________________
तृतीय प्रकाश ४ उपनय--अपनय चार प्रकारे छे. जे प्रशंसा वचन ते उपनय वचन--जेमके, " आ रूपवती स्त्री छे. " जे निंदावचन ते अपनय वचन छे. जेमके, “आ स्त्री रूपवती , पण सुशीलवाली जे." अपनय--उपनय एटले निंदा करीने प्रशंसा करवी ते. जेम “श्रा स्त्री कुरूपा डे पण सुशीलवतो ." चित्तमां बीजुं धारण करी, छेतरवानी बुछिए बीजूं कहेवा श्चतां उतां पण जे चित्तमां बे, ते तत्काल बोली नांखे, ते अध्यात्मवचन कहेवाय छे.
जेओ आ सोळ वचनना अज्ञात होइ सूत्रवाचनादिकमां प्रवर्ते छे, ते मूढ जीवो जिनवचनने नवंधन करनारा होवाथी जिनाझाना विराधक बे, एम समजवू; तेथी उत्तम मुनिओए प्रथम कहेला विधियी परिझान पूर्वक सूत्रअर्थनो स्वाध्याय करवो.
४ ध्यान. अंतर्मुहूर्त मात्र काल सुधी चित्तनो एकाग्र अध्यवसाय करवो ते ध्यान कहेवाय जे. ते ध्यान चार प्रकारनुं . १ आर्त, २ रोज, ३ धर्म अने ४ शुक्ल. तेमां आर्तध्यान चार प्रकारे जे. १ इष्टवियोग, २ अनिष्टसंयोग, ३ रोगचिंता अने ४ अग्रशोचविषय.
१ इष्ट एवा शब्द, रुप, रस, गंध स्पर्श लक्षणवाला विषयोनो जे वियोग, एटले " आ मने कदि पण न थाओ,” इत्यादि चिंतववं, ते इष्टवियोग नामे पहेलुं आर्तध्यान कहेवाय .
२" अनिष्ट शब्दादिक विषयोनो संयोग ते मने कोई दिवस पण न थाओ." एवं जे चितवन ते अनिष्टसंयोग नामे बीजं आध्यान कहेवाय .
३ रोगनी उत्पत्ति थतां जे घणी चिंता करवी ते रोगचिंताविषय नामे श्रीजु आर्तध्यान कहेवाय दे.
प देवपणानी अने चक्रवर्तीपणानी ऋषिनी प्रार्थना करवा प्रमुख अनागतकाल संबंधी कार्यनो शोक करवो, ते अग्रशोचविषय नामे चोथु आतध्यान कहेवाय छे. आ ध्यान शोक, आक्रंदन, स्वदेह तामन आदि लक्षणोथी अोलखाय छे. ते तिर्यचनी गतिनुं कारणरुप कहेवाय छे. आ ध्याननो संलव बग गुणगणा सुधी ने, एम जाणवं.
ऊर्बल प्राणीओने जे रोक्रावे ते रुन कहेवाय , ते प्राणिवध आदि
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
