________________
ए३० दितीये सूत्रकृतांगे वितीय श्रुतस्कंधे षष्ठाध्ययनं मन्यते न परलोकसुखमिति लानादर्शनात्तत्र न याति नगवान्नतु वेषबुझ्या । यदप्युक्तं । पंमितनरगुटिकादिविद्यासिनयान तेषां स्थाने यातीत्येतत्प्रलापप्रायं । यतः । सर्वैरपि तोर्थिकैः सर्वज्ञस्य नगवतोमुखमप्यवलोकयितुं न शक्यते वादस्तु दुरापास्तएवेति॥१॥
॥ टीका-एतजोशालकमतं परिहतुकामाईकयाह । ( णोकामकिच्चाइत्यादि) सहि नगवान्प्रेक्षापूर्वकारितया नाकामरुत्योनवति कमनं कामना न कामोऽकामस्तेन कृत्यं कर्तव्यं यस्यासावकामकत्यः सएवंनतोन नवत्यनिहाकारीन नवतीत्यर्थः। यो[त्प्रेदा पूर्वकारितया वर्तते सोऽनिष्टमपि स्वपरात्मनोनिरर्थकमपि कृत्यं कुर्वीत नगवांस्तु सर्व ज्ञः सर्वदशी परहितैकरतः कथं स्वपरात्मनोनिरुपकारकमेवं कुर्यात्तथाच बालस्येव कृत्यं यस्य सबालकत्योन चासौ बालवदनालोचितकारी न परानुरोधान्नापि गौरवाधर्मदे शादिकं विधत्तेऽपितु यदि कस्यचिनव्यसत्वस्योपकाराय तन्नाषितं नवति ततः प्रवृत्तिर्नवति नान्यथा तथा न राजानियोगेनासौ धर्मदेशनादौ कथंचित्प्रवर्तते ततः कु तस्तस्य नयेन प्रवृत्तिः स्यादित्येवं व्यवस्थिते केनचित्कचित्संशयरुतं प्रश्नं व्यागृणीया यदि तस्योपकारोनवत्युपकारमंतरेण नच नैव व्यागृणीयाद्य दिवाऽनुत्तरसुराणां मनः पर्यायज्ञानिनांच इव्यमनसैव तन्निर्णयसंनवादतोन व्यागृणीयादित्युच्यते । यद्यप्युच्यते नवता यदि वीतरागोऽसौ किमिति धर्मकथां करोतीति चेदित्याशंक्याह । स्वकामकृत्ये न स्वेबाचारिकारितयाऽसावपि तीर्थकन्नामकर्मणः पणाय न यथाकथंचिदतोऽसावग्ला नहास्मिन्संसारे आर्यक्षेत्रे चोपकारयोग्यधार्याणां हि सर्वहेयधर्मदूरवर्तिनां तउपकारा धर्मदेशनां व्यागृणीयादसाविति ॥ १७ ॥ किंचान्यत् । (गंतेत्यादि ) सहि नगवान् परहितैकरतोगत्वापि विनेयासन्नमथवाप्यगत्वा यथानव्यसत्वोपकारोनवति तथातथा न गवंतोर्हतोधर्मदेशनां विदधत्युपकारे सति गत्वापि कथयंत्यसतितु स्थिताअपि न कथयं तीत्यतोन तेषां रागषसंनवति केवलमाशुप्रज्ञः सर्वज्ञः समतया समदृष्टितया चक्रवर्ति इमकादिषु दृष्टोवा धर्म व्यागृणीयात् । जहा पुणस्त कश्तहा तुम्बस्स कब इति वच नादित्यतोन रागवेषसन्नावस्तस्येति।यत्पुनरनार्यदेशमसौ न व्रजति तत्रेदमाह । अनार्याः देवनाषाकर्मनिर्बहिष्कृतादर्शनतोपि परिसमंतादितागताः प्रचष्टाइति यावत। तदेवमसौ जगवानित्येतत्तेषु सम्यग्दर्शनमात्रमपि कथंचिन्न नवतीत्याशंकमानस्तत्र न व्रजतीति । यदिवा विपरीतदर्शनिनोन नवंत्यनार्याः शकयवनादयस्तेहि वर्तमानसुखमेवैकमंगीक त्य प्रवर्तते न पारलौकिकमंगीकुवैत्यतः सधर्मपराङ्मुखेषु तेषु नगवान्न याति न पुनस्तके पादिबुध्येति । यदप्युच्यते त्वया यथानेकशास्त्रविशारदगुटिकासिमविद्यासिमादितीर्थ कपरानवनयेन न तत्समाजे गलतीत्येतदपि बालप्रलपितप्रायं । यतः सर्वज्ञस्य नगव
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org