Page Text
________________
मूल-७७
__२६१ मू. (७७) पवयणमाया नव बंभगुत्तिओ तह य समणधम्मो य।
एस पसत्थो पिंडोभणिओ कम्मठुमहणेहिं॥ मू. (७८) पसत्थो य असंजम अन्नाणं अविरई य मिच्छतं।
कोहायासवकाया कम्मगुत्ती अहम्मो य॥ वृ. प्रशस्तो प्रशस्तश्च भावपिण्डः प्रत्येक दशविधः' दशप्रकारः, किंरुपः? इत्याह- एकविधादिकः' एकविधोद्विविधस्त्रिविधश्चतुर्विधोयावदशविधइति,तत्रप्रथमतउद्देशक्रमप्रामाण्यानुसरणात्प्रशस्तंभावपिण्डं दशविधमप्यभिदधाति- सञ्जमे'त्यादि, तत्रै कवधिः प्रशस्तो भावपिण्डः संयमः. इह संयमो ज्ञानदर्शने विना नभवति, पूर्वव्यलाभः पुनरुत्तरलाभेभवंति सिद्धः' इतिवचनप्रामाण्यात.ततोज्ञानदर्शन संयम एवान्त ते विवक्षिते इति संयम एवंकः प्रशस्तभावपिण्डत्वेन प्रतिपाद्यमानो न विरुध्यते, द्विविधः पिण्डो विद्याचरणे' विद्या-ज्ञानं-चरणं-क्रिया, अत्र सम्यगदर्शनं ज्ञान एवान्तर्भूतं विवक्षितमिति न पृथग्गणितं, विवक्षा हि वकत्रधाना. वक्ता च कदाचित्संक्षेपणाभिधित्सुस्तां तां प्रत्यासत्तिमधिकृत्य तत्तदन्तर्भावेनाभिधत्ते कदाचित्पुनिर्विशेषपरिज्ञानोत्पादनायविस्तेरणाभिधित्सः सर्ववैविक्त्येनपथकप्रतिपादयति.ततःकदाचिन ज्ञानादित्रिकं संयम इति प्रतिपाद्यते कदाचित ज्ञानक्रिये इति कादाचित्पुनः परिपूर्णमपि सा क्षाद्यथा ज्ञानादित्रिकमिति न कश्चिद्दोषः, त्रिविधः पिण्डः, पुनः 'ज्ञानादित्रिक ज्ञानदर्शनचारित्राणि, चतुर्विधः पिण्डो ज्ञानदर्शनतपःसंयमाः, पञ्चविधः पञ्चन्नतानि-प्राणातिपातमृषावादादत्तादानमैखुनपरिग्रहनिवृत्तिलक्षणानि, अत्रापिज्ञानदर्शनअन्तर्भूतविवक्षितेइतिनपृतगाणिते,रात्रिभोजनविरमणमप्यतेषुपञ्चसुयथायोगमन्तर्भूतं विवक्षितंततानपञ्चविधत्वव्याघातः, एवमुत्तरत्वापियथायोगमन्तर्भावभावनाभावनीया, षधिोभावपिण्डषड्व्रतानि, तत्रपञ्चव्रतानिपूर्वोक्तान्येवप्राणातिपातविरमणादीनिषष्ठं तुरात्रिभोजनविरमणलक्षणं, तथा सप्तविधेपिण्डे-सप्तपिण्डेषणा:सप्तपानैषणाःसप्त अवग्रहप्रतिमाः, तत्रपिण्डेषणा:पानैषणाचसप्तसंसृष्टादयः ताश्चेमाः ससट्ठम संसठ्ठा उद्धड तह अप्पलेवडा चेव । उग्गहिया पग्गहिया उन्झियधम्मा य सत्तमिया॥
अवग्रहप्रतिमा बसतिविषयनियमविशेषाः तथाऽष्टविधः पिण्डोऽष्टौ प्रवचनमातरः, ताथ पञ्च समितयस्तिस्त्रो गुप्तयः, तथा नवविधः पिण्डो नव बह्यचयगुप्तयः, तासां चेदं स्वरूपं
वसहि कह निसिजिदिय कुटुंतर पुव्वकीलिय पणीए। अड़मायाहार बिभूसणं च नव बंभगुत्तीओ॥ 'नथा चे'त्ति समुचये, दशविधः पिण्डो दशप्रकार: श्रमणधर्मः, स चायं
खंनी यमद्दवज्जव मुत्ती तव संजमे य बोद्धव्यं । सधं सोयं आकिंचणं च बंभं च जइधम्मो॥
प्रशस्तभावपिण्डस्योपसंहारमाह- 'एस' इत्यादि. एष'दशप्रकाराऽपि भावपिण्डः काष्टकमर्थन:नीर्थकृदिभमणितः अनेन स्वपनाधिका व्यदायमाह। सम्प्रति अप्रशस्तंभावपिण्ड दशविधमपि क्रयणाह"अपसत्या य इत्यादि, अप्रशस्तः पुनभांबपिण्ड एकविधाऽसंयमाविरत्यभावः, अत्राज्ञानमिथ्यात्वादानि साण्यप्यन्तभूतानि विवक्ष्यन्ते तता न कश्चिद्दोषः, द्विविधाऽज्ञानाविरती, चशब्दा मिथ्यात्वशब्दानन्तरं योजनीयः अमिथ्यात्वकषायादयः सर्वेऽप्यत्रैवान्तर्भूता विवक्षितास्ततोनद्विविधत्वव्याघातः एवमुत्तरत्राप्यन्तर्भावभावनीया त्रिविधी मिथ्यात्वं चशब्दादनानाविरती च. चनर्विधः चत्वार: कोधात्यः क्रोधमानमायालाभाःपचाश्रवद्वाराणिप्राणातिपातमषावादादत्तादानमैथुनपरिग्रहरूपाणि षड्विधः 'काय'त्ति कायवधाः-पृथिवीकायिकादिविनाशाः सप्तविधः कर्मणि-कर्मविषयो द्रष्टव्यः इहकर्मशब्देनकर्मबन्धनिवन्धनभृताअध्यवसायागृह्यन्ते.भावपिण्डाधिकारात.ततआयुर्वर्जशेषसप्तकर्मबन्धनिबन्धन-भूताःकाषायिका
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 003379 |
| Book Title | Agam Sutra Satik 41B Pindniryukti MoolSutra 2b |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Dipratnasagar, Deepratnasagar |
| Publisher | Agam Shrut Prakashan |
| Publication Year | 2000 |
| Total Pages | 202 |
| Language | Prakrit, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari, Agam, Canon, Agam 41, & agam_pindniryukti |
| File Size | 9 MB |