________________
६६ दितीये सूत्रकृतांगे दितीय श्रुतस्कंधे प्रथमाध्ययनं. नही अने पार पण पोता नही विचाले कामनोगने विषे खूता रहे ते पोताने पण उ 5री शके नही अने राजारूप पुमरीक कमलने पण नवरी शके नही ते आ लोक थ की पण भ्रष्ट थया अने मुक्तियें पण पोचे नही परंतु विचाले संसार मांहेज खुची रहे ए चोथो पुरुषजात नियत वादी कह्यो ॥ ३३ ॥
॥ दीपिका-तदेवं ते नियतिवादिनो ऽनार्याविप्रतिपन्नास्तं नियुक्तिकं नियतिवादं श्रद्दधा नाइत्यादि तावन्नेयं यावदंतरा कामनोगेषु विषमा इति चतुर्थः पुरुषजातः संपूर्णः ॥३३॥
॥ टीका-तदेवमेव पूर्वोक्तया नीत्या तेऽनार्याविरूपं नियतिमार्ग प्रतिपन्नाविप्रतिपन्नाः। अनार्यत्वं पुनस्तेषां नियुक्तिकस्यैव नियतिवादस्य समाश्रयणात् । तथा ह्यसौ नियतिः किं स्वतएव नियतिस्वनावा नतान्यया नियत्या नियम्यते किंवाऽतस्तत्र यद्यसौ स्वयमेव तथा स्वनावः सर्वपदार्थानामेव तथा स्वनावत्वं किं न कल्प्यते किं बहुदोषया नियत्या समाश्रितया।अथान्यया नियत्या तथा नियम्यते साप्यन्ययेत्येवमनवस्था । तथा नियतेः स्वनावत्वान्नियतिस्वनावया तया नवितव्यं न नानास्वनावयेति । एकत्वाच्च नियतेस्तत्का येणाप्येकाकारेणैव नवितव्यं । तथाच सति जगदैचित्र्यानावः । नचैतदृष्टमिष्टंवा । त देवं युक्तिनिर्विचार्यमाणा नियतिनकथंचिवटते । यदप्युक्तं । चावपि तौ पुरुषी क्रियाकि यावादिनी तुल्यौ एतदपि प्रतीतिबाधितं । यतस्तयोरेकः क्रियावाद्यपरस्त्वक्रियावादीति कथमनयोस्तुल्यत्वमथेकया नियत्या तथा नियतित्वात्तुल्यता अनयोरेतच निरंतराः सुत्ह दः प्रत्येष्यंति। नियतेरप्रमाणत्वात् । अप्रमाणत्वं च प्राग्लेशतः प्रदर्शितमेव । यदप्युक्तं । यदुःखादिकमहमनुनवामि तन्नाहमकार्षमित्यादि तदपि बालवचनप्रायं। यतोजन्मांतरक तं शुनमगुनंवा तदिहोपनुज्यते स्वकतकर्मफलेश्वरत्वादसुमतां। तथा चोक्तं । यदिह क्रिय ते कर्म, तत्परत्रोपनुज्यते ।मूलसिक्तेषु वृदेषु, फलं शाखासु जायते । तथा यउपात्तमन्य जन्मनि गुनाशुनं वा स्वकर्मपरिणत्या तक्यमन्यथा नोकतु देवासुरैरपि हि । तदेवं ते निय तिवादिनोनार्या विप्रतिपन्नास्तमेव नियुक्तिकं नियतिवादं श्रदधानास्तमेव च प्रतीयंते इत्यादि तावन्नेयं यावदंतरा कामनोगेषु विषमाइति । चतुर्थः पुरुषजातः समाप्तः ॥ ३३ ॥
श्वेते चत्तारि पुरिसजाया पाणापन्ना पाणाबंदा पाणासीला पाणादिछी गाणारुई गाणारंना पाणाअवसाणा संजुत्ता प दीणपुत्वसंजोगा आरियं मग्गं असंपत्ता इति ते पोहचाए णो पाराए अंतरा कामनोगेसुविसम्मा ॥ ३४ ॥
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org