________________
३० दितीये सूत्रकृतांगे प्रथमश्रुतस्कंधे प्रथमाध्ययनं.
अर्थ-हवे अफलवादिनुं मत कहेले. एगे के० कोइएक वादी एटले बौछ ते पंचखंघेव यंते के पंचस्कंध बोलेने, तेना नाम कहेले. प्रथम विज्ञान ते रसनु, विज्ञान सुखउखवेदे ते वेदना, संझा ते धर्मसमुदायने, पृथिव्यादिकते संस्कार,अने धातुरूपादिकते रूप,ए पांच प दार्थ जगतमां, पण एथकी अन्य आत्मादिक पदार्थ जगतमाहे कोइ नथी. एम ते बा लानके० बाल एटले अज्ञानी कहे. वलीते स्कंध केवा खे, खणजोइणोके० दणयो गी. एटले एक क्षण मात्र रहे, उपरांत रहे नहीं. एवीरीतना बोलनारा ते दणिकवा दी जाणवा. हवे अनेरा दर्शनीथकी एमनो नेद जे , ते गाथाना उत्तराई वडे दे खाडेले. अमोअणमो ऐवादुके० ते जेम आत्मषष्टवादी सांख्यादिक नूत थकी था त्मा अन्य , एम कहेले. तथा जेम चार्वाकमति नूतथकी आत्मा अनेरो नथी. एट ले जे नत तेहिज यात्मा एम कहे, लेम बौद्धमति कहेतां नथी. तथा हेनयंच के हेतु एटले अात्मा कोणे नीपजाव्यो एम पण कहेता नथी. अने अहेन्यं के अहेतु क एटले अनादि अनंत शाश्वत यात्माचे. एम पण बौछ कहेता नथी. ॥ १७ ॥ अ फलवादीगतः। तथा अनेरा बौदर्शनीचतुर्भातुक जगत् कहेले, ते देखाडेले. पुढवीके० पृथिवी ते पाषाण पर्वत अने स्थलादिक ए प्रथमधातु, तथा थानके अप्प ते पाणी ए बीजी धातु, तथा तेज के अग्नि ए त्रीजी धातु, तथा वायु ए चोथी धातु, जे कारणे ए चारे पदार्थ जगत्रने धरे एटले पोषे ते कारणे एने धातु कहिये.ए केहवाले ? तोके एग के ए चारे एकाकार पणे परिणमे, माटे एकाकार. तेथी ए चत्तारिधानणोरूवं के चारेधातुरूप जाणवां. एटले ए शरीर चतुरूिप ले. ते थकी अनेरो आत्मा एवो प दार्थ कोइ नथी, एवं के० एम ते बौन कहेले. ते केवा जाणवा? तोके आहंसु केम्पो ताने लोकमांहे जाण्याके० जाण कहेवरा विये एवं अनिमान धरेले. परंतु ए सर्व दणि कवादिपणा यकी क्रियाना फलने संबंध मले नहीं ते कारणे एने थफलवादि कहियें.
॥दीपिका-अथ बौक्ष्मतमाह । (पंचेति) । एके बौदाः पंचस्कंधान् वदंति । रूपस्कंधः १ वेदनास्कंधः २ विज्ञानस्कंधः ३ संझास्कंधः। संस्कारस्कंधः । । तत्र रूप पस्कंधः पृथिवीत्वादयो रूपादयश्च । वेदनास्कंधः सुखा कुःखा अःखसुखा च वेदना । विज्ञानस्कंधो रूपविज्ञानं रसविज्ञानमित्यादि । संझास्कंधः संझानिमित्तोद्ग्रहणात्मिकः प्रत्ययः । सविकल्पसंज्ञानमित्यर्थः । संस्कारस्कंधः पुण्यापुल्यादिधर्मसमुदायः ५ नचैते न्योन्यः कश्चिदात्माख्यः पदार्थोस्तीति । बाला मूर्खाः । ते स्कंधाः किंनूताः पयोगि नः कणेक्षणेविनश्वराश्त्यर्थः। पूर्ववादिन्यो बौ व्यतिरेकमाह । (अणोत्ति)। यथा सांख्यादयो नूतेन्योऽन्यमात्मानमंगीकृतवंतः । यथा चार्वाका नूतेन्योऽनन्यमनिन्नमा
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org