________________
५५७ वितीये सूत्रकृतांगे प्रथम श्रुतस्कंधे षोडशमध्ययनं.
अर्थ-(एबविसमणे के०) जे माहणना लक्षण कह्या ते अंही सर्व जाणवा वली श्रमणना विशेष कहे जे (अणि स्सिए के०) अनाश्रित अप्रतिबंध विहारी तथा (अणियाणे के० ) नियाणा रहित (यादाणंच के० ) कषाय थकी रहित (अतिवायं च के० ) अतिपातंच एटले जीवहिंसा तथा (मुसावायंचके०) मृषावाद (बहिचके) मैथुन परिग्रह ए सर्वने ज्ञ परिझायें जाणीने प्रत्याख्यान परिझायें परिहरे एटले मूलगुण कह्या हवे उत्तर गुण कहेडे (कोहंचमाणंचमायंचलोहंच के०) क्रोध मान, माया तथा लोन अने (पिऊच के०) प्रेम शब्दे राग (दोसंच के०) क्षेष एने पण सम्यक प्रकारे संसारना कारण जाणीने परिहरे (श्चेव के०) एरीते (जज के०) जे जे (आदाणान के०) कर्मनो बंध (अप्पणोपदेसेहेक के०) जे थकी पोताना आत्माने प्रदोष हेतु एटले अ वगुणना कारण देखे (ततम्यादाणतो के) ते ते सावद्यानुष्टान थकी चारित्रि (पुर्वपडिविरते के०) पूर्वेज एटले आगल थकीज आत्म हित वांडतो थको विरति करे (पाणावायाए के०) प्राणातिपात नकरे एवो बतो (दंते के०) दांत एटले इंडि यनो दमनार (दविए के० ) इविक एटले मुक्तिगमन योग्य (वोसहकाए के) निष्प्र तिकर्म शरीरवालो एटले शरीरनी शुश्रूषायें रहित (समऐत्तिवच्चे के०) एवा गुरणे स हित विशिष्ट श्रमण कहेवो. ॥ ३ ॥
॥दिपीका-अत्रापि पूर्वोक्तगुणसमूहे वर्तमानः श्रमणोपि वाच्यः । एतजुणयुक्तेना पि नाव्यमित्याह । अनिश्रितोऽप्रतिवशरीरादौ अनिदानोनिराकांदः । आदानं कषायः परिग्रहोवा अतिपातोहिंसा मृषावाद बहि मैथुनं । उक्तामूलगुणाः । उत्तरगुणानाह । क्रोधं मानं मायां लोनं च प्रेम षं च इत्यादिकं सम्यक् परिझाय परिहरेदिति । एवं यतो यतः कर्मोपादानादपायं पश्यति प्रक्षेषहेतूंश्च ततस्ततोहिंसादिकादानात्पूर्वमेव प्रतिविरतो नवेत् विरतिं कुर्यादित्यर्थः। एवंनूतोदांतः शुकोव्यनूतोव्युत्सृष्टकायः श्रमणोवाच्यः॥३॥
॥ टीका-सांप्रतं श्रमणशब्दस्य प्रवृत्तिनिमित्तमुन्नावयन्नाह । अत्राप्यनंतरोक्ते विरत्या दिके गुणसमूहे वर्तमानः श्रमणोपि वाच्यः । एतजुणयुक्तेनापि नाव्यमित्याह । निश्चये नाधिक्येन चाश्रितोनिश्रितः ननिश्रितोऽनिश्रितः क्वचिहरीरादावप्यप्रतिबरस्तथा न वि द्यते निदानमस्येत्यनिदानोनिराकांदोऽशेषकर्मदयार्थी संयमानुष्ठाने प्रवर्तेत तथा दीय ते स्वीक्रियते ऽष्टप्रकारं कर्म येन तदादानं कषायः परिग्रहः सावद्यानुष्ठानं वा तथाऽ तिपातनमतिपातः प्राणातिपातश्त्यर्थः । तं च प्राणातिपातं झपरिझया ज्ञात्वा प्रत्याख्या नपरिझया परिहरेदेवमन्यत्रापि क्रिया योजनीया।तथा मृषावादोऽतीकवादस्तं च तथा वहिति मैथुनपरिग्रही तौच सम्यक् परिझाय परिहरेत् । उक्तामूलगुणाः । उत्तरगुणान
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org