________________
अध्ययनं-२,[नि. ११४] अयमत्र भावः- यस्मात्करणादिभिः सावधपरिहार एव श्रामण्यं, सावद्य च प्रायश्चिकित्सा, ततस्तां नाभिनन्देद्, एतदप्यौत्सर्गिकम्, अपवादतस्तु सावद्याऽप्येषामियमनुमतैव, यदुक्तम्"काहं अछित्ति अदुवा अहीहं, तवोविहाणेण य उज्जमिस्सं । गणं व नीतीइ वि सारविस्सं, सालंबसेवी समुवेति मोक्खं ।।" इति सूत्रार्थः ।। इदानी भिक्षेति द्वारं, तत्र च 'तिगिच्छं नाहिनंदिज्जा' इति सूत्रावयवमथतः स्पृशनुदाहरणमाहनि.[ ११५] महुराइ कालवेसिय जंबुय अहिउत्थ मुग्गसेलपुरं!
राया पडिसेहेइ जंबुयरूवेण उवसग्गं । वृ. मथुरायां कालवेसिको जम्बुकोऽभ्युषितो मुद्गसेलं पुरंराजा प्रतिषेधयति जम्बूकरूपेण उपसर्गमिति गाथाक्षरार्थः । भावार्थस्तु सम्प्रदायावगम्यः, स चायम्
महुराए जियसत्तुणा स्ना काला नाम वेसाऽपडिरूवंति काउंओरोहेछूढा, तीसे पुत्तो कालाए कालवेसिओ कमारो, सो तहारूवाणं थेराणं अंतिए धम्मं सोऊण पव्वतितो, एगल्लविहारपडिम पडिवन्नो, गतो मुग्गसेलपुरं, तहिं तस्स भगिनी हयसुत्तस्स रनो महिला, तस्स साहुस्स अरसिया, ततो तीए भिक्खाए सह ओसह दिन्नं, सो य अहिगरणंति भत्तं पच्चकवति ।
तेन य कुमारत्ते सियालाणं सदं सोऊण पुच्छिया ओलग्गिया-केसि एस सद्दो सुच्चति?, ते भणंति-एए सियाला अडविवासिणो, तेन भण्णति-एएबंधिऊण मम आणेह, तेहिं सियालो बंधिऊण आनितो, सो तं हणइ, सो हम्मंतो खिखिएइ, ततो सो रति विंदइ, सो सियालो हम्मंतो मतो, अकामनिज्जराए वाणमंतरो जाओ, तेन वाणमंतरेण सो भत्तपच्चक्खाययंतिकाउंरक्खावेति पुरिसेहिति, मा कोइ से उवसगं करिस्सइत्ति, जाव ते पुरिसा तं थाणं ऐंति ताव तीए सीआलीए खइतो, जाहे ते पुरिसा ओस्सरिआ ताहे सदं करेंती खाति, जाहे आगया ताहे न दीसति, सोऽवि उवसग्गं सम्मं सहति खमति, एवं अहियासेयध्वं ।। रोगपीडितस्य शयनादिषु दुःसहतर(:)तुणस्पर्श इत्येतदनन्तरं तत्परीषहमाहमू.(८३) . अचेलगस्स लूहस्स, संजयस्स तवस्सिणो।
तणेसु सुयमाणस्स, हुज्जा गायविराहणा।। वृ. अचेलकस्य रूक्षस्य संयतस्य तपस्विन इति प्राग्वत्, तरन्तीति तृणानि-दर्भादीनि तेषु शयानस्योपलक्षणत्वात् आसीनस्य वा भवेत् गात्रस्य-शरीरस्य विराधना-विदारणा गात्रविराधना, अचेलकत्वादीनि तु तपस्विविशेषणानि मा भूत्सचेलस्य तृणस्पर्शासम्भवेनारूक्षस्य तत्सम्भवेऽपि स्निग्धत्वेनासंयतस्य च शुषिरहरिततृणोपादानेन तथाविधगात्रविराधनाया असम्भव इति ॥ ततः किमित्याहमू.( ८४) आयवस्स निवाएणं, तिदुला हवइ वेयणा।
एवं नच्चा न सेवंति, तंतुजं तणज्जिया। व.'आतपस्य' धर्मस्य नितरां पातो निपातस्तेन 'तिउल'त्ति सूत्रत्वात्तौदिक्ख, यद्वा त्रीन्प्रस्तावत् मनोवांकायान्, विभाषितण्यन्तत्वात् चुरादीनां दोलतीव स्वरूपचलनेन त्रिदुला, पाठान्तरन्तु-'अतुला विपुला वा' भवति वेदना, एवं च किमित्याह-'एतद्' अनन्तरोक्तं पाठान्तरतः ‘एवं' ज्ञात्वा न सेवन्ते'न भजन्ते, आस्तर नायेति गम्यते, तन्तुभ्यो जातु तन्तुजं, पठ्यते
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org