________________
प्रमाणाधिकारनिरूपण
३९१
उक्त कथन का संक्षिप्त प्रारूप इस प्रकार है
त्रिविध संख्यात
१. जघन्य
२. मध्यम
३. उत्कृष्ट
नवविध असंख्यात
१ परीतासंख्यात
२ युक्तासंख्यात
३ असंख्यातासंख्यात
१ जघन्य परीतासं. २ मध्यम परीतासं. ३ उत्कृष्ट परीतासं.
४ जघन्य युक्तासं. ५ मध्यम युक्तासं. ६ उत्कृष्ट युक्तसं. अष्टविध अनन्त
७ जघन्य असंख्यातासं. ८ मध्यम असंख्यातासं. ९ उत्कृष्ट असंख्यातासं.
१ परीतानन्त
२ युक्तानन्त
३अनन्तानन्त
१ जघन्य परीतानन्त ४ जघन्य युक्तानन्त
७ जघन्य अनन्तानन्त २ मध्यम परीतानन्त ५ मध्यम युक्तानन्त
८ मध्यम अनन्तानन्त ३ उत्कृष्ट परीतानन्त
६ उत्कृष्ट युक्तानन्त असंख्यात आदि के भेदों का विस्तार से वर्णन करने के लिए सर्वप्रथम संख्यात की प्ररूपणा की जाती है। संख्यातनिरूपण
५०७. जहण्णयं संखेजयं केत्तियं होइ ? दोरूवाइं, तेण परं अजहण्णमणुक्कोसयाई ठाणाइं जाव उक्कोसयं संखेजयं ण पावइ ।
[५०७ प्र.] भगवन् ! जघन्य संख्यात कितने प्रमाण में होता है ? (अर्थात् किस संख्या से लेकर किस संख्या पर्यन्त जघन्य संख्यात माना जाता है ?)
[५०७ उ.] आयुष्मन् ! दो रूप प्रमाण जघन्य संख्यात है, उसके पश्चात् (तीन, चार आदि) यावत् उत्कृष्ट संख्यात का स्थान प्राप्त न होने तक मध्यम संख्यात जानना चाहिए।
५०८. उक्कोसयं संखेजयं केत्तियं होइ ?.
उक्कोसयस्स संखेजयस्स परूवणं करिस्सामि से जहानामए पल्ले सिया, एगं जोयणसयसहस्सं आयामविक्खंभेणं, तिणि जोयणसयसहस्साइं सोलस य सहस्साई दोण्णि य सत्तावीसे जोयणसते तिण्णि य कोसे अट्ठावीसं च धणुसतं तेरस य अंगुलाई अद्धंगुलयं च