________________
२३४
व्याश्रयमहाकाव्ये
[ मूलराजः]
३७. प्रासादामाद्देवगृहशिखरमारुह्य केकी मयूरो ननर्त । किं कृत्वा । उपाध्यायादधीत्येव नियमपूर्व नृत्तविद्यां गृहीत्वेव । वाथ वा नटस्य श्रुत्वेव । इवोत्रापि योज्यः । द्रव्यादिदानेन नृत्तविद्यामाकण्येव । यथोपाध्यायान्नियमपूर्वकं नटाद्वा द्रव्यादिदानेनात्तैनृत्तविद्यो नृत्तज्ञत्वानिपुणं नृत्यति तथा जातिस्वभावेन केकी चतुरं ननर्तेत्यर्थः । अत एवैनं केकिनं पौर्य आसनादासन उपविश्य प्रेक्षन्त कौतुकात्प्रकर्षेणापश्यन् । शरद्यपि मयूरा मत्ताः सन्तो जातिस्वभावेन प्रासादाद्युच्चस्थानमारुह्य नृत्यन्ति । यदुक्तम् ।
प्रोन्मादयन्ती विमदान्मयूरान्प्रगल्भयन्ती कुररद्विरेफान् ।
शरत्समभ्येति विकास्य पद्मानुन्मीलयन्ती कुमुदोत्पलानि ।। उपाध्यायादधीत्य । इत्यत्र "आख्यातरि०" [७३] इत्यादिना पञ्चमी ॥ आ. ख्यातरीति किम् । नटस्य श्रुत्वा ॥
प्रासादाप्राशनत । आसनात्प्रेक्षन्त । इत्यत्र “गम्ययपः" [७४] इत्यादिना पञ्चमी॥
वर्षात्ययात्प्रभृत्यलोद्मादारभ्य चावभौ ।
अन्यो वीणाकणाद्भिन्नो वेणुनादादलिस्वनः॥ ३८ ॥ ३८. वर्षात्ययाद्वर्षाकालातिकमात्प्रभृत्यब्जोद्गमात्कमलवनो दाँदारभ्य चालिखन आबभौ । यतो वीणाकणादन्योन्यादृशोतिमधुर इत्यर्थः । तथा वेणुनादाद्भिन्नः । शरदि हि पद्मखण्डविकाशे मधुपानोन्मत्तानां भृङ्गाणां ध्वनिरतिमधुरः स्यात् ॥
१ सी डी त्तवि. २ ए नृत्तति. ३ ए प्रेक्ष्य कौ. ४ एफ दायाच. ५ ए बी सी एफ कुरुर. ६ बी काश्य प. ७ सीडी दार'. ८ सी डी दि प.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org