________________
राय धनपतसिंघ बहाउरका जैनागमसंग्रह नाग उसरा. १२ ते पर्यते स्थितः स्यात् । ये पुनरेवं नस्युः ते । पंवाक्यालंकारे ( ममाइणोति)। ममेदं अहमस्य स्वामीत्यध्यवसायिनः शोचंति । शोचमानाथपि निजपरिग्रहं धनस्वजनादि कं नष्टं मृत वा लनंते ॥ ए ॥ (इहेति ) इह लोकःखावहं धनस्वजनादिकं (विनत्ति) विद्याः जानीहि । यतः । अर्थानामजने मुःख,मर्जितानां च रदणे॥ आये कुःखं व्य ये कुःखं धिगर्थान् फुःखनाजनान् ॥ १ ॥ तथा रेवापयः किसलयानिव सनकीनां विं ध्योपकंठविपिनं स्वकुलं च हित्वा ॥ किं ताम्यसि विप गतोसि वशं करिण्याः स्नेहोहि का रणमनर्थपरंपरायाः ॥ २ ॥ परलोके च धनादिकं फुःखं तदप्यपरं सुःखं करोति । तऊ पादानकर्मोपादानात् ॥ तथा तनादिविध्वंसनधर्मकमेव विनश्वरमेव इति विज्ञान एवं जानन कोऽगारवासमावसेत् गहवासे तिष्ठति । यतः। दाराः परिनवकारा,बंधुजनो बंधनं विषं विषयाः ॥ कोयं जनस्य मोहोये रिपवस्तेषु सुहृदाशा इति॥ १ ॥ १० ॥
॥ टीका-अपिच । (धम्मस्तइत्यादि)। धर्मस्य श्रुतचारित्रनेदनिन्नस्य पारंगबतीति पा रगः सिद्धांतपारगामी सम्यक चारित्रनुष्ठायी वेति । चारित्रमधिकृत्याह। आरंजस्य साव द्यानुष्ठानरूपस्यांते पर्यते तदनावरूपे स्थितोमुनिवतिाये पुनवं नवंति ते अकतधर्माः मरणे फुःखेवा समुबिते अात्मानं शोचंति । एमिति वाक्यालंकारे । यदि चेष्टमरणादा ऽवर्थनाशे वा (ममाइणोत्ति) ममेदमहमस्य स्वामीत्येवमध्यवसायिनः शोचंति । शोचमा नाथप्येते निजमात्मीयं परिसमंतात् गृह्यते यात्मसाक्रियतइति । परिग्रहोहिरण्यादिरिष्ट स्वजनादि । नष्टं मृतं वा नलनंते न प्राप्नुवंतीति । यदिवा धर्मस्य पारगं मुनिमारंनस्यां ऽते व्यवस्थितमेनमागत्य स्वजनामातापित्रादयः शोचंति ममत्वयुक्ताः स्नेहालवः । नच ते लनंते निजमप्यात्मीयपरिग्रहबुच्या गृहीतमिति । अत्रांतरे नागार्जुनीया स्तु पठति ॥ सोकणतयंग्वयिं केऽगिहीविग्घेणनहिया धम्मंमिश्रणुत्तरे मुणी,तंपि जिणिकश्मेणपंडिए॥१॥ एतदेवाह । (इहलोगेइत्यादि)। इहाऽस्मिन्नेव लोके हिरम्यस्वज नादिकं फुःखमावहति । (वित्ति) विद्याः जानीहि । तथाहि । अर्थानामर्जने उःख, मर्जितानां च रक्षणे। आये कुःखं व्यये फुःखं, धिगर्थ फुःखनाजनं । तथाहि । रेवापयः किसलयानि च सनकीनां विंध्योपकंठविपिनं स्वकुलं च हित्वा ॥ किं ताम्यसि विप गतो सि वशं करिस्याः स्नेहोनिबंधनमनर्थपरंपरायाः॥१॥परलोके च हिरम्यस्वजनादिममत्वाऽ पादितकर्मजं दुःखं नवति तदप्यपरं दुःखमावहति तपादानकर्मोपादानादिति नावः॥ तथैतउपार्जितमपि विध्वंसनधर्म विशरारुस्वनावं गत्वरमित्यर्थः। इत्येवं विज्ञान जानन कः सकोऽगारवासं गृहवासमावसेत गृहवासं वा ऽनुबनीयादिति । नक्तंच । दाराः परि जवकाराबंधुजनो बंधनं विषं विषयाः॥ कोऽयं जनस्य मोहोये रिपवस्तेषु सुहृदाशा॥१०॥
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org