________________
व्याश्रयमहाकाव्ये
[ मूलराजः ]
अनायुधायै कुवदं कदश्वतं ददानं कुरथं प्रहारान् । अकथोक आत्मजस्ते तं मुष्टिभिः कत्तृणवत्पिपेष ॥ ९४ ॥
५०४
९४. कदश्वतं कुत्सिताः कुलक्षणादिना निन्दिता येश्वास्तैरपि दृप्तभज्ञत्वाद्गर्विष्ठं कुरथं कुलक्षणनिन्दितरथं तं लाटं ते तवात्मजो मुष्टिभिः कृत्वा कत्तृणवत्कुत्सितं तृणं कत्तृणं रोहिषाख्या तृणजातिस्तदिव सुखेन पिपेष परासुं चकारेत्यर्थः । किंभूतम् । अनायुधाज्यै । अनायुधाखरहिता याजिर्युद्धं तस्यै । मल्लविद्यार्थं कुत्सिता वदा वक्तारो यस्याज्ञत्वात्तं मूर्खमपि । अपिरत्र ज्ञेयः । बाहुयुद्धे कुशलमपीत्यर्थः । प्रहारान्मुष्टिघातान्ददानम् । कीदृगात्मजः । नास्ति कद्रथः कुत्सितो रथो यस्य सोकद्रथः । यद्वा । कुत्सितो रथो यस्य स कद्रथो न तथाकद्रथस्तथानायुधाज्यै कुत्सितो वेदः कद्वदो न तथा । यद्वा । कुत्सिता वदा वक्तारो यस्य स को न तथा बाहुयुद्धे कुशलः सन् ॥
1
अनायुध । इत्यत्र “अन्स्वरे " [१२९] इति नजोन् ॥
I
कदश्व । इत्यत्र “कोः” [ १३०] इत्यादिना कत् ॥
कद्रथः । कद्वदः । इत्यत्र “रथवदे” [१३१] इति कत् ॥ तत्पुरुष एवेच्छ न्त्येके । अन्यत्र कुरथम् । कुवदम् ॥
तृण । इत्यत्र " तृणे जाती” [ १३२ ] इतिकत् ॥
कीणि यत्कापथकौ पुरुप्यकाक्ष्याणि लाटस्य तदाभवन्न । किंत्रिद्विषामप्सरसां ततो भूदकापतिः कापुरुषेतरोसौ ॥ ९५ ॥
९५. यद्यस्माद्धेतोस्तदा युद्धकाले कत्रीणि कुँ कुत्सितानि कानि वा कुत्सितानि त्रीणि तस्य लाटस्य क्षत्रियोत्तमत्वान्नाभवन् । कानि त्रीणी -
*
1
४ ए सी त्रीणित्या.
१ सी 'मज्ञात्वा .
Jain Education International
२ सी वद क
३ बी कुत्सि
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
