________________
रायधनपतसिंघ बाहादुरका जैनागम संग्रह नागडुसरा.
४थ्य
ग्राहितवतो विनयादेव स्वर्गमोक्षावाप्तिरित्युक्तवंतः ॥ ३ ॥ न उपसंख्याऽनुपसंख्याऽप रिज्ञानं तयाऽज्ञानेन व्यामूढमतयस्ते वैनयिकाइति । अथ क्रियावादिमतमाह । (जवा वसंकीति ) लवकर्म तस्मादपशंकितुमपसर्तुं शीलं येषां ते लवापशं किनोलोकायतिकाना स्तिकाः शाक्यादयश्च तेषामात्मैव नास्ति कुतः क्रिया । बौदाएवमादुः । अनागतैः क गैश्च शब्दादतीतैश्च वर्तमान क्षणस्यासंग तेर्न क्रिया नापि तजनितः कर्मबंधः । तदेवम यावादिनोनास्तिकान क्रियामादुः । तथाऽक्रिययात्मा येषां सर्वव्यापितया तेप्यक्रिया वादिनः सांख्याः । तदेवं नास्तिकबौ- सांख्या ज्ञानेन एतत्पूर्वोक्तं कथितवंतः । अय. मर्थोऽस्माकमवासते । पूर्वार्धमत्रापि व्याख्यातं ॥ ४ ॥
॥ टीका- सांप्रतं वैनयिकवादं निराचिकीर्षुः प्रक्रमते । ( सच्चमसत्रमित्यादि) स नयोहितं सत्यं परमार्थोयथावस्थितपदार्थनिरूपणं वा मोहोवा तडपायनूतोवा संय मः सत्यं तदसत्यमित्येवं विचिंतयंतोमन्यमानाएवमसत्यमपि सत्यमिति मन्यमानाः । तथाहि । सम्यग्दर्शनज्ञानचारित्राख्योमोक्षमार्गः सत्यस्तमसत्यत्वेन चिंतयंतो विनयादे व मोइत्येतदसत्यमपि सत्यत्वेन मन्यमानास्तथा प्रसाधुमप्य विशिष्टकर्मकारिणं वंद नादिकया विनयप्रतिपत्त्या साधु मित्येवमुदाहरतः प्रतिपादयंतोऽसम्यग्यथावस्थितधर्म स् परीक्षायुक्तिविक विनयादेव धर्मइत्येवमन्युपगमात् । कएते इत्येतदाह । ये इमे बु या प्रत्यका सन्नीकृताजनाइव प्राकृतपुरुषाइव जनाविनयेन चरंति वैनयिका विनयादेव केवलात्स्वर्गमोक्षावाप्तिरित्येवं वादिनोऽनेके बहवो द्वात्रिंशभेद निन्नत्वात्तेषां तेच विनय चारिणः केनचिर्मार्थिना ष्टष्टाः संतोऽपि शब्दादष्टष्टावा जावं परमार्थ यथार्थोपलब्धं स्वा निप्रायं वा विनयादेव स्वर्गमोक्षावाप्तिरित्येवं व्यनैषुर्विनयितवंतः सर्वदा सर्वस्य सर्वसिद्ध ये विनयं ग्रातिवंतः । नामशब्दः संभावनायां । संभाव्यतएवं विनयात्स्वकार्य सिद्धिरि ति । ततं । तस्मात्कल्याणानां सर्वेषां नाजनं विनयइति ॥ ३ ॥ किंचान्यत् (प्रणोवसंखा इत्यादि) संख्यानं संख्या परिष्वेदः । जप सामीप्येन संख्या उपसंख्या सम्यग्यथावस्थिता
परिज्ञानं नोपसंख्याऽनुपसंख्या तयाऽनुपसंख्यया ऽपरिज्ञानेन व्यामूढमतयस्ते वैनयि काः स्वाग्रहयस्ता इत्येतद्यथा विनयादेव केवलात्स्वर्गमोक्षावाप्तिरित्युदाहृतवंतएतच्च ते म हामोहाच्चादिता दादुरुदाहृतवंतः । यथैवं सर्वस्य विनयप्रतिपत्त्या स्वोर्थः स्वर्गमोक्षा दि कोsस्माकमवासते खाविर्भवति प्राप्यते इति यावत् । अनुपसंख्योदाहृतिश्च तेषामेव मवतव्या । तद्यथा । ज्ञानक्रियायां मोदसङ्गावे सति तदपास्य विनयादेवैकस्मात्तदवा ह्ययुपगमादिति । यदप्युक्तं । सर्वकल्याणनाजनं तदपि सम्यग्दर्शनादिसंनवे सति विन atraorated वति नैकस्येति तदितोविनयोपेतः सर्वस्य प्रव्हतयाऽन्यत्कारण
Jain Education International
For Private Personal Use Only
www.jainelibrary.org