________________
९४
उत्तराध्ययन- मूलसूत्रम् - १-२ / ६५ वृ. वृषभपुरं राजगृहं पाटलिपुत्रस्य भवत्युत्पत्तिः, नन्द: शकडाल: स्थूलभद्र: सिरियको वररुचिश्च, त्रयानामनगाराणां अभिग्रह आसीत् 'चउण्हं मासाणं' सुब्व्यत्ययाच्चतुर्षु मासेषु वसतिमात्रनिमित्तं, कः कुत्रोषित: ?, निशामयत-गणिकागृह एको, द्वितीय उषितस्तु व्याघ्रवसतौं, सर्पवसतौ तृतीयः, को दुष्करकारको ऽत्र ?, तेषु मध्ये व्याघ्रो वा सप्प वा शरीरपीडाकरौ तु भक्तव्य, ज्ञानं वा दर्शनं वा चारित्रं वा न प्रत्यलौ भेत्तुं भगवानपि स्थूलभद्रः तीक्ष्णेनिशितासिभारादौ चंक्रमितो न पुनश्छिन्नः, अग्निशिखायामुषितश्चातुर्मास्यां न पुनर्दग्धः, अन्योऽपि चानगारो भणन्त्रहमपि स्थूलभद्रसमः कम्बलश्चन्दनिकायाम् - उच्चाभूमौ मलिनित इति गाथाषट्कार्थः । एतदर्थस्तु वृद्धसम्प्रदायादवसेयः, स चायम्
पुव्विं खिइप्पइट्टियं नाम नयरं, तत्थ वत्थुमि खीणे चणगपुरं निविट्टं, ततो उसहपुरं, ततो रायगिहं, ततो चंपा, ततो पाडलिपुत्रं इच्चाइ भाणियव्वं जाव सगडाले पंचत्तमुवगते नंदेन सिरितो भणितो - कुमारामच्चत्तणं पडिवज्जाहि, सो भणइ-मम भाया जेट्टो थूलभद्दो बारसमं वरिसं गणियाघरं पविट्ठस्स, सो सद्दावितो भणइ - चितेमि, राया भणइ - असोगवणियाए चितेहि, सो तत्थ अतिगतो चिंतेति-केरिसं भोगकज्जं वक्खित्ताणं ?, पुनरवि नरगं जातियव्वं होहित्ति, एए नाम परिनामदुस्सहा भोगति पंचमुट्ठियं लोयं काऊण पाऊयं कंबलरयणं छिंदित्ता रओहरणं काउंनो मूलं गतो, एवं चिंतिय, राया भणइ - सुचिंति, विनिग्गतो, राया चिंतेइ - पिच्छामि किं hasaण गणियाघरं पविस्सइ न वत्ति ? पासायतलगओ पेच्छइ, नवरं मयगकलेवरस्स जनो ओसरइ, मुहाणि य ठवए, सो मज्झेण गतो, राया भणइ - निव्विण्णकामभोगो भगवंति सिरिओ ठावितो । सो संभूयगविजयस्स मूले पव्वतितो, थूलभद्दसामीवि संभूयविजयाणं मूले घोरागारं तवं करेइ, विहरंता पाडलिपुत्रं आगया, तिण्णि अनगारा अभिग्गहे गिण्हंतिएक्को सीहगुहाए, तु पेहंतओ सीहो उवसंतो, अन्नो सप्पगुहाए, सोऽवि दिट्ठीविसो उवसंतो, थूलभद्दो कोसाघरे, सा तुट्ठा, परीसहपराजिओ आगओत्ति, भणइ-किं करेमि ?, उज्जाणघरे ठाणं देहि, दिन्नं, रतिं सव्वालङ्कारविभूसिया आगया, चाडुयं पकया, सो मंदरोपमो अकंपो, ताहे सब्भावेण पडणे, धम्मो कहितो, साविगा जाया, भणति-जति रायवसेणं अत्रेणं समं वसेज्जा, इयरहा बंभचारिणीवयं गिण्हति ।
ताहे सोहगुहाओ आगओ चत्तारि मासे उववासं काऊणं, आइरिएहिं ईसत्ति अब्भुट्टिओ, भणिओ य-सागयं दुक्करकारगस्सत्ति, एवं सप्पईत्तोऽवि, थूलभद्दसामी तत्थेव गणियाघरे भिक्खं गिण्हइ, सोऽवि चउमासेसु पुन्नेसु आगतो, आयरिया संभ्रमेण उठ्ठिया, भणिओ य-सागयं ते अइदुक्करदुक्करकारगस्सत्ति, ते भांति दोण्णिवि-पेच्छह आयरिया रागं वहति अमच्चपुत्तोत्ति, वितियए वरिसारत्ते सिहगुहाखमनो भणति - गणियाघरं वच्चामित्ति अभिग्गहं गिण्हइ, आयरिया उवउत्ता, वारिओ, अप्पडिसुणतो गतो, वसही मग्गिया, दिण्णा, सा सब्भावेण ओरालियसरीरा विभूसिया अविभूसियआ वा, सुणति धम्मं, सो तीसे सरीरे अज्झोववन्नो, ओभासइ, सा न इच्छति, भणति - जति नवरि किंचि देसि किं देमि ?, सयसहस्सं, सो मग्गउमारद्धो, नेवालविसये सावतो, जो तर्हि जाइ तस्स सयसहस्समुल्लं कंबलं देइ, तहिं गतो, तेन दिन्नं सड्डरायाणएणत्ति, एगत्थ चोरेहिं पंथो बद्धो, सउणो वासति-सयसहस्संति, चोरसेनावई जाणइ,
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
Jain Education International