Page Text
________________
G४0 दितीये सूत्रकृतांगे वितीय श्रुतस्कंधे चतुर्थाध्ययनं. नस्योपक्रमादीनि चत्वार्यनुयोग धाराणि नवंति । तत्रोपक्रमांतर्गतीर्थाधिकारोयम् । तद्यथे ह कर्मोपादाननूतस्याशुनस्य प्रख्यानं प्रतिपाद्यतइति। सांप्रतं निदेपस्तत्राप्योघनिष्पन्नेऽ ध्ययनं नाम निष्पन्ने प्रत्याख्यानक्रियेति विपदं नाम । तत्र प्रत्याख्यानपद निदेपार्थ नियु क्तिकदाह ।” णामं उवणादविए, अश्व पडिसेह एय नावेय॥ एसोपच्चरकाण,स्स बबिहो होइनिरकेवो ,, ॥ १ ॥ (णामंठवणेत्यादि) नामस्थापना इव्यादित्साप्रतिषेधनावरूपः। प्रत्याख्यानस्यायं षोढा निक्षेपः । तत्रापि नामस्थापने सुगमे । व्यप्रत्याख्यानं व्यस्य इव्येण इव्याद्व्ये व्यनूतस्य वा प्रत्याख्यानं । तत्र सचित्ताचित्तनेदमिश्रस्य प्रत्याख्यानं इव्यनिमित्तं वा प्रत्याख्यानं यथा धम्मिन्नस्य । एवमपरास्यपि कारकाणि स्वधिया योज नीयानि। तत्र दातुमिना दित्सा न दित्सा अदित्सा तया प्रत्याख्यानमदित्साप्रत्याख्यानं । सत्यपि देये सतिच संप्रदानकारके केवलं दातुर्दातुमिना नास्तीत्यतोऽदित्साप्रत्याख्या नं तथा प्रतिषेधप्रत्याख्यानमिदं । तद्यथा। विवदितव्यानावादिशिष्टसंप्रदानकारका नावामा सत्यामपि दित्सायां यः प्रतिषेधस्तत्प्रत्याख्यान। नावप्रत्याख्यानं तु विधांडतः करणशुरूस्य साधोः श्रावकस्य वा मूलगुणप्रत्याख्यानमुत्तरगुणप्रत्याख्यानं चेति । च शब्दादिविधमपि नोबागमतोनावप्रत्याख्यानं इष्टव्यं नान्यदिति । सांप्रतं क्रियापदं नि देप्तव्यं । तच्च क्रियास्थानाध्ययने निक्षिप्तमिति। न पुनर्निदिप्यते। इह पुनर्नावप्रत्याख्या ने नाधिकारइति दर्शयितुमाह ।” मूलगुणे सुयपगयं, पञ्चरकाणे इहं अधीगारो ॥ हो ऊ दुतप्पञ्चश्या, अप्पञ्चरकाण किरिया,,॥ २ ॥ (मूलगुणेसुयश्त्यादि) मूलगुणाः प्रा पातिपातविरमणास्तेषु प्रकृतमधिकारः प्राणातिपातादेः प्रत्याख्यानं कर्तव्यमिति याव त् । इह प्रत्याख्यानक्रियाध्ययने नार्थाधिकारोयदि मूलगुणप्रत्याख्यानं न क्रियते तत्रो पायं दर्शयितुमाह । प्रत्याख्यानानावेऽनियतत्वाद्यत्किचनकारितया तत्प्रत्ययिका तन्नि मित्तानावामुत्पद्यते प्रत्याख्यानक्रिया सावद्यानुष्ठान क्रिया तत्प्रत्ययिकश्च कर्मबंधस्तन्निमि तश्च संसारइत्यतः प्रत्याख्यानक्रिया मुमुकुणा विधेयेति । गतोनामनिष्पन्नोनिदेपोऽधुना सूत्रानुगमेऽस्खलितादिगुणोपेतं सूत्रमुच्चारयितव्यं । तच्चेदं ( सुयंमेथासंतेणमित्यादि) अस्य चानंतरपरंपरसूत्रैः सह संबंधोवक्तव्यः। सचायमिहानंतराध्ययनपरिसमाप्ताविदं सूत्रमाहारगुप्तःसमितः सहितः सदा यतेतेत्येतन्मया श्रुतमायुष्मता नगवतेदमाख्यातमे वमनया दिशा परंपरसूत्रैरपि संबंधोऽन्यूह्यः । इहास्मिन् प्रवचने सूत्रकृतांगेवा । खल्विति वाक्यालंकारे । प्रत्याख्यानक्रियानामाध्ययनं तस्यायमोंवक्ष्यमाणलदाणः । अतती त्यात्मा जीवः प्राणी सचानादिमिथ्यात्वाविरतिप्रमादयोगानुगततया स्वनावतएव प्रत्या ख्यान्यपि नवत्यपिशब्दात्सएव कुतश्चिनिमित्तात्प्रत्याख्यान्यपि । तत्रात्मग्रहणमपरद शनव्युदासार्थ । तथाहि । सांख्यानामप्रव्युतानुत्पन्न स्थिरैकवनावात्मा । सच तृणकु
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 003652 |
| Book Title | Agam 02 Ang 02 Sutrakrutang Sutra |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Shravak Bhimsinh Manek |
| Publisher | Shravak Bhimsinh Manek |
| Publication Year | 1880 |
| Total Pages | 1050 |
| Language | Prakrit, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari, Agam, & Canon |
| File Size | 42 MB |