________________
१३. इक परिमंडल हे भगवान ! प्रदेश अर्थ करी पहिछान । स्यूं कडजुम्मे प्रमुखज पृच्छा ?
हिव जिन भाखै सुण धर इच्छा ।। १४. कदाचित कडजुग्म कहाय, कदाचित तेयोगज थाय ।
कदाचित द्वापरजुम्म होय, कदाचित कलियोग सुहोय ।।
वा०-कदाचित कृतयुग्म तेह प्रदेश नै च्यार-च्यार ने अपहरवै च्यार शेष रहै तो कृतयुग्म कहियै । इम तीन रहै तो व्योज । दोय रहै तो द्वापरयुग्म । एक शेष रहै तो कल्योज ।
१३. परिमंडले णं भंते ! संठाणे पएसट्टयाए कि
कडजुम्मे -पुच्छा।
गोयमा ! १४. सिय कडजुम्मे, सिय तेयोगे, सिय दावरजुम्मे, सिय कलियोगे।
वा.-'सिय कडजुम्मे' त्ति तत्प्रदेशाना, चतुष्कापहारेणापह्रियमाणानां चतुष्पर्यवसितत्वे कृतयुग्म तत्स्यात, यदा विपर्यवसानं तत्तदा योजः, एवं द्वापर कल्योजश्चेति,
(वृ. प. ८६३) १५. एवं जाव आयते।
(श. २५५५९)
१६. परिमंडला भंते ! संठाणा पदेसट्ठयाए कि कडजुम्मा
-पुच्छा ।
१७. गोयमा ! ओघादेसेणं सिय कडजुम्मा जाव सिय
कलियोगा,
१८. विहाणादेसेणं कडजुम्मा वि, तेओगा वि,
१५. एवं यावत आयत एक, प्रदेश आश्रयी चिहुं पद पेख । इक वचने करि ए आख्यात,
हिव बहुवचने करि अवदात ।। वा.हिवै बहुवचन परिमंडलादिक नीं प्रदेश आश्रयी पूछा करै छ... १६. बहु वच परिमंडल हे स्वाम !
प्रदेश अर्थपणे करि ताम । स्यू कडजुम्मा प्रश्न उदार ? उत्तर तास दिये जगतार ।। १७. ओघ सामान्य समुच्चय धार,
ते आश्रयी कडजुम्मा किवार । जाव कदा कलियोगा कहिये,
न्याय विचारी हिवड़े लहिये ।। १८. विधान इक-इक द्रव्य नां प्रदेश,
ते आश्रयी कहिये सुविशेष । कडजुम्मा पिण ह छ तेह, तेओगा पिण लहिये जेह ।। १९. द्वापरयुग्मा पिण ते होय, कलिओगा पिण कै छै सोय । एवं जाव आयत लग जाण,
प्रदेश आश्रयी बहु वच माण ।। वा०-हिवं अवगाह प्रदेश ते जे परिमंडलादिक आकाश प्रदेश नं विषे रह्या ते आकाश प्रदेश निरूपण नै अर्थे कहै छै-- २०. इक परिमंडल हे जिनराया !
स्यू कडजुम्म प्रदेश ओगाह्या । जाव कल्योज आकाश प्रदेश, अवगाही ते रह्यो विशेष ? २१. जिन भाखै सांभल सुविशेष, कृतयुग्म आकाश प्रदेश । तेहिज अवगाढक हुदै सोय,
व्योज प्रदेश ओगाढ न होय ।। २२. द्वापरयुग्म आकाश प्रदेश, ते पिण अवगाहै नहिं एस ।
गगन प्रदेशि कल्योज कहाय, ते पिण अवगाहै नहिं ताय ।।
वा० - कृतयुग्म प्रदेशावगाढ हुवै जेह भणी परिमंडल जघन्य थकी बीस प्रदेश अवगाहै, इसो कह्यो। बीस नै च्यार अपहरतां च्यार शेष रहै ते माटै । कृतयुग्म प्रदेशावगाढ हुवै इम परिमंडलातर नै विषे पिण कहिवो ते माट, नहीं व्योज प्रदेशावगाढ, नहीं द्वापर प्रदेशावगाढ, नहीं कल्योज प्रदेशावगाढ ।
१९. दावरजुम्मा वि, कलियोगा वि । एवं जाव आयता ।
(श. २५।६०)
वा. अथावगाहप्रदेश निरूपणायाह- 'परिमंडले' त्यादि, २०. परिमंडले णं भंते ! संठाणे कि कड जुम्मपदेसोगाढे
जाव कलियोगपदेसोगा?
२१. गोयमा ! कडजुम्मपदेसोगाढे, नो तेयोगपदेसोगाढे,
२२. नो दावरजुम्मपदेसोगाढे, नो कलियोगपदेसोगाढे ।
(श. २५६१) वा.-'कडजुम्मपएसोगाढे' त्ति यस्मात्परिमण्डलं जघन्यतो विशतिप्रदेशावगाढमुक्तं विंशतेश्च चतुष्कापहारे चतुष्पर्यवसितत्वं भवति एवं परिमण्डलान्तरेऽपीति ।
(वृ. प. ८६३)
३२ भगवती जोड़
Jain Education Intemational
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org