________________
द्वितीये सूत्रकृतांगे द्वितीयश्रुतस्कंधे तृतीयाध्ययनं.
स्कंधत्व कशाखाप्रवालपत्रपुष्पफलबीजत्वेन जायंते ते तथा कर्मोपगाजवंती त्याख्यात मिति चतुर्थ सूत्रं ॥ ए ॥
८१०
॥ टीका - इदंतु चतुर्थकं । तद्यथा ( ग्रहावरमित्यादि) अथापर मिदमाख्यातं । तद्यथा इहैके सत्वा ध्यारुदयो निकेष्वध्यारुहेषु मूलकंद स्कंध त्वक्शाखाप्रवालपत्र पुष्पफलबीज नावेनोत्पद्यते तेच तथाविधकर्मोपगाजवंतीत्येतदाख्यातमिति शेषं तदेवेति ॥ ए ॥
हावरं पुरस्कायं इदेगतिया सत्ता पुढविजोणिया पुढविसंभवा जाव पापाविदजोगियासु पुढवीसु तत्ताए विनद्वंति ते जीवा तेसिं पापावि दजोणियाणं पुढवी सिमाहारेंति जाव ते जीवा कम्मोववन्ना जयंती तिमरकायं ॥ २० ॥ एवं पुढ विजोगिएसु तणेसु तत्ताए विनद्वंति जावमका यं ॥ ११ ॥ एवं तणजो पिएस तणेसु तत्ताए विनति तराजोणियं त एसरीरं च प्रहारेंति जावमस्कायं ॥ १.२ ॥ एवं तपजोलिएसु तणेसु मूल are जाव बताए बिन्द्वंति तेजीवा जावएव मरकायं ॥ १३ ॥ एवं स दीवि चत्तारि लावगा ॥१४॥ एवं हरियाणवि चत्तारि खालावगा ॥१५॥
अर्थ- हवे वली वृक्ष वर्जीने बीजा वनस्पतिकायना विशेष या श्री कहेले. हवे बीजुं स्थानक पूर्वे तीर्थंकरें कयुंबे. या जगत् मांहे कोई एक पृथ्वीकाय योनिक पृथ्वीने विषे वनस्पतिकायनो संभवडे, पृथ्वीव्युत्क्रमबे, यावत् नाना प्रकारें योनिक, पृथ्वीने विषे तृ पणे उपजे, ते पृथ्वीनो थाहार खाहारे. इत्यादिक जेम वृनो पहेलो श्रालावो क ह्यो हतो, तेमज जाणवो. एमज चार घालावा जेम वृना कह्याबे, तेम तृणना प जावा ॥ १० ॥ बीजे खालावे पृथ्वीयोनिक तृणनेविषे उपजे. खागतनुं सर्व पूर्ववत् जावुं ॥ ११ ॥ त्री जे घालावे तृणयोनिक तृणनेविषे तृणपणे उपजे. शेषं पूर्ववत् जाणवुं ॥ १२ ॥ चोथे घालावे तृायोनिक तृणने विषे मूलकंदादिकने जावें उपजे. शेषं पूर्ववत् जाणवुं ॥ १३ ॥ ( एवंसही विचत्तारियालावगा के० ) एज रीतें उपधि एटले धान्यनी जाति तेना पण चार खालावा जाणवा ॥ १४ ॥ ( एवं हरियाण विचत्ता रिथालावगा के० ) एवं हरितकाय श्राश्री पण चार खालावा जाणवा. ए सर्व मली ने वीश खालावा थया. ॥ १५ ॥
॥ दीपिका - प्रथ वृक्षवर्जितं शेषवनस्पतिमाश्रित्याह । यथापरमिदमाख्यातं । इहै
Jain Education International
For Private Personal Use Only
www.jainelibrary.org