________________
३०० दितीये सूत्रकृतांगे प्रथम श्रुतस्कंधे पष्ठमध्ययनं. नुरूपं विपाकं सबुद्धिमान सर्वमेतदिति पूर्वोक्तं विदित्वा ध्रुवं संयममाचरन् कालं कांके त् । कोर्थः । चतुर्गतिकसंसारे सुखमेव केवलं मत्वा संयमानुष्ठानरतोयावजीवं मृत्युका लं प्रतीक्षेत । इतिब्रवीमीति पूर्ववत् ॥ २५ ॥ इति पंचमाध्ययने दितीयोदेशकः ॥ ॥ तितपोगले श्रीहेम विमलसूरिशिष्यहर्षकुलपंमितप्रणीतायां श्रीसूत्रकृतांगदीपिकायां नर कविनत्याख्यं पंचमाध्ययनं समाप्तं. ॥ ॥
॥ टीका-किंचान्यत् (जंजारिस मिस्यादि ) यत्कर्म यादृशं यदनुनावं यादृस्थितिकं वा कर्म पूर्व जन्मांतरे अकार्षीत् कृतवांस्तत्ताडगेव जघन्यमध्यमोत्कृष्टस्थित्यनुनावनेदं संपराये तथा तैनैव प्रकारेणानुगवति । एतमुक्तं नवति । तीव्रमंदमध्यमैर्बधाध्यवसाय स्थानैर्यादृशैर्यवई तत्ताहगेव तीव्रमंदमध्यमेव विपाकमुदयं गलतीति । एकांतेनावश्यं सु खलेशरहितं दुःखमेव यस्मिन्नरकादिके नवे सतथा तमेकांतःवं नवमर्जयित्वा नरकन वोपादाननूतानि कर्माण्युपादायकांतःखिनस्तत्पूर्वनिर्दिष्टं दुःखमसातवेदनीयप्रतिकारं वे दयंत्यनुनवंतीति ॥२३॥ पुनरप्युपसंहारव्याजेनोपदेशमाह । (एयाणिसोचाइत्यादि) एता पूर्वोक्तान्नरकान् स्वास्थ्या व्यपदेशतिकत्वा नरकःख विशेषान् श्रुत्वा निशम्य धीर्बुधिस्त या राजतइति धीरोबुद्धिमान् प्राझाएतत्कुर्यादिति दर्शयति।सर्वस्मिन्नपि त्रसस्थावरनेदनि ने लोके प्राणिगणे नकमपि प्राणिनं हिंस्यान्नव्यापादयेत् । तथैकांतेन निश्चयजीवादितत्वेषु दृष्टिः सम्यक् दर्शनं यस्य सएकांतदृष्टिर्निष्प्रकंपसम्यक्त्वश्त्यर्थः। तथा न विद्यते परिसमंता सुखार्थ गृह्यतइति परिग्रहोयस्य सावप्यपरिग्रहः।तुशब्दादाातोपादानामा मृषावादादत्ता दानमैथुनवर्जनमपि इष्टव्यं । तथालोकमगुनकर्मकारिणं तदिपाकं फलं मुंजन वा यदिवा कषायं लोकं तत्स्वरूपतोबुध्येत जानीयान्नतु तस्य वशं गडेदिति ॥२४॥ एतदनंतरोक्तं कुःख विशेष मन्यत्राप्यतिदिशन्नाह।(एवमित्यादि) एवमशुनकर्मकारिणामसुमतां तिर्यङ्मनुष्या मरेष्वपि चतुरंतं चतुर्गतिकमनंतमपर्यवसानं तदनुरूपं विपाकं स बुद्धिमान सर्वमेतदिति पूर्वोक्तया नीत्या विदित्वा ज्ञात्वा ध्रुवं संयममाचरन कालं मृत्युकालमाकांदेत् । एतमुक्तं नवति । चतुर्गतिकसंसारांतर्गतानामसुमतां कुःखमेव केवलं यतोध्रुवोमोदः संयमोवा तदनुष्टानरतोयावजीवं मृत्युकालं प्रतीक्षतेति । इति परिसमाप्तौ ।ववीमीति पूर्ववत् ॥२५॥ इतिपंचमं नरकविनत्यध्ययनं परिसमाप्तं. ॥
अथ दितीये सूत्रकतांगे षष्ठमध्ययनं प्रारन्यते ।पांचमां अध्ययनने विषे नरकना फुःख कह्या ते श्रीमहावीरदेवे उपदेश्या वे ते माटे आ हा अध्ययनने विषे श्री महावीर परमात्मानी गुणो किर्तनीपूर्वक स्तुति करेठे.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org