________________
भगवई
३४०
भगवती-चूर्णि
नवमः उद्देशकः
गुरुय दव्वे णस्थि-अच्चंतं हेट्ठा अवस्थाणाभाव अलहुयदव्वे विणत्थि उड्डा गमणतो णिच्छयणयस्स ववहारस्स यातर दव्वखंधेसूवजादिरुतादि य गरुलहुं णिच्छयणयस्स गुरुलघु अट्ठप्फासा खंधा। अगुरुलघु अमुत्तदव्वाणि तप्पट्टे सपज्जया कालो सुहमपरिणया चतुप्फालाय खंधा एगजीवेति दव्वट्ठयाए एगंमि जीवे सव्वपज्जव संगहातो जहाजीवे भवपज्जया तहा भवे वीतरयज यत्ति कट्ट पकभवयकरणे दुभव जावकरणं जालगठिकावत उत्तरं निव्वयणं एगे जता एगं गेण्हति ण तदा वितियस्स गहणं घडविणाणकाले य ड गट्ठण विण्णाणं इव थिरसुत्ते थिरो जीवो दव्वट्ठताए कमाई अस्थिराइं संजोगविभागसंबंधतो जीवो ण विद्धंसति कम्मपोग्गलविद्धंसंति सव्वगमेसु य चेव । दशमः उद्देशकः
चलमाणे नो चलिते दव्वट्ठियस्स सव्वमणुप्पण्णमवि णट्ठमिति कट्ट अहवा ववहारस्स इच्छित कजाकरणातो णो चलितं णिच्छयरस जइ एगसमय चलितं अतोचलितं । दो परमाणुपोग्गला सण्हत्तणातो ण संहणंति तिघभि धी समुदातो सो च्चेव परमत्थतो पुरिट्ठिभेएणं केवलं भिजंति तिण्हं च मज्झत्तणातो छेदो भवति ततो दिव हुता उत्तरं समुदाएण। अवयव पुव्वएण होयव्वं पिंडवत् जे य अंता अवयवा ते परमाणू तेसिं च समुदायो वि होति कारणत्तातो तंतु पढट इव ण य तिण्ह मज्झभेदो अवयवत्वात्परमाणुवत् भेदेण तिप्पदेसा तिण्णि वा दो वा भवंति तहा भासादब्वाई कारणत्तेण पढमपच्छिमकाले भासाए णिदिरसंती। वट्टमाणे समय परम णिरोहे ववहारा भावातो उत्तर भासा वट्टमाणकालय तेण दवतीतकट्ट। तप्पयाय परिणामातो हवति घटवत् अण्णहा भासाभावो सव्वभासापसंगे एवं किरियादिपदेसु योजं परिहारो य दुभवकरणेन किरियातो भणियातो पढमं सतं सम्मत्तं ।
द्वितीयं शतकम् प्रथमः उद्देशकः
जीवा एगेंदिया णिफंदाणुस्सासा दित्तातो भासरासी इव होहिंति तिसिं फंदादिणो धम्मा आहारादि पुव्वसरीर वयणातो पुरिस इव उस्सासादिय । वाउयाणो सो सव्वेसिं वाउकाइयाण वाउक्कातो चेव ऊसासो। मृतयाजी मडाई मृतासी वा साधुस्स पुनरपि संसारमात्येष्यति तदाविह कारण चित्तत्तणातो अनिरुद्ध भवतणादिणो हेतवो इत्येतस्मादर्थात् इच्चत्थं अंकुरवत् वीजवइ विपरीतं एते चेव हेत विपरीताछिन्न संसारस्य दधकारणत्थात् वीजवदेवाकारणवत्वाद्वावेउट्ठा भोईति दिनकरे व्यावृत्ते अहोरात्रे इति भो जीवा यावत् सांते लोए सपडिपक्खा दसपहो चउब्विहेणत्थे चत्तारि भणित्ता पंचत्यिकाया लोगो एगं दव्वं समुदाय सद्दत्तणातो वणस्संति तोणावत । पञ्चमः उद्देशकः
संजमातो कर्मनास्त्रवंति तवेण विदारणं करेति जति एतेसिं एयं कजं ततो किंप्रत्ययं देवार्थकार्यं णस्थित्ति तस्स कारणानि अभावो पावति चउहि चत्तारि कारणानि देवलोगस्स साहणाणि भणिताणि पुब्बतवपूव्वसंजमकंमयसंगियताई पंचण्हं संजमाणं अवक्खात हेट्ठा पुव्वाणि तेण तवेण तेण संयमेणं अहक्खायचारित्तेण वंधति शुभाशुभं पुव्वतवसंजमे सुभकमियाए संगिया वि पुव्वसंजमसुह देवलोग संगातोरानो दोय आवुत्तेहिं परियावुत्तेहिं समत्थेहि समएहिं। दशमः उद्देशकः
उउदंसस्थिकायादिसु पर्युदासो दट्ठव्यो अरूवि, पंचविधो समासतो लोगागासपमाणो खेत्तपरिच्छिण्णोत्ति खेत्तप्पमाणो वण्णो दवण्णासोपतस्स भावो अमुत्तो अवण्णा जाव फासे भावो तस्स दव्व पजातो गुणो दव्वट्ठवीरियं तस्स तस्स या जहा पोग्गलत्थिकायस्स भावारूवादयो अणंता तहा अमुत्त दव्वाणं अगरुलहुभावा अणंता दट्ठवा । एगे भंते धंमत्थि समुदाए वट्टमाणो सट्टोणावव वट्टति असगलत्तणेतो जो य उवयारो सो सम्बो अतत्वं मृग्यते वक्कादीणि उदाहरणाणि लोगागासेणं सत्तमी लोगागासे किमस्ति जीवादय इत्यादे या देवकुलु साधुवत् अज्जीवा दुविहा रूवी अरूवी खंधा द्विप्रदेशिकाद्या देशा द्विधागाराच्छेदेन एगतो द्वयं पदेसा वंधत्था परमाणवो सुद्धा अगतखंधभावा अरूविणो दव्वा समुदायसद्देण भण्णंति णीसासा तत्थ पदेसेहिं वा णिस्सेसं भणेज णा देसेण तस्स अणवट्ठिपमाणत्तणातो तेण ण देसेणणिद्देसो तहा पोग्गलस्थिकायो वि जो पुण देससंदो एत्तेसु कतो सो सविसय गत ववहारत्यं पर दव्व फुसणादिगत ववहारत्यं वा णमु पुण अप्पावहुयमसणादिसु देसमसणाण संभवति अणवट्ठियतातोणिस्सेसदव्यग्गहणं दव्वद्वताए वा पदेसठ्ठताए भवति अद्धासमयोवट्टमाण एग समयो ण च सयाणि अहो उवरिय तिरियलोगो ततो अधोलोगो लोगमज्झा पुण रयणप्पभपुढविओगासंत रज्जुप्पमाणा असंखेजतिभागमोगाहिंता भवति अहो लोगो सत्तरज्जतो साधेयतो हेट्ठा सत्त वित्थारो देसूणातो उडलोगो देसणा सत्तरज्जतो वंभलोते वित्थारो पंच रज्जतो एतेण अप्पबहत्तणेजा लोगो अणंततिभागो लोगागासस्स अलोगागासमणंतविभागीणं लोगागासं समद्वितं ।
बितियशतं
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org