________________
१०२ वितीये सूत्रकृतांगे प्रथमश्रुतस्कंधे वितीयाध्ययनं. तु नामस्थापने अनादृत्य इव्यं दादि । नावे पुनरष्टप्रकारं कर्मेति ॥ ३५॥ सांप्रतं वे तालियमित्येतस्य निरुक्तं दर्शयितुमाह " वेयालियं इह देसियंति वेयालियंत हो ॥ वेयालियं तदा वित्तमति तेणे वयणिब” ॥४०॥ (वेयालियमित्यादि ) । दाऽध्ययनेऽनेकधाकर्मणां विदारणमनिहितमिति कृत्वैतदध्ययनं निरुक्तिवशादिदारक ततोनवति । यदि वा वैतालियमित्यध्ययननामात्राऽपि प्रवृत्ती निमित्तं । वैतालियचंदोवि शेषरूपं वृत्तमस्ति तेनैव च वृत्तेन निब-हमित्यध्ययनमपि वैतालीयं । तस्य चेदं लक्षणं । वैतालीयलिंगनैधनाः, षडयुक्यादोष्टौ समे चलः । नसमोऽत्र परेण युज्यते, नेतः षट्च नि रंतरायुजोः ॥ ४०॥ सांप्रतमध्ययनस्योऽपोद्घातं दर्शयितुमाह "कामं तु सासयमिणं कहियं नहावयंति उसनेणा ॥ यहोणतिसयाणं सोकण वि ते पवश्या " ॥ ४ ॥ (काममित्यादि ) कामशब्दोऽयमन्युपगमे । तत्र यद्यपि सर्वोप्यागमः शाश्वतः तदंतर्गत मध्ययनमपि तथाऽपि जगवतादितीर्थाधिपेनोत्त्पन्न दिव्यज्ञानेनाऽष्टापदोपरिव्यवस्थितेन जरताधिपनरतेन चक्रवर्तिनोऽपहतैरष्टनवतिनिः पुत्रैः सृष्टेन यथा जरतोऽस्मानाऽज्ञां का रयत्यतः किमस्मानिर्विधेयमित्यतस्तेषामंगारदाहकदृष्टांतं प्रदर्य न कथंचिऊतोोंगे बा निवर्ततश्त्यर्थः । गर्नमिदमध्ययनं कथितं प्रतिपादितं तेऽप्येतत्वा संसारासारता मवगम्य विषयाणां च कटुविपाकतां निःसारतां च ज्ञात्वा मत्तकरिकर्णवच्चपलमायुर्गि रिनदीवेगसमं यौवनमित्यतोनगवदाईव श्रेयस्करीति तदंतिके सर्वे प्रव्रज्यां गृहीतवं तइत्यत्र नदेसेनिदेसेयइत्यादिसर्वोऽप्युपोद्घातोनणनीयः ॥ ४१ ॥ सांप्रतं नद्देशार्था धिकारं प्रागुनिखितं दर्शयितुमाह “ पढमे संबोहो अनिव्वयाय वीयंमि माणवळणया, अहिगारो पुण नगि, तहा तहा बदुविहो तब ॥ ४२ ॥ उद्देसंमिय तश्ये, अन्नाण वियस्स अथवन नगि । वयवो य सया सुयप्पमा जइ जरोण" ॥४३॥ (प ढमइत्यादिगाथा क्षयं ) तत्र प्रथमोदेशिके हिताऽहितप्राप्तिपरिहारलक्षणोबोधो विधेयोऽ नित्यता वेत्ययमर्थाधिकारः। दितीयोदेशके मानोवर्जनीयश्त्ययमधिकारः। पुनश्च त थाऽनेकप्रकारोबदविधः शब्दादाऽवर्थेऽनित्यतादिप्रतिपादकोऽर्थाऽधिकारोनणितति । तृतीयोदेशके बदुविधज्ञानोपचितस्य कर्मणोऽपचयरूपोर्थाधिकारोनणितइति यतिज नेनच सुखप्रमादोवर्जनीयः सदेति ॥४३ ॥ सांप्रतं सूत्रानुगमे अस्खलितादिगुणोपेतं सूत्रमुच्चारणीयं । तच्चेदं । ( संबुशहेत्यादि ) तत्र नगवानादितीर्थकरोनरतस्तिरस्का रागतसंवेगान स्वपुत्रानुद्दिश्येदमाह । यदि वा सुरासुरनरोरगतिरश्वः समुद्दिश्य प्रोवाच य था संबुत्थ्यध्वं यूर्य ज्ञानदर्शनचारित्रलक्षणे धर्म बोधं कुरुत । यतः पुनरेवंनूतोऽवसरो कुरापः । तथाहि । मानुषं जन्म तत्राऽपि कर्मनूमिः पुनरार्यदेशः सुकुलोत्पत्तिः सर्वैश्यि
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org