________________
अध्ययनं - २५, [ नि. ४७६ ]
नि. [ ४७७]
नि. [ ४७८ ]
नि. [ ४७९]
भिक्खट्ट बंभनिजज्जे उवडिओ जन्नवाडंमि ॥ अह भाई जयघोसं कीस तुमं आगओ ? इहं भंते ! ! न हु ते दाहामि इओ जायाहि हु अन्नओ भिक्खं ॥ सो एवं पडिसिद्धो जन्नवार्डमि जायगेण तहिं । परमत्थदिसारो नेव य तुट्ठो नवि अ रुट्टो || अह भाई अनगारो जं जायग! आउसो निसामेह । वयचरिय भिक्खचरिआ दिट्ठा साहूण चरणमि || नि. [ ४८० ] रज्जानि उ अवहाया रायसिरिं अ (त) नुचरंति भिक्खाए । समनस्स मुक्कस्सा भिक्खा चरणं च करणं च ॥ संजाणतो भाई जयघोसं जायगो विजयघोसो । अस्थि उपभूअमन्नं भुंजउ भयवं ! पगामाए ॥ भिक्खेण न मे कज्जं मज्झ करणं तु धम्मचरणेणं । पड़िवज्ज धम्मचरणं मा संसारंमि हिँडिहिसि ।। सो समणो पव्वइओ धम्मं सोऊण तस्स समणस्स । जयघोसविजयघोसा सिद्धि गया खीणसंसारा ||
नि. [ ४८१ ]
नि. [ ४८२ ]
नि. [ ४८३ ]
१०९
वृ. गाथानवकं व्याख्यातप्रायमेव, नवरम्, 'एगराइयाए 'त्ति एकरात्रिक्या 'प्रतिमया' तथा-विधाभिग्रहविशेषरूपया न तु द्वादश्या भिक्षुप्रतिमया, तत्र मासक्षपणासम्भवात्, तथा च तत्स्वरूपम्-“एगराईयं भिक्खुपडिमं पडिवन्नस्स अनगारस्स निच्चं वोसट्टकाए (यस्स) जाव अहियासे० कप्पति से अट्टमेणं भत्तेणं अपाणएणं वहिया गामस्स जाव रायहाणीए वा ईसि दोवि पाए साह वग्ारियपाणिस्स एगपोग्गलदिट्ठिस्स अनिमिसनयनस्स ईसिपब्भारगएणं काएन अहापनिहिएहिं गत्तेहिं सव्विदिएहिं गुत्तेहिं ठाणं ठाइत्तए" इत्यादि, तत्राष्टममेवोक्तमत्र तु वक्ष्यति - 'मासक्षपणेन खेदितशरीर' इति ।
'विहरन्' अप्रतिबद्धविहारमाचरन्, अयं च भावत एकस्थानस्थितस्यापि संभवत्यत उच्यते'वसुधा' पृथ्वीं 'दूइज्जतो 'त्ति परिभ्रमन् तथा 'उद्याननिषत्र: ' उद्यानाश्रितः सन् मासक्षपणेन खेदितं - श्रममानीतं शरीरं न पुनर्मनोऽस्येति मासक्षपणखेदितशरीरः 'बंभणिज्जे 'त्ति ब्राह्मणानामिज्या- पूजा यस्मिन् स ब्राह्मणेज्यस्तस्मिन् 'इओ'त्ति 'इतः ' ब्राह्मणार्थमुपस्कृतादाहारात् 'जायाहि'त्ति याचस्व, 'हुः' अवधारणे भिन्नक्रमश्च ततश्च 'अन्यत एव' अस्मद्यतिरिक्तात् भिक्षां याचस्वेति सम्बन्धः ।
'परमट्ठदिवसारो' त्ति प्राकृतत्वाद् दृष्टः- उपलब्धः परमार्थाय - मोक्षाय सारः - प्रस्तावात्क्षान्त्यादिरूपः प्रधानोपायः परमार्थानां वा ज्ञानादीनां सारः - प्रधानं येनासौ दृष्टपरमार्थसारः, त्वं याजक! 'आउसो’त्ति आयुष्मन् ! कोमलामन्त्रणमेतत्, 'वयचरिय' त्ति इवशब्दस्य गम्यमानत्वाद् व्रतचर्येव भिक्षायै चर्या पर्यटनं भिक्षाचर्या' दृष्टा' विहितत्वेनोपलब्धा तीर्थकरादिभिरिति गम्यते, साधूनां चर्यत इति चरणम् - आचारस्तस्मिन् ।
किञ्च- 'राज्यानि' सप्ताङ्गानि 'तु:' समुच्चये भिन्नक्रमश्च 'अपहाय' त्यक्त्वा 'राज्यश्रियं'
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
-