________________
राय धनपतसिंघ बाहारका जैनागम संग्रह नाग इसरा
८४३ जातिने यथायोग्य पापकर्म लागे, बंधाय. (पुलर विचोयएएवंबवीति के० ) वली पण नोदक शिष्य, प्राचार्य प्रत्यें एम कहे. ( तब पंजे ते एवमाहंस के० ) त्यां जे, एक के, (संतएम पावएवं के० ) पापकर्मने विषे ते मनें, ( संती याएवत्तिएपावियाए के० ) पापकर्मनें विषे ते वचने, (घसंतएका एपाव एवं के० ) पापकर्मने विषे ते कायायें करी, एटलें पापकर्मने विषे मन, वचन, धने कायाने प्रवर्त्तावतो. तथा ( ग्रहणंतस्सा मारकस्सा वियारमणवय कायवक्क सके० ) प्रण हातानें पाप उपर मन परिणाम रहित प्रविचारया मन वचन अने कायानें विषे, तेणें करी सहित. (सुविणमविपस्सनपावेकम्मेककर के० ) स्वप्नांत रें पण पापकर्म करवाने विषे, बांधवाने विषे, देखतो एवो जे होय ते पण पापक बांधे, (जे ० ) त्यां जे ते ( एवमाहंसु के० ) एम कहे . ( मिठाते एव मासु के ) ते मिथ्या एटले जुतूं कहेबे ॥ २ ॥
|| दीपिका - एवं स्थिते शिष्यः प्रज्ञापकमाचार्यमेवमवादीत् अथवा प्राचार्या निप्रायं शिष्योऽनूद्य निषेधति । (संतएण मित्यादि ) असता अविद्यमानेन मनसाऽप्रवृत्तेनाऽ शोजनेन तथा वाचा कायेनच पापेनाऽसता तथा सत्वान् घ्नतः श्रमनस्कस्याविचार मनो वाक्कायवाक्यस्य स्वप्नमप्यपश्यतः स्वप्नांतिकं च कर्म नोपचयं यातीत्येवं अव्यक्तविज्ञा नस्यापि पापं कर्म न बध्यते । कस्य हेतोः केन कारणेन तत्पापं कर्म बध्यते ? । नात्र कश्चिद व्यक्त विज्ञानत्वात्पापं कर्म बंधहेतुरित्यर्थः । तदेवं शिष्यएव स्वानिप्रायेण पापक
बंधहेतुमाह । ( अन्न यरेति ) कर्माश्रव धारनूतेन मनोवाक्कायानामन्यतरेण क्लिष्टेन तत्प्रत्यकिं कर्म बध्यते तथा घ्नतः सत्वान् समनस्कस्य सविचारमनोवाक्कायवाक्यस्य स्वप्नमपि पश्यतः स्पष्ट विज्ञानस्य एवं गुणजातीयस्य पापं कर्म बध्यते न पुनरेकें प्रिय वि कजेंड्रियादेः पापकर्मसंनवइति । तेषां घातकस्य मनोवाक्कायव्यापारस्यानावात् । तस्मा नैव स्वप्नांतिकम विज्ञोपचितं कर्म विद्यतइति । एवं सति ये ते एवमुक्तवंतस्तद्यथा । विद्य मानैरेवाशुनैर्योगेः पापं कर्म क्रियते मिथ्या ते एवमुक्तवंतइति ॥ २ ॥
॥ टीका - तत्र चैवं व्यवस्थिते चोदकः प्रज्ञापकमेवमवादीत् । अत्र चाचार्या निप्राय चोदकोऽनूद्य निषेधयति । (संतएण मित्यादि) य विद्यमानेनाऽसताऽमनसाऽसत्प्रवृत्तेनाऽ शोजनेन तथा वाचा कायेनच पापेनाऽसता तथा सत्वान् घ्नतस्तथा मनस्कस्याविचारमनो वाक्कायवाक्यस्य स्वप्नमप्यपश्यतः स्वप्नांतिकंच कर्म नोपचयं यातीत्येवमव्यक्तविज्ञानस्यापि पापं कर्म न बध्यते एवंभूत विज्ञानेन पापं न क्रियतइति यावत् । कस्य हेतोः केन हेतुना केन
Jain Education International
For Private Personal Use Only
www.jainelibrary.org