________________
बालशिक्षा - सप्तमः उक्तिप्रक्रमः ।
अतः ति सिमि, आनि आव आम, ऐ आवहै आम है । ..... (2) दिस्मोऽद्वितयं थल च सिजाशिरचावटोऽनिटाम् । नाम्युपधावर्णान्तधातूनामात्मने नतु ।
ख ( ह्यश्व ?) स्तन्यौ च विज्ञेयं गुणित्वमियतां बुधैः ॥ २ ॥ अ १, आ २, इ ३, ई ४, उ५, ऊ ६, ऋ ७, ल ८, ए ९, ओ १०, टु ११, ड्ड १२, १३, इर् १४, १५, १६, ञि १७ एते धात्वनुबन्धाः । एषां फलं यथा
५६
अ । अकारस्त्रिधा उदात्तानुदात्तसमाहारभेदात् । उच्चैरुदात्तः, परस्मैपदार्थः । नीचैरनुदात्तः, आत्मनेपदार्थः । समवृत्या समाहारः, उभयपदार्थः । १ ।
आ । 'आदनुबन्धाच ।' इति निष्ठायामिप्रतिषेधार्थः । 'भावादिकमणोर्वा ।' २ |
इ । 'अनिदनुबन्धानाम् ।' इत्यत्र वर्जनादेव नागमार्थः । ३ । ई । 'न डीश्वीदनुबन्धवेटामपतिनिष्कुषोः ।' इति निष्ठायामिट्मतिषेधार्थः । ४ ।
उ । 'उदनुबन्धपूक्तिशां क्वि । इति बेडागमार्थः । ५ । ऊ ।' स्वरतिसूतिसूयत्यूदनुबन्धात् ।' इत्यसार्वधातुके बेडागमार्थः । ६ । ऋ । 'न शास्वृदनुबन्धानाम् । इती निचणपरे हस्वप्रतिषेधार्थः । ७ । ल । 'पुषादितादिकारानुबन्धार्त्तिसर्त्तिशास्तिभ्यश्च परस्मै ।' इत्यचतन्यामणर्थः । ८ ।
ए । 'व्यञ्जनादीनां सेटामनेदनुबन्धयन्तक्षणश्वसां वा।' इति अयतन्यां पाक्षिकदीर्घप्रतिषेधार्थः । ९ ।
ओ। 'स्वाद्योदनुबन्धाच ।' इति निष्ठातकारस्य नत्वार्थः । १० । टु । 'द्वनुबन्धादथुः ।' ११ ।
डु | 'वनुबन्धात् त्रिमक तेन निर्वृत्ते । १२ ।
| 'पानुबन्धभिदादिभ्यस्त्वङ् । १३ ।
हर् । 'इरनुबन्धाद्वा ।' इत्यद्यतन्यां परस्मै अणर्थः । १४ ।
ड | 'कर्त्तरि रुचादिडानुबन्धेभ्यः ।' इत्यात्मनेपदार्थः । १५ । | 'इन् प्रयुजादेरुभयम् । इत्युभयपदार्थः । १६ ।
त्रि । 'नुबन्धमतिबुद्धिपूजार्थेभ्यः क्तः' इति वर्त्तमाने क्तार्थः। १७
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
Jain Education International
