________________
द्वितीये सूत्रकृतांगे द्वितीयश्रुतस्कंधे तृितीयाध्ययनं.
वर्ततेऽतोन मोहविपाकस्वनावा कुदिति । तदेवं व्यवस्थिते यत्कै विदाग्रहगृहीतैरनि धीयते यथा प्रवर्त्यते कृतार्थ नायुर्ज्ञानादयोन हीयंते जगडुपकतावनंतं वीर्य किं गततृषो तिस्तदेतत् लवते यतश्वद्मस्थावस्थायामप्येतदस्तीति तत्रापि किमिति भुंक्ते तत्र सम स्तवीर्यातयकयानावान्मुक्तिसङ्गावइति चेत्तदयुक्तं । यतः किं तत्रायुषोपवर्तनं स्यात् किंवा चतुर्णां ज्ञानानां काचिचानिःस्याद्येन न मुक्तिरिति । तस्माद्यथा दीर्घकाल स्थितेरायुष्कं arthaarat | यथा सिद्धिगतेर्युपरत क्रियस्य ध्यानस्य चरमणः कारणमेवं सम्य क्त्वादिकमपीति । अनंतवीर्यतापि तस्याहारग्रहणे सति न विरुध्यते । यथा तस्य देवदा दीनि विश्रामकारणानि गमनविषीदनानिच नवंत्येवमाहार क्रियापि विरोधाभावान्नात्र बलवत्तर वीर्यवतोऽल्पीयसी कुदिति । एवंच स्थिते यत्किंचिदेतत् । अपि चैकादशपरीषहावे दनीयकता जिने प्राडुःष्यंति । यपरेतु एकादशज्ञानावरणीयादिकृतास्तत्कयेऽपगता इती यमप्युपपतिः केवलिनि जुक्तिं साधयति । तथाहि । कुत्पिपासाशीतोष्म दंशमशकनाश्यादिरि ति स्त्रीचर्या निषद्याशय्याक्रोश वधयाञ्चालान रोगतृण स्पर्शमन सत्कार पुरस्कारप्रज्ञानदर्शना नीत्येते द्वाविंशतिर्मुमुक्षा परिसोढव्याः परिषहास्तेषांच मध्ये ज्ञानावरणीयोडौ प्रज्ञा ज्ञानाख्यौ दर्शनीयमोहनीयसंनवोदर्शनीयपरिषहोंतरायोहोलानपरिषहोस्ति । चारित्र हनीय संनूतास्त्वमी नामोयार तिस्त्रीनिषद्यायाञ्चासत्कार पुरस्काराः । एते चैकादशापि जिने केवलिति न संभवंति तत्कारणानामपगतत्वात् । नहिकारणानावे क्वचित्कार्योपपत्तिः । शेषास्त्वेकादश जिने संनवंति तत्कारणस्य वेदनीयस्य विद्यमानत्वात् । तेचामी कुत्यि पासाशीतोष्मदशकचर्या शिय्यावधरोगतृणस्पर्शमलाख्याः । एतेच वेदनीयप्रनवास्तत्र केव लिनि विद्यते । नच निदानानुछेदे निदानिनछेदः संभाव्यते यतः केव जिनि कुदनी यादिपीडा संभाव्यते । केवलमसावनंतवीर्यत्वान्न विव्हलीनवति । नचासौ निष्ठितार्थो निः प्रयोजनमेव पीडामधिसहते । नच शक्यते वक्तुमेवंभूतमेव तस्य जगवतः शारीरं यत कुपीडा न बाधते थाहारमंतरेण वर्तते यथास्वनावेनैव प्रस्वेदादिरहितमेव प्रदेपाहार रहितं इत्येतच्चाप्रमाणकत्वादपकर्णनीयं । अपिच केवलोत्पत्तेः प्रागुक्तेरन्युपगमात्केव लोत्पत्तावपि तदेवदारिकं शरीरमाहाराद्युपसंस्कार्यमथान्यथानावः कैश्विमुच्यते असाव पि युक्तिरहितत्वादन्युपगममात्रक एवेति । तदेवं देशोन पूर्वकोटिकालस्य केवल स्थितेः सं aarat दरिकशरीरस्थितेश्व यथायुष्कं कारणमेवं प्रदेपाहारोपि । तथाहि । तैजसशरीरेण मृडुकृतस्याज्यवत्दृतस्य इव्यस्य स्वपर्याहया परिणामितस्योत्तरोतर परिणामक्रमेणौदा रिक शरीरिणामनेन प्रकारेण कुनवो नवति वेदनीयोदये सतीयं च सामग्री सर्वापि भगवति केवलिन संभवति तत्किमर्थमसौ न चुंक्ते नच घातिचतुष्टयस्य सहकारिकारणजावोस्ति येन तदावात्तदनावइत्युच्यते । तदेवं संसारस्थाजीवा विग्रहगतौ जघन्येनैकं समयं तत्क
८००
Jain Education International
For Private Personal Use Only
www.jainelibrary.org