करी थशेज ॥१॥
(दीपिका ) व्याख्यातं कुल्लकाचारकथाख्यं तृतीयमध्ययनम् । अथ चतुर्थं षड्जीव निकाख्यमध्ययनं व्याख्यायते । पूर्वोक्ताध्ययनेन अस्याध्ययनस्य अयं संबन्धः। पूर्वं साधुना आचारे धृतिः कार्या नत्वनाचार इत्युक्तम् । अयमेव च आत्मसंयमे उपायः। सच आचारः षड्जीव निकायगोचरः। अतः षड्जीव निकायाः प्रोच्यन्ते । तत्र सूत्रम् । श्रुतं अवधारितं मे इति मया अत्र श्रीसुधर्मस्वामी श्रीजम्बूस्वामिनं प्राह । हे आयुष्मन् । आयुरस्यास्तीति आयुष्मान् तस्य संबोधनं तेन जगत्प्रसिझेन नगवता समग्रेश्वर्यादियुक्तेन श्रीवर्धमानस्वामिना एवंप्रकारं वदयमाणमाख्यातं केवलज्ञानेन उपलन्य कथितम् । अथवा उसंतेणं ति समयं जगवतो विशेषणम् । किंजूतेन जगवता आउसंतेणं आयुष्मता चिरजीविना इत्यर्थः। मङ्गलवचनमेतत् । अथवा आवसंतेणं ति पाठे मया इत्यस्य विशेषणम् । किंनूतेन मया । आवसता गुरुपादमूलसे विना । अथवा आमुसंतेणं ति पाठे किंजूतेन मया। मृशता जगवत्पादारविन्दयुगुलं मस्तकेन । अनेन गुरुविनयप्रतिपत्तिरुक्ता । किंजूतेन जगवता श्राख्यातम् इति पृष्टे आह । एषा खलु षड्जीवनिका नामाध्ययनंश्रमणेन महातपस्विना जगवता समयैश्वर्यादियुक्तेन महावीरेण कषायादिवैरिजयात् महासुनटेन किंजूतेन काश्यपेन
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org