________________
राय धनपतसिंघ बादाउरका जैनागमसंग्रह नाग उसरा. ३१ कुवं च कारयं चेव, सत्वं कुवं न विङई ॥ एवं अकारन अप्पा, एवं - तेन पगप्निा ॥१३॥ जे ते नवाइणो एवं, लोएतेसिं कासिया॥
तमान ते तमं जंति, मंदा आरं ननिस्सिया ॥१४॥ आत्मषष्ठवादीगतः॥ अर्थ-हवे अक्रियावादिनो मत कहेजे. ते अकर्मवादी एम कहेले के; बात्मा अमूर्तडे, नित्य, तथा सर्वव्यापी बे. ते कारणे कुवंचके क्रियानो कर्त्ता नथी. तथा कारयंचेवके घनेरा पासे करावनार पण नथी; एटले आत्मा पोते क्रियाने विषे न प्रवर्ते, तथा अनेराने पण प्रवावे नही. पूर्वे चकार आव्यो ते अतीत अनागतना क
ने निषेधवाने अर्थ . यद्यपि स्थितिक्रिया अने मुज्ञाप्रतिबिंबोदयन्याये नोजनक्रिया पण करे. तथापि समस्त क्रिया कारकपणुं नथी. एहिज नाव देखाडेले. सवंकुवन विई के० सर्व क्रियानें एटले देशथकी देशांतर गमनरूप क्रियाने आत्मा करतो नथी. एवंथकार थप्पाके ए रीते यात्मा अकारक .एवंतेउपगनियाके० एप्रकारे ते सांख्यवादी धृष्टपणुं करता थका, प्रकृति करे, पुरुष नोगवे, इत्यादिक अयोग्य वचन बोले एटले अक्रिया वादिनु मत कह्यु.॥१३॥ हवे जैन, एना मतनुं निराकरण करे. जेते मवाणो एवंके जे, आत्मा शरीरथकी जुदो नथी. तथा आत्मा अकर्ता ने एम कहे. तेसिंके० तेने लो एकसियाके चतुर्गतिक संसाररूप लोक क्या थकी होय? निःकेवल ते लोकमांहे वाचालपणुं देखाडे. एवा बतां तमाउते तमंतिके ते अज्ञानरूप तम एटले अंधकार तेमांडेथकी निकलीने अनेरा तम एटले अंधकारमाहे जति एटले जायचे, ए टले ज्ञानवर्णादिक कर्म नपार्जन करे. अथवा तमनेविषे विअर्थे नरक पृथ्वी एवो थ र्थ थायजे. माटे त्यांपण जायचे. ते नरक पृथ्वी केम जाय, तेनुं कारण कहेले. ते लोक मंदाके० मंद एटले मूर्ख , वली वारंजनिस्सियाके० प्रारंननिश्रित एटले आरंज जे प्राणघात तेनां व्यापारे निश्रितले, एकांते तेमां आसक्तले, जे कारण माटे तेमना मते था स्मानो बनावले, ते कारणे पुण्य पाप पण नथी. एवं जाणीने ते नास्तिकवादी पारंन क रतां थका शंका पामता नथी. तथा जे एवं कहे के आत्मा क्रिया करेनहीं, तेपण एमनी पेरेज वारंनी जाणवा ॥ १४ ॥ अकिरियावागता एटले सांख्यनुं मत ए प्रमाणे कडुं.
॥दीपिका-अथाऽक्रियावादिमतमाह।(कुर्वन्निति) कुर्वन् कारयंश्चाऽऽत्मा न नवति।श्रा त्मनो व्यापकत्वादमूर्तत्वाच्च कर्तृत्वानुपपत्तिः।ततएव कारयितृत्वमप्यात्मनो न युक्ताएकश्च शब्दोऽतीतानागतकर्तृत्वनिषेधको दितीयः समुच्चयार्थः ॥ कर्तृत्वकारयितृत्वनिषेधादन्यापि क्रिया तस्य नास्तीत्याह । (सवंति)। सी परिस्पंदादिकां देशादेशांतरप्राप्तिरूपां क्रियां
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org