Page Text
________________
द्वितीये सूत्रकृतांगे प्रथम श्रुतस्कंधे द्वादशमध्ययनं .
कान्युपगमसमूहरूपाणि इमानि यानि प्रावाडकाः परतीर्थिकाः पृथक् पृथक् वदंति । क्रियामस्तीत्यादिकां वदतीति क्रियावादिनः १ व्यक्रियां नास्तीत्यादिकां वदंतीत्यक्रिया वादिनः २ तृतीयावैनयिकाः ३ चतुर्थास्त्वज्ञानिकाः ४ इमानि चत्वारि समवसरणान्यु च्यं ॥ १ ॥ तेषामज्ञानिकाएव सर्वापलापिनस्तानेवादावाह । ( मालीति ) य ज्ञानिकास्तावदादौ प्रदश्यते । यज्ञानिकाः किल वयं कुशलाइति वादिनोपि संस्तुताय संबुद्धः प्रतएव विचिकित्सा चित्तशुद्धिश्वित्तचांतिस्तां न तीर्णानातिक्रांताः । तथाहि । केचित्सर्वज्ञं मन्यते केचित्तं निषेधति एके सर्वगतमात्मानं वदत्यन्ये देहमात्रमपरे अंगु ठपर्वमात्रं । केचित् श्यामाकतंडुलमात्रमन्ये मूर्तममूर्त्त हृदयमध्यवर्तिनं ललाट स्थित मि त्यादि । एषामेकवाक्यता कथं स्यात् । नचातिशयज्ञानी कश्चिदस्ति यद्वाक्यं प्रमाणीक यते । तथा ज्ञानवतां प्रमादोबदुदोषः । ततोवरमज्ञानमेवेति वदंतश्चित्तत्रांतिं नातिक्रां तायकोविदाः सम्यकपरिज्ञान विकलाय को विदेभ्यः स्व शिष्येन्याहुः । तथा तेऽननुवि चिंत्य विचिंत्य भाषणान्मृषाऽसत्यं वदंति ॥ २ ॥
४४६
,
॥ टीका--उक्तमेकादशमध्ययनं । सांप्रतं द्वादशमारज्यते । यस्य चायमनिसंबंधः । इ हानंतराध्ययने मार्गोनिहितः सच कुमार्गव्युदासेन सम्यग्मार्गतां प्रतिपाद्यतेऽतः कुमार्गव्यु दासं चिकीर्षुणा तत्स्वरूपमव गंतव्यमित्यतस्तत्स्वरूपनिरूपणार्थमिदमध्ययनमायातमस्य चोपक्रमादीनि चत्वार्यनुयोग द्वाराणि । तत्रोपक्रमांतर्गतोर्थाधिकारोऽयं । तद्यथा । कुंमा निधायिनां क्रियाक्रियाज्ञानिवैनयिकानां चत्वारि समवसरणानीह प्रतिपाद्यंते । नाम निष्पन्ने तु निछेपे समवसरणमित्येतन्नामनिदेपार्थं निर्युक्तिकदाह । समवसरणंमिचनकं सचित्ताचित्तमीसगं दवे ॥ खेत्तंमि जंमि खेत्ते, काले जं जंमि कालंमि ' ॥ १८ ॥ ( समवस रणमित्यादि) समवसरण मिति सृगतावित्येतस्य धातोः समवोपसर्गपूर्वस्य ल्युडंतस्य रू पं । सम्यगेको नावेनावसरणमेकत्रगमनं मेलापकः समवसरणं तस्मिन्नपि केवलं स माधौ षडियोनामादिको निदेपस्तत्रापि नामस्थापने मे इव्यविषयं पुनः समवसरणं नोयागमतो शरीर नव्यशरीरव्यतिरिक्तं सचित्ता चित्तमिश्रनेदात्रिविधं । सचित्तमपि दिप दचतुष्पदापदनेदात्रिविधमेव । तत्र द्विपदानां साधुप्रनृतीनां तीर्थरुजन्म निष्क्रमणप्रदे शादौ मेलापकः । चतुष्पदादीनां गवादीनां निपानप्रदेशादी | अपदानां तु वृक्षादीनां स्वतोनास्ति समवसरणं विवक्षया तु काननादौ नवत्यपि । यचित्तानां तु व्यणुकाद्य aratri तथा मिश्रणां सेनादीनां समवसरणसप्रावोऽवगंतव्यइति । क्षेत्रसमवसरणं तु परमार्थतोनास्ति विवया तु यत्र द्विपदादयः समवसति व्याख्यायते च समवसरणं यत्र तत्त्रप्राधान्यादिदमुच्यते । एवं कालसमवसरणमपि इष्टव्यमिति । इदानीं नाव
Jain Education International
For Private Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 003652 |
| Book Title | Agam 02 Ang 02 Sutrakrutang Sutra |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Shravak Bhimsinh Manek |
| Publisher | Shravak Bhimsinh Manek |
| Publication Year | 1880 |
| Total Pages | 1050 |
| Language | Prakrit, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari, Agam, & Canon |
| File Size | 42 MB |