________________
राय धनपतसिंघ बाहारका जैनागम संग्रह नाग दुसरा. ५०७
साधु, धर्मनी प्ररूपणा करे ॥ २२ ॥ ( चाहनही समुपेहमाणे के० ) यथातथ्य सत्य मार्ग जे सूत्रगत ने तेने खालोचतो सम्यक् प्रकारें अनुष्ठानने अन्यासतो थको ( सच्चे हिं पाणेहिं पिहायमेके०) सर्व प्राणी मात्र जे त्रस ने स्थावर जीवोढे तेनो दंम एटले विना शनुं त्याग करीने प्राणांते पण धर्मनुं उलंघन नकरे ( पोजीवियंणोमरणाहिकंखी के ० ) जीवितव्य धने मरणनी वांबारहित समतानावसहित थको ( परिवएकावलयावि
मुक्के के० ) सुधो संयम पाले ते साधु वलय एटले मिथ्यात्व मोह गहनथकी विप्र मुक्ताय तिबेमिनो अर्थ पूर्ववत् जावो ॥१३॥ इति श्रीसूत्रकृतांगना प्रथम श्रुतस्कंध नेविषे यथातथ्य नामे तेरमा अध्ययननो अर्थ संपूर्ण थयो. ॥
॥ दीपिका - धीरोबुद्धिमान् श्रोतुः कर्मानुष्ठानं गुरुलघुकर्मत्वं वा तथा बंदमनिप्रायं ( विगिंच ) विवेचये जानीयात् ज्ञात्वा च धर्मकथां कुर्वन् सर्वथा सर्वप्रकारेण पर्षद श्रात्मनावं मिथ्यात्वादिकं व्यपनयेत् विषयासक्तिं व्यपनयेत् । यतोरूपैर्नयनमनोहा रिनिर्नयावहैः संसारनयकारिनिस्तु व सत्त्वा विलुप्यते धर्मात् बाध्यते एवं विद्वान पंडितो गृहीत्वा परानिप्रायं सस्थावरेच्यो हितं धर्मं वदेत् ॥ २१ ॥ साधुर्देशनां कुर्वन् पूजनं वसुपात्रादिलानरूपं न वांबेत् नापिश्लोकं श्लाघां कामयेत् तथा श्रोतुः प्रियं राजक यादिकमप्रियं तदाश्रितदेव निंदादिरूपं न कथयेत् । एवं सर्वान् दोषान् परिवर्जयेदना कुलः साधुरकषायी जवेत् ॥ २२॥ योयाथातथ्यं सम्यक्चारित्रं प्रेक्षमाणः पर्यालोचय न् सर्वेषु प्राणिषु दंडं हिंसां निधाय त्यक्त्वा जीवितमसंयमजीवितं न कांदेनापि मरणा निकांकी स्यात् । तदेवं वलयेन मायामोहेन विप्रमुक्तः परिव्रजेत्संयमानुष्ठानं चरेत्साधुः । इति समाप्तौ । ब्रवीमीति पूर्ववत् ॥ २३ ॥ याथातथ्याख्यं त्रयोदशमध्ययनं समाप्तं ॥
॥ टीका - पिच । (कमंच बंदं चेत्यादि ) धीरोऽदोच्यः सहुध्यलंकृतोवा देशनावसरे धर्मकथा श्रोतुः कर्मानुष्ठानं गुरुलघुकर्मनावं वा तथा बंदमनिप्रायं सम्यग्विवेचयेजानीया त् ज्ञात्वा च पर्षदनुरूपामेव धर्मकथिकोधर्मदेशनां कुर्यात्सर्वथा यथा तस्य श्रोतुर्जीवादि पदार्थावगमोजवति । यथाच मनोन दूष्यतेऽपितु प्रसन्नतां व्रजत्येतद निसंधिमानाह । विशे पेण नयेदपनयेत्पर्षदः पापनावमशुद्धमंतःकरणं तुशब्दादिशिष्टगुणारोपणं च कुर्यात् । यायावं ति कचित्पाठः । तस्यायमर्थः । श्रात्मनावोऽनादिनवान्यस्तो मिथ्यात्वा दिकस्तम पनयेद्यदि वात्मना वो विषयगृध्नुताऽतस्तमपनयेदिति । एतद्दर्शयति । रूपैर्नयनमनोहारि निः स्त्रीणामंगप्रत्यंगाई कटा निरीक्षणादिनिरल्प सत्त्वाविलुप्यंते सर्माद्वायंते । किंनू तैरूपैर्नयावहैः । नयमावहंति जयावहानि । इहैव तावद्रूपादिविषयासक्तस्य साधुजनजुगु सा नानाविधाश्च कर्णनासिका विकर्तना विमंबनाः प्राडुर्भवंति जन्मांतरे तिर्यङ्नरकादिके
Jain Education International
For Private Personal Use Only
www.jainelibrary.org