________________
राय धनपतसिंघ बादाडुरका जैनागम संग्रह नाग इसरा.
६५ ३ थामुना सुचरितेन तपो नियमब्रह्मचर्यवासेन तथाऽमुना यात्रामात्रावृत्तिना धर्मेण इतोऽ स्मानवात् च्युतस्य प्रेत्य, जन्मांतरे देवः स्यामहं तत्रस्थस्यच कामनोगावशवर्तिनः स्युः । सिद्धोवाऽडुःखः प्रद्युनः शुभाशुभकर्मापेक्ष्या एवंभूतोहं स्यामिति एवमाशंसां न विद ध्यात् । अत्रापि तपश्चरणे सत्यपि दुर्ध्यानसद्भावात्कदा चित्सिद्धिर्मुक्तिरणिमादिसिद्धिर्वा स्यात्कदाचिच्च न स्यात् एवं सति साधोराशंसां कर्तुं न युक्तेति इहलोकार्थं परलोकार्थं कीर्तिवर्ण श्लोकाद्यर्थं च तपोन विधेयमिति स्थितं ॥ ५० ॥
॥ टीका- सांप्रतं मूलगुणोत्तरगुणप्रस्तावमुपसंजिघृकुराह । ( सेनिस्कू इत्यादि) समू लोत्तरगुणव्यवस्थितो निकुर्नास्य क्रिया सावद्या विद्यतेइत्यक्रियः संवृतात्मकतया सांपरा किकमबंधक इत्यर्थः । कुतएवंभूतोयतः प्राणिनामलूप कोऽहिंसकोऽनुपमर्दकइत्यर्थः । तथा न विद्यते क्रोधोयस्येत्य क्रोध एवम मानोऽमाय्यलोनः कषायोपशमाज्ञ्चोपशांतः शीतीनू तस्तडुपशमाच्च परिनिर्वृतश्व परिनिर्वृतः । एवं तावदैहिकेच्यः कामनोगेज्योविरतः पार लौकिकेोपि विरतइति दर्शयति । ( नोयासंसंइत्यादि) नो नैवाशंसां पुरस्कृत्य ममाने न विशिष्टतपसा जन्मांतरे कामनोगावाप्तिर्भविष्यतीति । एवंभूतामाशंसां न पुरस्कुर्यादि त्येतदेव दर्शयितुमाह । (इमेण मेइत्यादि ) व्यस्मिन्नेव जन्मन्यमुना विशिष्टतपश्चरणफ लेन दृष्टेनामध्यादिना पारलौकिकेन च श्रुतेनाईकधम्मिल्न ब्रह्मदत्तादीनां तथा ( मु एवत्ति ) मननंज्ञानं जातिस्मरणादिना ज्ञानेन तथाऽचार्यादेः सकाशाद्विज्ञानेनावगतेन ममापि विशिष्टं भविष्यतीत्येवं नाशंसां विदध्यात् । तथाऽमुना सुचरित्रतपोनियमब्रह्म चर्यवासेन तथाऽमुना वा यात्रावृत्तिना धर्मेणानुष्ठितेनातोरमानवाच्युतस्य प्रेत्य जन्मां तरे स्वामहं देवस्तत्रस्थस्यच मे वशवर्तिनः कामनोगानवेयुरशेषकर्माऽविद्युतोवा सिद्धोऽ डुःखोच्णुनानकर्मप्रकृत्यपेक्षयेत्येवं नूतोहं स्यामागामिकालइत्येवमाशंसां न विदध्या दिति । यदिवा विशिष्टतपश्चरणादिनाऽऽगामिनि काले ममाणिमा लघिमेत्यादिकाऽष्ट प्रकारा सिद्धिर्भविष्यतीत्यनया च सिड्या सिद्धोहमडुःखोऽशुनोवाम ध्यस्थइत्येवंरूपामा शंसां न कुर्यात् । तदकरणे च कारणमाह । ( एव विइत्यादि ) त्रापि विशिष्टतपश्चरणे सत्यपि कुतश्चिन्निमित्तादुष्प्रणिधानसभावे सति कदाचित्सिद्धिः स्यात्कदाचिच्च नैवाशेषकर्म लक्षणा सिद्धिः स्यात् । तथाचोक्तं । जे जत्तियानहेक नविस्स ते चे व तत्तिया मो रकेइत्यादि । यदिवाऽत्राप्यणिमाद्यष्टगुणकारणे तपश्चरणादौ सिद्धिः स्यात्कदाचिच्च न स्यात् तद्विपर्ययपि वा स्यादित्येवं व्यवस्थिते प्रेक्षापूर्वकारिणां कथमाशंसा कर्तुं युज्यते इति । सिद्धिश्वाष्टप्रकारेयं । अणिमा १ गरिमा २ लघिमा ३ महिमा ४ प्राप्तिः ५ प्रा काम्यं ६ ईशित्वं ७ वशित्वं यत्र कामावसायित्वमिति । तदेवमै हिकार्य मामुष्मिकार्थ कीर्तिवर्णश्लोकाद्यर्थं च तपोन विधेयमिति स्थितं ॥ ५० ॥
1
Jain Education International
For Private Personal Use Only
www.jainelibrary.org