________________
ठाणं (स्थान)
७५१
स्थान ७ : सूत्र ९३६-१४३
१३६. मणुस्साणं सत्त सणग्धाता पण्णत्ता मनुष्याणां सप्त समुद्घाताः प्रज्ञप्ताः १३६. मनुष्यों में ये सातों प्रकार के समुद्घात
एवं चेव ।
एवं चैव ।
होते हैं।
पणि-पदं
१४०. समणस्स णं भगवओ महावीरस्स तित्यंसि सत्त पवयणणिण्हगा पण्णत्ता, तं जहा -
बहुरता, जीवपएसिया, अवत्तिया, सामुच्छेइया, दोकिरिया, तेरासिया, अबद्धिया । १४१. एएसि णं सत्तण्हं पवयणणिण्हगाणं सत्त धम्मायरिया हुत्या, तं जहा — जमाली, तीसगुत्ते, आसाढे, आसमित्ते, गंगे, छलुए, महि ।
१४२. एते सिणं सत्तहं पवयणणिव्हगाणं सत्तउपपत्तिणगरा हुत्था, तं जहा
संग्रहणी - गाहा
१. सावत्थी उसभपुरं, सेयविया मिहिलउल्ल गातीरं । पुरिमंतरंज दसपुरं, हिगउपपत्तिणगराई ||
अणुभाव पर्द १४३. सातावेय णिज्जस्स णं कम्मस्स सत्तविधे अणुभावे पण्णत्ते, तं जहा -
मणुण्णा सद्दा, मणुण्णा रूवा, ● मणुण्णा गंधा, मणुष्णा रसा, मण्णा फासा, मणो सुहता, वसुता ।
Jain Education International
प्रवचननिह्नव-पदम्
श्रमणस्य भगवतः महावीरस्य तीर्थे सप्त प्रवचननिह्नवाः प्रज्ञप्ताः, तद्यथा—
बहुरताः, जीवप्रदेशिकाः, अव्यक्तिकाः, सामुच्छेदिकाः, क्रियाः, त्रैराशिकाः, अद्धिकाः ।
एतेषां सप्तानां प्रवचननिवानां सप्त धर्माचार्याः अभवन्, तद्यथाजमालिः, तिष्यगुप्तः, आपाढः, अश्वमित्रः, गङ्गः, षडुलूकः, गोष्ठामाहिलः ।
एतेषां सप्तानां प्रवचननिह्नवानां सप्तोत्पत्तिनगराणि अभवन्, तद्यथा
संग्रहणी - गाथा
१. श्रावस्ती: ऋषभपुरं, श्वेतविका मिथिला उल्लुकातीरम् । पुर्यन्तरञ्जिः दशपुरं, निवोत्पत्तिनगराणि ||
मनोज्ञाः शब्दाः, मनोज्ञानि रूपाणि, मनोज्ञा: गन्धाः, मनोज्ञाः रसाः, मनोज्ञाः स्पर्शाः, मनःसुखता, वाक्सुखता ।
प्रवचननिह्नव पद
१४०. श्रमण भगवान् महावीर के तीर्थ में प्रवचन-निह्नव" सात हुए हैं
For Private & Personal Use Only
१. बहुरत,
२. जीवप्रादेशिक,
३. अव्यक्तिक,
४. सामुच्छेदिक,
५. द्वैक्रिय, ६. वैराशिक, ७. अबद्धिक । १४१. इन सात प्रवचन -निह्नवों के सात
धर्माचार्य थे
१. जमाली,
३. आषाढ,
५. गंग, ६. षडुलूक, ७. गोष्ठामाहिल । १४२. इन सात प्रवचन- निह्नों के उत्पत्ति-नगर
सात हैं
१. श्रावस्ति,
३. श्वेतविका,
५. उल्लुकातीर,
७. दशपुर ।
अनुभाव-पदम्
अनुभाव-पद
सात वेदनीयस्य कर्म्मणः सप्तविधः अनु- १४३. सातवेदनीय कर्म का अनुभाव सात प्रकार भावः प्रज्ञप्तः, तद्यथा—
का होता है
२. तिष्यगुप्त,
४. अश्वमित्र,
१. मनोज्ञ शब्द,
३. मनोज्ञ गन्ध,
५. मनोज्ञ स्पर्श,
७. वचन की सुखता ।
२. ऋषभपुर,
४. मिथिला,
६. अन्तरंजिका,
२. मनोज्ञ रूप,
४. मनोज्ञ रस,
६. मन की सुखता,
www.jainelibrary.org