________________
४६८
द्वितीये सूत्रकृतांगे प्रथम श्रुतस्कंधे द्वादशमध्ययनं
तथागतास्तीर्थकरत्वं केवलज्ञानं च गताः श्रमणाः साधवोब्राह्मणाः संयताऽसंयताः । लौकिकी वाचोयुक्तिः । किंनूतास्तएवमाख्यांतीति संबंधः । तथातथेति वा क्वचित्पा ठः । यथायथा समाधिमार्गो व्यवस्थितस्तथातथा कथयति । एतच्च कथयति । यथा यत्किचित्संसारांतर्गतानामसुमतां दुःखमसातोदयस्वनावं तत्प्रतिपनूतं च सातोदया पादितं सुखं तत्स्वयमात्मनाकृतं नान्येन कालेश्वरादिना कृतमिति । तथा चोक्तं । सो पुक्कयाणं, कम्माणं पावए फलविवागं ॥ वराहे सुगुणेसुय पिमित्तमि तं परो होइ ॥ १ ॥ एतच्चास्तीर्थकरगणधरादयः । तद्यथा । विद्या ज्ञानं चरणं चा रित्रं क्रिया तत्प्रधानोमोहस्तमुक्तवंतोन ज्ञान क्रियाच्यां परस्पर निरपेक्षाच्या मिति । तथा चोक्तं । क्रियां च संज्ञानवियोगनिष्फलां क्रियाविहीनां च विबोधसंपदं ॥ निरइताक्ले रासमूहशांतये, त्वया शिवाया लिखितेव पद्धतिः ॥ १ ॥ ११ ॥ किंच ( तेचरकु लोगं सि हेत्यादि ) ते तीर्थकरणगणधरादयोऽतिशयज्ञा निनोऽस्मिन् लोके चतुरिव चतुर्वर्त ते । यथाहि चतुर्योग्यदेशावस्थितान् पदार्थान् परिवित्ति । एवं तेऽपि लोकस्य यथा वस्थित पदार्थाविष्करणं कारपंति । यथाऽस्मिन लोके ते नायकाः प्रधानाः | तुशब्दो विशेषणे । सपदेशदान तोवा नायकाइत्येतदाह । मार्ग ज्ञानादिकं मोक्षमार्ग अनुशासं ति कथयति प्रजायंतइतिप्रजाः प्राणिनस्तेषां । किंनूतं । हितं समतिप्रापकमनर्थ निवार कं । किंच चतुर्दशरज्ज्वात्मके लोके पंचास्तिकायात्मके वा येन प्रकारेण इव्या स्तिकनया निप्रायेण यदस्तु शाश्वतं तत्तथा दुरुक्तवंतः । यदिवा लोकोयं प्राणिगणः संसारां तर्वर्ती यथायथा शाश्वतोनवति तथातथैवाहुः । तद्यथा । यथायथा मिथ्यादर्शनानिवृ दिस्तथातथा शाश्वतोलोकः । तथाहि । तत्र तीर्थकराहारकवयः सर्वएव कर्मबंधाः सं नाव्यंतइति । तथाच महारंनादिनिश्चतुर्भिः स्थानैर्जीवानरकायुष्कं यावन्निवर्तयंति ताव त्संसारानुवेदइति । अथवा यथायथा रागद्वेषादिवृद्धिस्तथातथा संसारोपि शाश्वतइ त्याहुः । यथायथा च कर्मोपचयमात्रा तथातथैव संसारानिवृद्धिरिति । इष्टमनोवाक्का यानिवृौ वा संसारानिवृद्धिरवगंतव्या । तदेवं संसारस्यानिवृद्धिर्भवति । यथाऽस्मिंश्च संसारे प्रजायतइति प्रजाजंतवः हे मानव । मनुष्याणामेव प्रायशनपदेशार्हत्वान्मानव ग्रहणं । सम्यग्नारक तिर्यङ्नरामरनेदेन प्रगाढाः प्रकर्षेण व्यवस्थिताइति ॥ १२ ॥
जे रकसा वा जमलोइया वा, जे वासुरा गंधवा य काया ॥ आगासगामी य पुढोसिया जे, पुणेोपुणो विष्परिया सुवंति ॥ ॥ १३ ॥ जमादु दं सलिलं प्रपारगं, जाणादि पं जवगदां डु मोकं ॥ जंसी विसन्ना विसयंगणाहिं, उन वि लोयं प्रणुसंचरंति ॥१४
Jain Education International
For Private Personal Use Only
www.jainelibrary.org