________________
[है० १.२.१६.]
प्रथमः सर्गः
1
स्वैरिस्मराक्षौहिणीनां स्वैरस्त्रीणामभावतः ।
sta धर्मः सोद्येव तत्रेति वितर्क्यते ॥ १८ ॥
१८. इहैवाणहिलपाटक एव नान्यदेशेषु धर्मोस्तीति तथात्र पत्तनेद्येवाद्यापि कलिकालेपि स स्त्री महासतीत्वादिधर्मप्रधानत्वेन प्रसिद्धस्त्रेता द्वितीययुगमस्तीति च लोकैर्वितते । इतिर्वाक्यसमाप्त्यर्थ उभयत्रापि योज्यः । कुतः । अभावतोभावात् । कासाम् । स्वैरस्त्रीणाम् । स्व आत्मीयेः स्वेच्छाकृत ईर आसाम् । यद्वा । स्वेनात्मना नै तु श्वशुराद्यनुज्ञयेरन्ति ईरते वा विचरन्ति "नाम्युपान्त्य " [ ५.१.५४ . ] इत्यादिना के स्वैरा याः स्त्रियस्तासां कुलटानाम् । किंभूतानाम् । स्वयमीरितुं शीलमस्य स्वैरी स्वतन्त्रो यः स्मरः कामस्तस्याक्षौहिण्य इव दुःसाध्यानां कामविपक्षाणां मुनीनामपि रूपलावण्य लीलाकटाक्षविक्षेपादिशस्त्रैः साधकत्वात्सेनाविशेषा इवें याः । यद्वा । स्वैरिण्यो याः स्मराक्षौहिण्यस्ता इव याः । तासाम् ॥
१७
1
I
स्वैर । स्वैरि । अक्षौहिणीनाम् । इत्यत्र “स्वैरस्वैरि” [१५] इत्यादिना ऐदौतौ ॥ यदा तु स्वैरिण्यश्च ताः स्मराक्षौहिण्यश्चेति समासस्तदा स्वैरिण्य इत्यत्र "नामग्रहणे लिङ्गविशिष्टस्यापि " [ न्या° सू° १६] ग्रहणमिति न्यायादैत् ॥ अद्येव । इत्यन्त्र “अनियोगे लुगेवे" [ १६ ] इत्यस्य लुक् ॥ नियोगे तु sa धर्मः ॥
नौतुनेत्रा न वृद्धोतुक्रूरा नाभतुलम्पटाः ।
न दीर्घोष्ठा न ह्रस्वौष्ठा नौष्ठस्थूला इह स्त्रियः ॥ १९ ॥
Jain Education International
१९. सुगमः । नवरं नौतुनेत्राः न मार्जारवत्कपिलरौद्राक्ष्यः । न च वृद्धोतुवत्क्रूराशयाः । न च बालौतुवल्लम्पटाः । तथा स्थूलशब्दोत्र गुण
१ सी एफ °ति वाक्य २ एफू यस्वे ३ बी सीन व ४ एव । य॰. ५ सी डी स्वैरण्य.
३
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
