________________
राय धनपतसिंघ बानापुरका जैनागमसंग्रह नाग उसरा. १६७ शतिनावः । मिसाइ मुहलावरम, वायाघोलेश्कंठमऊंमि । कहकहकरेशहिययं, देहि त्ति परं नवंतस्स ॥ ॥ गतिनंशोमुखे दैन्यं गात्रस्वेदोविवर्णता ।मरणे यानि चिन्हानि तानि चिन्हानि याचके ॥ १ ॥ एवं याञापरिषदं परित्यज्य महापुरुषसेवितः पंथाः श्र यणीयः । आक्रोशपरिषहमाह। कम्मत्तत्ति । पृथक्जनाएवमाहुः सामान्य लोकाश्नमुक्तवं तः । यथा एते यतयः कर्मनिः कृष्यादिनिरार्तास्तत्कर्तुमसमर्थाः संतोयतित्वं प्रतिपन्ना पुर्नगाः पुत्रदारादिनात्यक्तानिर्गतिकाः संतः प्रव्रज्यामाश्रिताइति ॥ ६ ॥
॥ टीका-नुमपरीषहमधिकत्याह । ( पुडेइत्यादि ) । ग्रीष्मे ज्येषाषाढारव्ये अनि तापस्तेन स्टष्टलुप्तोव्याप्तः सन् विमनाविमनस्कः सुष्टुवा अतिशयेन पातुमिना पिपा सा तां प्राप्तोनितरां तृडनिनूतोबादुव्येन दैन्यमुपयातीति दर्शयति । तत्र तस्मिन्नु मपरीषदोदये मंदाजमाघशक्ता विषीदंति परानंगमुपयांति । दृष्टांतमाह । यथा म त्स्यायल्पोदके विषीदंति । गमनानावान्मरणमुपयांत्येवं सत्वानावात्संयमात् च श्यंतइति । इदमुक्तं नवति । यथा मत्स्यायल्पत्वाउदकस्य ग्रीष्मानितापेन तप्ताथ वसीदंत्येवमल्पसत्वाश्चारित्रप्रतिपत्तावपि जलमलक्लेद क्तिनगात्राबहिरुमानितप्ताः शीत लान् जलाश्रयान जलाधारगृहचंदनादीनुष्मप्रतिकारहेतूननुस्मरंतयाकुलितचेतसः सं यमानुष्ठानं प्रति विषीदंति ॥ ५ ॥ सांप्रतं यानापरीषहमधिकृत्याह (सदादत्ते त्यादि ) यतीनां सदा सर्वदा दंतशोधनाद्यपि परेण दत्तमेषणीयमुत्पादाद्यषणादोषरहि तमुपनोक्तव्यमित्यतः धादिवेदनार्तानां यावजीवं परदत्तपणामुःखं नवति । अपि चेयं याञापरीषहोल्पसत्वैईःखेन प्रणोद्यते त्यज्यते। तथाचोक्तं । मिनाश्मुहलावम, वा याघोलेश्कंठमभूमि । कहकहकहे हिययं देहित्तिपरंनणंतस्स ॥ १ ॥ गतिनंशोमुखे दैन्यं गात्रस्वेदोविवर्णता । मरणे यानि चिन्हानि तानि चिन्हानि याचके इत्यादि । एवं उस्त्यजं यानापरीषहं परित्यज्य गतानिमानामहासत्वाझानाद्यनिवृध्ये महापुरुषसे वितं पंथान मनुव्रजंतीति श्लोकपश्चाईनाऽक्रोशपरीषहं दर्शयति । पृथक्जनाः प्राकृतपुरुषायनाये कल्पाश्त्येवमादुरित्येवमुक्तवंतः । तद्यथा । ये एते यतयः जलाविलदेहालुंचितशिर सः दुधादिवेदनाग्रस्तास्ते एतैः पूर्वाचरितैः कर्मनिरार्ताः पूर्वस्वरुतकर्मणः फलमनुनवं ति । यदिवा कर्मनिः कृप्यादि निरास्तित्कर्तुमसमर्थानहिनाः संतोयतयः संवृत्ताइतित थैते कुर्नगाः सर्वेणैव पुत्रदारादिना परित्यक्ता निर्गतिकाः संतःप्रव्रज्यामन्यपगताइति ॥६॥
एते सद्दे अचायंता, गामेसु गरेसु वा ॥ तत्र मंदा विसीयंति, संगामंमिव नीरुया॥७॥ अप्पेगे कुधियं निरकुं, सुपी संति लूसए॥ तब मंदा विसीयंति, ते पुघाव पाणिणो ॥ ७॥
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org