________________
एर हितीये सूत्रकृतांगे प्रथमश्रुतस्कंधे प्रथमाध्ययनं. अंगना अंगनैवेति । अथवा अनंतोनिरवधिकः तथा नित्योऽप्रच्युतानुत्पन्नस्थिरैकरूपः तथा शाश्वतः कार्यव्यं नवदपि प्रांते परमाणुत्वं न त्यजति तथा न विनश्यति दिगा त्माकाशाद्यनपेक्या । तथा अंतवान् लोकः सप्तदीपा वसुंधरेति परिमाणोक्तेस्ताहपरि माणोनित्यति धीरः . साहसिकोव्यासादिरतीव पश्यति ॥ ६ ॥
॥ टीका-एवं नियुक्तिकारेणोद्देशकार्थाधिकाराऽनिहितं किनुवमाय चनबत्तीत्येतत्प्रद इयैदानी परवादिमतमेवोदेशार्थाधिकारानिहितं दर्शयितुमाह । (लोगवायमित्यादि)। लोकानां पाखंमिनां पौराणिकानां वा वादोलोकवादः । यथा स्वानिप्रायेणाऽन्यथावा ऽन्युपगमस्तं निशामयेत् शृणुयात् जानीयादित्यर्थः। तदेव दर्शयति । इहाऽस्मिन्संसारे एकेषां केषांचिदिदमाख्यातमन्युपगमः। तदेव विशिनष्टि । विपरीता परमार्थादन्यथानता या प्रज्ञा तया संनूतं समुत्पन्नं तत्त्वविपर्यस्तबुझियथितमितियावत् । पुनरपि विशेषय ति । अन्यैर विवेकिनिर्ययुक्तं तदनुगं यथावस्थितार्थ विपरीतानुसारिनिर्यऽक्तं विपरीतार्था निधायितया तदनुगबतीत्यर्थः ॥५॥ तमेव विपर्यस्तबुदिरहितं लोकवादं दर्शयितुमाह । ( अनिश्एलोएइत्यादि) नाऽस्यांतोऽस्तीत्यनंतः । न निरन्वयनार्शन नश्यती युक्तं नवतीति । तथाहि । यो यादृगिह नवे स ताहगेव परनवेऽप्युपपद्यते पुरुषः पुरुष एवांगनांऽगनैवेत्यादि । यदिवाऽनंतोऽपरिमितोनिरवधिकइति यावत् । तथा नित्यति। थप्रच्युतानुत्पन्नस्थिरैकस्वनावोलोकइति । तथा शश्वनवतीति शाश्वतो क्ष्यणुकादिकार्य इव्यापेक्ष्या शश्वनवन्नपि न कारणव्यं परमाणुत्वं परित्यजतीति । तथा न विनश्यतीति दिगात्माकाशाद्यपेक्ष्या। तथाऽतोऽस्याऽस्तीत्यंतवान लोकः । सप्तदीपा वसुंधरेति परिमा णोक्तेः सच तादृक् परिमाणोनित्यश्त्येवं धीरः कश्चित्साहसिकोऽन्यथाभूतार्थप्रतिपा दनात् व्यासादिरतीव पश्यतीत्यतिपश्यति । तदेवंनूतमनेकनेदनिन्नं लोकवादं निशामये दिति प्रकृतेन संबंधः । तथा थपुत्रस्य न संति लोकाब्राह्मणादेवाः श्वानोयदागोनि हतस्य गोत्रस्य वा न संति लोकाश्त्येवमादिकं नियुक्तिकं लोकवादं न निशामयेदिति ॥६॥
अपरिमाणं वियाणाई, इह मेगेसिमादियं ॥ सवत्र सपरिमा एं, इति धीरोति पासई ॥॥ जे के तसा पाणा,चिति अज्या
वरा ॥ परियाए अचि से अंजू, जेण ते तसथावरा ॥ ७ ॥ अर्थ-वली तेहिज कहेजेः-अपरिमाणं वियाणा के जेनुं क्षेत्र थकी तथा काल थकी प्रमाण नथी, तेटलुंज मात्र जाणे पण सर्वज्ञ नथी. इह के ए लोकनेविषे मेगे सिमाहियं के० कोइएक दर्शनीने मते एम कडं, जे थमारा तीर्थनो स्वामी थपरिमा
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org