________________
५.
आधारमा
आधाकमी भोगवतो मुनि स्यूं बांधे ? पकरंत ? चिणे ? उपचिण? प्रकृति, स्थिति, अनुभाव, प्रदेश बंधत ?
६. जिन कहै-आधाकर्मी भोगवतां, आयु वरजी सात।
__ कर्म प्रकृति ढीली बंधी ते, दृढ़ बंधन बंधात ॥ ७. यावत् काल अनंत भमै ते, किण अर्थे ? भगवंत!
जिन कहै-आधाकर्मी भोगवतां, चरण धर्म लोपंत ।। चारित्र धर्म प्रते अतिक्रमतो, पृथ्वीकाय नी ताय । दया नहीं तेहना घट मांहै, इम जावत् त्रसकाय ।। जे जंतू ना तन नों आहार, करै तेहनीं पिण जाण। दया नहीं तेहनै तिण अर्थे, जाव भ्रमण कहिवाण ।।
आधाकर्म-विपक्ष सूझतो, तेहनं प्रश्न अखिन्न। अचित सूझतो मुनि भोगवतो स्यूं बंध ? जाव उपचिन्न ? ॥
११. जिन भाख मुनि अचित सूझतो, भोगवतो कर्म सात।
दृढ़ बंध्या ते ढीला पाडै, जिम संवुड अवदात ।।
५. आहाकम्म णं भुंजमाणे समणे निगंथे कि बंधइ ? कि
पकरेइ ? कि चिणाइ? कि उवचिणाइ? बंधइ-प्रकृतिबंधमाश्रित्य, पकरेइ--स्थितिबंधापेक्षया, चिणाइ–अनुभागबंधापेक्षया, उवचिणाइ-प्रदेशबंधापेक्षया।
(वृ०-५० १०२) ६,७. गोयमा ! अहाकम्मं णं भुजमाणे आउयवज्जाओ सत्त
कम्मप्पगडीओ सिढिलबंधणबद्धाओ धणियबंधणबद्धाओ पकरेइ जाव अणुपरियट्टइ। (श० ११४३६) से केणठेणं भंते ! एवं बुच्चइ–गोयमा ! आहाकम्म
णं भुंजमाणे आयाए धम्म अइक्कमइ, ८. आयाए धम्म अइक्कममाणे पुढविकायं णावकंखइ जाव
तसकायं णावखइ, ६. जेसि पि य णं जीवाणं सरीराई आहारमाहारेइ ते बि
जीवे णावकखइ । से तेणट्टेणं गोयमा ! . . 'जाब चाउरंत
संसारकंतारं अणुपरियट्टइ। (श. ११४३७) १०. आधाकर्मविपक्षश्च प्रासुकैषणीयमिति प्रासुकैषणीयसूत्रम्।
(वृ०-प०१०२) फासु-एसणिज्ज णं भंते ! भुजमाणे समणे निग्गंथे कि
बंधइ ? कि पकरेइ ? किं चिणाइ ? कि उवचिणाइ? ११. गोयमा ! फासु-एसणिज्ज णं भुंजमाणे आउयवज्जाओ
सत्त कम्मपयडीओ धणियबंधणबद्धाओ सिढिलबंधण
बद्धाओ पकरेइ जहा संवुडे, १२. नवरं आउयं च णं कम्मं सिय बंधइ, सिय णो बंधइ, सेसं तहेव जाव वीईवयइ।
(श० ११४३८) १३. से केणठेणं भंते ! एवं वृच्चइ--जाव चाउरतं संसार
कतारं वीईवयइ? गोयमा ! फासु-एसणिज्ज णं भुंजमाणे समणे निम्नथे
आयाए धम्म नाइक्कमइ, १४. आयाए धम्म अणइक्कममाणे पुढविकायं अवकखइ जाव
तसकार्य अवकंखइ, १५. जेसि पि य णं जीवाणं सरीराई आहारेइ ते वि जीवे
अवकंखइ।से तेणठेणं गोयमा ! जाव चाउरंतं संसारकंतारं वीईवयइ।
(श० ११४३६) १६. अनन्तरसूत्र संसारव्यतिव्रजनमुक्तं, तच्च कर्मणोऽस्थिरतया प्रलोटने सति भवतीत्यस्थिरसूत्रम्
(वृ०-५० १०२) १७. से नूणं भते ! अथिरे पलोट्टइ, नो थिरे पलोट्टइ? अथिरे
भज्जइ, नो थिरे भज्जइ? १८. सासए बालए, बालियत्तं असासयं? सासए पंडिए,
पंडियत्तं असासयं?
णवरं आयु कर्म कदाचित बंधे कदा अबंध । शेष संवडा नी पर कहिवो, यावत् शिव-पद संध ।। किण अर्थे जावत शिव पामै? जिन कहै एहन न्याय । अचित सझतो भोगवतो मुनि-धर्म नहि लोपाय ।।
१२.
१४. चारित्र धर्म नै अणअतिक्रमतो, पृथ्वीकाय नी ताय ।
दया अछै तेहनां घट मांहै, इम जावत् त्रसकाय॥ जे जंतु नां तन नों आहार करै तेहनी पिण जाण। दया तास घट में तिण अर्थे जाव लहै निर्वाण ।।
१६. कह्य संसार तणं अतिक्रमव, ते कर्म पलटवे होय ।
कर्म स्वयं अस्थिर तिण स्व, हिव अस्थिर सतर जोय ।। १७. हे भदंत ! जे अस्थिर पलटै, स्थिर ते पलटै नांहि।
अस्थिर वस्तु ह ते भाजै, स्थिर नहिं भाजे ताहि ? बाल सासतं बालपणू ते असासत पहिछाण । पंडित सासतूं पंडितपण ते असासतं ? इम जाण?
१८.
श०१, उ०६, ढा०२८ १८१
Jain Education Intemational
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org