Agam 02 Ang 02 Sutrakrutang Sutra

SR No.: 003652
Original Sutra Author: N/A
Author: Shravak Bhimsinh Manek
Publisher: Shravak Bhimsinh Manek
Publication Year: 1880
Total Pages: 1050
Language: Prakrit, Sanskrit
Classification: Book_Devnagari, Agam, & Canon
File Size: 42 MB

Page 125

ए तिीये सूत्रकृतांगे प्रथमश्रुतस्कंधे प्रथमाध्ययनं. निप्रेतार्थाऽतीडियदर्शीति । तथाचोक्तं । सर्व पश्यतु वा मा वा, इष्टमर्थ तु पश्यतु ॥ कीटसंख्यापरिज्ञानं, तस्य न कोपयुज्यतइति । इहाऽस्मिनोके एकेषां सर्वज्ञापन्हववा दिनामिदमाख्यातमयमन्युपगमः। तथा सर्वदेवमाश्रित्यकालं वा परिजेद्यं कर्मतापन्न माश्रित्य सहपरिमाणेन सपरिमाणं सपरिनेदं धीर्बुधिस्तयारंजतइतिधीरश्त्येवमसौ अतीव पश्यतीत्यतिपश्यति । तथाहि । ते ब्रुवते दिव्यं वर्षसहस्रमसौ ब्रह्मा स्वपिति तस्यामवस्थायां न पश्यत्यसौ तावन्मानं च कालं जागर्ति तत्र च पश्यत्यसाविति तदेवंनूतोबहुधा लोकवादः प्रवृत्तः॥ ७ ॥ अस्य चोत्तरदानायाह । (जेकेइत्यादि) ये केचन त्रस्यंतीति त्रसादीडियादयः प्राणाः प्राणिनः सत्वास्तिष्ठति त्रसत्वमनुन वंति । अथवा स्थावराः स्थावरनामकर्मोदयात् पृथिव्यादयस्ते । यद्ययं लोकवादः सत्योनवेत् । यथासौ यागस्मिन् जन्मनि मनुष्यादिः सोऽन्यस्मिन्नपि जन्मनि ता हगेव नवतीति । ततः स्थावराणां त्रसाणां च तादृशत्वे सति दानाध्ययनजपनियमत पोनुष्ठानादिकाः क्रियाः सर्वाप्यर्थिकायापोरन् । लोकेनाऽपि चाऽन्यथात्वमुक्तं । तद्य था। सवै एषशृगालोजायते यः सपुरीषोदह्यते तस्मात् स्थावरजंगमानां स्वकतकर्मवशा त् परस्परसंक्रमणाद्यनिवारितमिति । तथा अनंतोनित्यश्च लोकशति यदनिहित तत्रेदमनिधीयते । यदि स्वजात्यनुलेदेनास्य नित्यताऽनिधीयते ततः परिणामानित्य त्वमस्मदनीष्टमेवाऽन्युपगतं न काचित्दतिः । अथाऽप्रच्युतानुत्पन्न स्थिरैकस्वनावत्वेन नित्यत्व मन्युपगम्यते तन्न घटते तस्याऽध्यक्षबाधितत्वात् । नहि क्षणनाविपर्यायानाऽलिं गितं किंचि वस्तु प्रत्यदेणाऽवसीयते । निःपर्यायस्यच खपुष्पस्येवाऽसपतैव स्यादिति । तथा शश्वभवनं कायव्यस्याऽकाशात्मादेश्चाऽविनाशित्वं यजुच्यते इव्य विशे पापेक्ष्या तदप्यसदेव । यतः सर्वमेव वस्तूत्पादव्ययध्रौव्ययुक्तत्वेन निर्विनागमेव प्रवर्त ते अन्यथा वियदरविंदस्येव वस्तुत्वमेव हीयेतेति । यथा यमुक्तमंतवांनोकः सप्तदीपावलि नत्वादित्येतन्निरंतराः सुहृदः प्रत्येष्यंति न प्रेदापूर्वकारिणस्तग्राहकप्रमाणानावादिति । तथा यदप्युक्त अपुत्रस्य न संति लोकाइत्यादीत्येतदपि बालनाषितं । तथाहि। किंपुत्रस तामात्रेणैव विशिष्टलोकावाप्तिरुत तत्कृतविशिष्टानुष्ठानात् । तद्यदि सत्तामात्रेण ततश्म हत्कार्मुकग वराहादिनिप्प्तालोकानवेयुस्तेषां पुत्रबहुलत्वसंनवात् । अथानुष्ठानमाश्री यते । तत्र पुत्र येसत्येकेन शोननमनुष्ठितमपरेणाऽशोननमिति तत्र का वार्ता स्व कृतानुष्ठानं च निष्फलमापद्यतेत्येवं यत्किंचिदेतदिति । तथा श्वानोयदाश्त्यादियुक्ति विरोधित्वादनाकर्णनीयमिति । यदपि चोक्तम् । अपरिमाणं विजानातीति तदपि न घटा मियति । यतः सत्यऽप्यपरिमितझवे यद्यसौ सर्वज्ञोन नवेत् ततोहेयोपादेयोपदेश दानविकलत्वान्नैवाऽसौ प्रेक्षापूर्वकारिनिराश्यिते तथासति तस्य कीटसंख्यापरिज्ञान