________________
२९०
व्याश्रयमहाकाव्ये
[कुमारपालः]
परलोकसुखक्रियायां कुशलः पारलौकिक आध्यात्मिको यः पारलौकिकः स योर्थों धर्मलक्षणस्तस्याविदप्यज्ञातापि निर्धर्मोपि चेत्यर्थः । एतेनास्य महातीर्थत्वोक्तिः ॥ दत्त्वा द्विजैर्केहिपलालिकर्णमनैशिकीभूय विधीयते द्राक् । ऐन्द्रो महो मासिक आर्धमासिको वात्र धौतेपरवार्षिकाभ्रः ४२
४२. अपरवार्षिकाभैरपरस्यां वर्षायां शरदि भवानि यान्यभ्राणि मेघास्तधौते प्रक्षालिते शरदीत्यर्थः । अत्रार्बुदे द्विजैरैन्द्रो महो विधीयते । कीदृग् । मासिक आर्धमासिको वा मासेर्धमासे वा भवः । किं कृत्वा । त्रैहिपलालिकर्णं व्रीहिपलालसहचरितः कालो ब्रीहिपलालं शरत् तत्र देयमृणं दाग दत्त्वा । तथा निशासहचरितमध्ययनं निशा तत्र जयी साभ्यासो नैशिको न तथा शिकश्चावन(श्चान?)शिकीभूय निशाध्ययनाभ्यासं मुक्त्वेत्यर्थः । सुस्थीभूयैकाग्रीभूयं च मासमर्धमासं वा यावहिजैराश्विनमासेवेन्द्रमहः क्रियत इत्यर्थः । एतेनात्र गिरावन्यदेशेभ्यो विशिष्ट इन्द्रमहो भवतीत्युक्तम् । यतोन्यदेशेष्वष्टावेव दिनानीन्द्रमहः स्यात् । एवं चात्र धान्यसंपत्त्युत्कर्षो लोकानामतिप्रक्रीडितत्वप्रमुदितत्वे च सूचितानि । द्विजैरित्युपलक्षणत्वात्क्षत्रियादीनामपि ग्रहणं तेपि हीन्द्रमहं कुर्वन्ति ॥
१ ए दर्थाद्विजौ व्रीहिपलोलि°. २ बी क अर्ध.
१ए किकः स. २ सी °स्तथावि'. ३ ए बी °स्तैधौते. ४ ए बी जै. रेन्द्रो. ५ वी त्वा । व्रीहि. ६ ए कर्ण व्री. ७ बी च का. ८ ए पलोलं. ९ ए को त?. १० ए °य मा. ११ ए °मासोत्रे. १२ ए यतेत्य. १३ ए पत्सु कत्युत्क. १४ ए द्विजैत्यु. सी द्विजेत्यु.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org