________________
राय धनपतसिंघ बादाउरका जैनागम संग्रह नाग उसरा. नए३ एवमन्योपि वाक्संयमोझेयः । यथाऽसौ कुतीथिकोबालः किमपि न वेत्ति इत्यादिकां पर स्याप्रीतिकारिणी नाषां न विसृजेत् ॥ यमुक्तं । “अप्पत्तियं जेण सिया, बासु कुप्पिङवाप रो॥ सबसो तं ण नासिका, नासं अहियगामिणी" इति ॥३१॥ (दीसंतित्ति) दृश्यंते स मिताचाराः शास्त्रोक्ताचारपरा निवोनिदामात्रवृत्तयः साधुना विधिना जीवंतीति साधु जीविनः। तथाहि । दांतादांताजितेंडिया जितकषायास्तायिनस्तानेवंनूतान मत्वापि एते मिथ्योपजीविनति दृष्टिं न धारयेत् नैवमनिप्रायं कुर्यात् नाप्येवं वदेत् यथा मिथ्योप चारप्रवृत्तमायाविनएते इति । बद्मस्थेन हि एवंनतनिश्चयस्य कर्तुमशक्यत्वादिति नावः। तेच स्वयूथ्यावा नवेयुस्तीर्थातरीयावा ननावपि न वक्तव्यौ साधुना । यउक्तं । “यावत्प रगुणपरदो,षकीर्तने व्याप्टतं मनोनवति । तावरं विशुद्धे,ध्याने व्ययं मनः कर्तु॥१॥३॥
॥ टीका-तदेवं कल्याणपापयोरनेकांतरूपत्वं प्रसाध्यैकांतं दृषयितुमाह (कनाणेपा वएइत्यादि) कल्यं सुखमारोग्यं शोननत्वं वा तदणतीति कल्याणं तदस्यास्तीति कल्याणो मत्वर्थी या प्रत्ययांतोऽर्शयादिन्योजित्यनेन । कल्याणवानिति यावत् । पषिकशब्दोपि मत्व थी याचप्रत्ययांतोष्टव्यः। तदेवं सर्वथा कल्याणवानेवायं तथा पापवानेवायमित्येवंनूतो व्यवहारोन विद्यते तदैकांतनूतस्यार्थस्यैवानावात्तदानावस्यच सर्ववस्तूनामनेकांताश्रयणेन प्राक्प्रसाधितत्वादिति । एतच्च व्यवहारानावाश्रयणं सर्वत्र प्रागपि योजनीयं । तद्यथा। सर्वत्र वीर्यमस्ति नास्तिवा सर्वत्र वीर्य मित्येवंनूतएकांतिकोव्यवहारोन विद्यते। तथा नास्ति लोकोऽलोकोवा तथा संति जीवायजीवाइति वेत्येवंनूतोव्यवहारोन विद्यतइति सर्वत्र संबंधनीयं । तथा वैरं वजं तत्कर्म वैरं विरोधोवा वैरं तद्येन परोपतापादिनैकांतपदस माश्रयणेन वा नवति।तत्ते श्रमणास्तीथिकाबालाश्व बालारागदेषकलिताः पंमिताः पंकि तानिमानिनः शुष्कतर्कदपाध्मातान जानंति परमार्थनूतस्याहिंसालदणस्य धर्मस्याने कांतपदस्यवा नाश्रयणादिति । यदिवा यरं तत्ते श्रमणाबालाः पंमितावान जानंतीत्ये वं वाचं न निसृजेदित्युत्तरेण संबंधः । किमिति न निसृजेद्यतस्ते किंचितानंत्येवापिच ते षां तन्निमित्तकोपोत्पत्तेः । यच्चैवंनूतं वचस्तन्न वाच्यं । यतनक्तं । “अप्पत्तियं जेण सिया, बासु कुप्पिडावा परो ॥ सवसो तंण नासेजा नासं अहियगामिणि"मित्यादि ॥ २५ ॥ थपरमपि वासंयममधिकृत्याह । (असेसमित्यादि) अशेषं कृत्स्नं तत्सारख्यानिप्राये ए कृतं नित्य मित्येवं न ब्रूयात् । प्रत्यर्थ प्रतिसमयं चान्यथान्यथा नावदर्शनात्सएवा यमित्येवंनूतस्यैकत्वसाधकस्य प्रत्यनिझानस्य जनं पुनर्जातेषु केशनखादिष्वपि प्रदर्श नात्तथापि शब्दादेकांतेन क्षणिकमित्येवमपि वाचं न निसृजेत्सर्वथा दणिकत्वे पूर्वस्य सर्वथा विनष्टत्वाउत्तरस्य निर्देतुकनत्पादः स्यात्तथाच सति नित्यं सत्वमसत्वंवा हे
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org