________________
४७ वितीये सूत्रकृतांगे प्रथम श्रुतस्कंधे त्रयोदशमध्ययनं. व्योस्तीत्येवंरूपोनिमानोवर्जनीयस्त्याज्योयतिजनेन । साधुलोकेनापरोपि ज्ञानिना जात्या दिकोमदोन विधेयः किंपुननिमदः । तथा चोक्तं ॥झानं मददर्पहरं, माद्यति यस्तेन तस्य कोवैद्यः ॥ अगदोयस्य विषायति, तस्य चिकित्सा कथं क्रियते ॥ १ ॥ गतोनामनिष्पन्नो निदेपः सांप्रतं सूत्रालापकनिष्पन्नस्य निदेपस्यावसरः सच सूत्रे सति नवति । सूत्रंच सूत्रा नुगमे सचावसरःप्राप्तोऽतः सूत्रानुगमेऽस्खलितादिगुणोपेतं सूत्रमुच्चारणीयं । तचेदं। (याह नहीत्यादि) अस्य चानंतरसूत्रेण सहायं संबंधः। तद्यथा। वलयाविमुक्तेल्यनिहितं । नावव लयं रागषौ तान्यां विनिर्मुक्तस्यैव याथातथ्यं नवतीत्याद्यनेन संबंधेनायातस्यास्य सूत्रस्य व्याख्या प्रतन्यते । यथातथानावोयं याथातथ्यं तत्त्वं परमार्थस्तच परमार्थचिंतायां सम्य क्झानादिकं तदेव दर्शयति । ज्ञानप्रकारं प्रकारशब्दयाद्यर्थे । आदिग्रहणाच सम्यग्दर्शनचा रित्रे गृह्यते । तत्र सम्यग्दर्शनमौपशमिकदायोपश मिकं गृह्यते।चारित्रं तु व्रतसमितिकषाया णां धारणरक्षण निग्रहादिकं गृह्यते । एतत्सम्यग्ज्ञानादिकं पुरुषस्य जंतोर्यातमुत्पन्नं त दहं प्रवेदयिष्यामि कथयिष्यामि। तुशब्दो विशेषणे। वितथाचारिणस्तदोषांश्चावि वयि ष्यामि । नानाप्रकारं वा विचित्रं पुरुषस्य स्वनावमुच्चावचप्रशस्ताप्रशस्तरूपं प्रवेदयिष्या मि । नानाप्रकारं स्वनावफलंच पश्चार्धेन दर्शयति । सतः सत्पुरुषस्य शोननस्य सदनुष्ठा यिनः सम्यग्दर्शनचारित्रज्ञानवतोधर्मं श्रुतचारित्राख्यं पुनर्गतिगमनधरणलणं वा तथा शीलमुद्युक्तविहारित्वं तथा शांति निर्वतिमशेषकर्मदयलक्षणां (करिस्सामिपाउत्ति) प्रामुष्करिष्ये प्रकटयिष्यामि यथावलावयिष्यामि। तथाऽसतोऽशोननस्य परतीर्थिक स्य गृहस्थस्य पार्श्वस्थादेर्वा च शब्दः समुच्चितमधर्म पापं तथा कुशीनं कुत्सितशील मशांतिं चानिर्वाणरूपां संमृति प्राउ वयिष्यामीति । यत्र च सतोधर्म शीलं शांतिंच प्रामुष्करिष्याम्यसतश्चाधर्ममशीलमशांतिंचेत्येवं पदघटना योजनीया अनुपात्तस्यच चशब्दे नादेपोइष्टव्यइति ॥१॥ जंतोगुणदोषरूपं नानाप्रकारं स्वनावं प्रवेदयिष्यामीत्युक्तं तदरों यितुकामयाह । (अहोयमित्यादि ) अहोरात्रमहर्निशं सम्यगुजितानिन्दवाबोटिका श्व सदनुष्ठानवंतस्तेन्यः श्रुतधरेन्यस्तथा तथागतेन्योवा तीर्थक योधर्म श्रुतचारित्राख्यं प्रतिजन्य संसारनिःसरणोपायं धर्ममवाप्यापि कर्मोदयान्मंदनाग्यतया जमालिप्रनृतय वात्मोत्कर्षात्तीर्थकदाद्याख्यातं समाधि सम्यग्दर्शनादिकं मोक्षपतिमजोषयंतोऽसेवंतः सम्यगकुर्वाणानिह्नवाबोटिकाश्च स्वरुचिविरचितव्याख्याप्रकारेण निर्दोषं सर्वप्रणीतं मार्ग विध्वंसयंति कुमार्ग प्ररूपयंति ब्रुवते चासो सर्वझएव न नवति । यः क्रियमाणं कृतमि त्यध्यविरु प्ररूपयति । तथा यः पात्रादिपरिग्रहान्मोदमार्गमावि वयति । एवं स वैज्ञोक्तमश्रधानाः अज्ञानं कुर्वतोप्यपरे धृतिसंहननऊर्बलतया यथारोपितं संयमनारं
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org