Page Text
________________
[ गाथा २६-२७]
प्रश्नव्याकरणाख्यं
स (श) कारः । ' च छ ज झ' इत्येते चत्वारस्तालव्याः । ' ट ठ ड ढ' इत्येते [१० १७, पा० १] चत्वारः, द्वितीयस्वर आकारः, पञ्च एते मूर्द्ध तालव्याः || २५ ॥
त थ द ध सा पु ( प ) ण दंता, प फ ब भ धातुस्सरा वकारोडा (ट्ठा) । arrafरमाणुणासी, मुण्णा सेसया सधे ॥ २६ ॥
'त थ द ध सा' इत्येते पश्च दन्त्या [:] । 'पफबभ' इत्येते चत्वार (रः), धातुखरौ च द्वौ पञ्चमषष्ठौ उ ऊ, 'व' कारश्च सप्तैते औष्ठ्याः । वर्गचरिमग्रहणेन पञ्चमानुनासिका 'ङन नमः' गृह्यन्ते । [ ५० १७, पा० २ ] अथवा वर्गग्रहणेनानुनासिकाः, स्वराणां च मध्ये चरिमों नुनासि[को] बिन्दुः, 'अं' इत्येते च पडनुनासिकाः । शेषा:- स्वराः के ते ? 'ई ऐ औ' त्रयः । शेषास्त्र (चा) क्षराः 'रलषा' इत्येते त्रयः । एकत्र षड् मूर्द्धन्याः । सि (शिक्षाप्रकरणं समाप्तम् ॥ २६ ॥
अत्रावसरप्राप्ता अक्षरलब्धि:, [तां] नामप्रकरणेऽभिधास्यति । इह ति (तु) प्राप्तिमात्रमुच्यते । तदर्थं गाप० १८, पा० १] थामाह
ठाणं ठाणं एक्केकयं तु आलिंगिधा (या) इ हायंति ।
उरसादी ठाणाणं, तालवे उवरिमो ठाइ ॥ २७ ॥
स्थानं स्थानमेकैकमालिंगिताभिधूमितदग्धास्त्यजन्ति । उरस्था निहतास्तालव्ये [न] इत्येवं 18 क्रम अभिहत इति । अभिहतग्रहणेनालिंगिताभिधूमितदग्धा उच्यन्ते । उत्तरस्यो (उरस्यो) ऽन• भिहतो असंयुक्त उरस्य एव लभते [प० १८, पा० २] अक्षरम् । उरस्य आलिंगितकण्ठस्थानं लभते । उरसोऽभिधूमितो जिह्वामूलीयं लभते । उरस्यो दग्धस्तालव्यं लभते । कण्ठ्योऽनभिहतासंयुक्तः कण्ठ्यं एव लभते । कण्ठ्य आलिंग्य (गि) तो जिह्वामूलीयं लभते । कण्ठ्योऽभिधूमितस्तालव्यं लभते । कण्ठ्यो दग्धो मूर्द्धतालव्यं लभते । जिह्वामूलीयोऽनभिहतासंयुक्तो जिह्वामूलीयं लभते । स 20 एवालिंगितस्तालव्यं [१० १९, पा० १] लभते । स एवाभिधूमित ऊर्द्धतालव्यं लभते । स एवा (ब?) - दग्धो दन्त्यं लभते । तालव्यो अनभिहतासंयुक्तस्तालव्यं लभते । स एव दुग्धो दन्त्यं लभते । तालव्यो (व्य) आलिंगितः ऊर्द्ध तालव्यं लभते । स एवाभिधूमितो दन्त्यं लभते । स एव दन्धो (ग्ध) उ (औष्ठ्यं लभते । मूर्द्धतालव्योऽनभिहतासंयुक्तः स्वस्थानं लभते । स एवालिंगितो दन्त्यं लभते । स एवाभि [ धूमि]त उ ( औष्ठ्यं लभते । स एवा (व ? ) दग्धो अनुनासिकं लभते । 25 दन्त्यो अनभिहतासंयुक्त ( क्तः ) स्वस्थानं लभते । स एवालिं[ १०१९, ०२ ]गित औष्ठ्यं लभते । स एवाभिधूमितो अनुनासिकं लभते । स एव दग्धो मूर्द्धन्यं लभते । औष्ठ्यो अ (S) नभि हतासंयुक्तः स्वस्थानं लभते । स एवालिंगितोऽनुनासिकं लभते । औष्ठ्योऽभिधूमितो मूर्द्धन्यं लभते । दुग्ध उरस्यं लभते । अनुनासिको अनभिहतासंयुक्तः स्वस्थानं लभते । आलिंगितो मूर्द्धन्यं लभते । [ १०२०, प० १] अभिधूमित उरस्यं लभते । दग्धः कण्ठ्यं लभते । मूर्द्धन्यो अनभिहतासंयुक्तः स्वस्थानं लभते । आलिंगित उरस्यं लभते । अभिधूमितः कण्ठ्यं लभते । स एव दग्धो जिह्वामूलीयं लभते ॥ २७ ॥
॥ एवं स (सा)माप्ति (सि) कं शिक्षाप्रकरणं समाप्तम् ॥
Jain Education International
(23)
For Private & Personal Use Only
20
www.jainelibrary.org
| SR No. | 003385 |
| Book Title | Jaypayad Nimmittashastra |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Jinvijay |
| Publisher | Prakrit Bharti Academy |
| Publication Year | 2009 |
| Total Pages | 76 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari |
| File Size | 8 MB |