________________
४७४
व्याश्रय महाकाव्ये
[ मूलराजः ]
पत्रीणां भावं विहाय पलायकत्वं पलायिकानां भावं जगृहु: । ततस्तासां परस्त्रीणाममती महतीभूता महद्भूता या भीस्तयैक्यभाजां मिथो भिन्नानां सतीनां न म्लेच्छीत्वमन्त्यजातित्वं नो वा कठीताज्ञायि ॥ या गोमतीभूय चिराय पद्वीभूताः प्रजास्ता अपटूभवन्त्यः । तथाद्रवंस्तत्रं यथा निपेतुः सर्वासु रथ्यास्वपि सर्ववालाः ॥ ४८ ॥
४८.
याः प्रजा गोमतीभूय गावः सन्त्यासां ता गोमत्योगोमत्यो गोमत्यो भूत्वोपलक्षणत्वान्महद्धिकीभूयेत्यर्थः । चिराय चिरकालं पट्टीभूता महर्द्धिकत्वाद्याश्चिरं सौजस्का आसन्नित्यर्थः । ताः प्रज ऋद्धिविगमाशङ्कयापटूभवेन्त्यः सत्यस्तत्र पुर्यां तथा तया प्रकृत्याद्रवन्परचक्रागमनभयेन नष्टा यथा यया प्रकृत्या सर्वास्वपि रध्यासु सर्वबालाः सर्वासां प्रजानां बालका बालिकाश्च निपेतुरत्यौत्सुक्ययानेन मिथः संमर्देन च कटीभ्यो निपतिताः ॥
वजातीय। मद्रकजातीय | स्नायकजातीय । भग्नदेशीया । इत्यत्र " रिति" [ ५८ ] इति पुंवत् ॥
याकुलत्वापटुते । अत्र "स्वते गुण:" [ ५९ ] इति पुंवत् ॥ गुण इति किम् । म्लेच्छीत्वम् | कठीता ॥ केचित्तु जातिसंज्ञावर्जितस्य विशेषणमात्रस्य पुंवद्भावभिच्छन्ति । पलायकत्वम् । पाचकताम् ॥
महद्भूतभिया । इत्यत्र " च्वौ कचित्" [६० ] इति पुंवत् ॥ कचिहणागोमतीभूयेत्यादौ न स्यादेव ॥ पट्टीभूताः । अपटूभवन्त्यः । इत्यादौ विकल्पः ॥
१ ए सी डी 'त्र सथा.
१ बी 'लायका. २ सी या प्र. 'जरुद्धवि. ५ ए सी 'वन्त्य स . तयः । म
Jain Education International
३ ए सी 'जसका आ. ४ ए सी डी ६ ए सी डी कृष्टा स. ७ ए डी
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org