________________
मूलं-५९६ उदयनन पिठरकर्णाघट्टन, इत्यमूनि चत्वारि पदान्यधिकृत्य षोडश भङ्गा भवन्ति। मू. १५९७) पयसमद्गअब्भास मानं भंगाणं तेसिमा रयणा।
एगंतरियलहगुरुद्गुणा दुगुणायवामेसु।। वृ.इहयावतापदानां भङ्गाआनेतुमिष्यन्तेतावन्तोद्विकाऊधिःक्रमणस्थाप्यन्ते,ततस्तेषामभ्यासे सति यदन्तिमे द्विक समागच्छति तदभङ्गानां 'मान' प्रमाणं, तथाहि-इह चतुर्णा पदानां भङ्गा आनेतुमिष्टास्ततचत्वारो दिका ऊर्ध्वाधःक्रमेण स्थाप्यन्ते. ततः प्रथमो द्रकि द्वितीयन टिकेन गुण्यने, जाताश्चत्वारः तस्तृतीयाद्विकोगुण्यतेजाताअष्टौ.तैरपिचतुर्थोद्रिकोगुम्यत,जाताःषोडश, एतावन्तश्चतुर्णा पदानां भङ्गा भवन्ति, तेषां च पुनर्भङ्गानामेषा रचना, प्रथमपङ्क्तावेकान्तरित लघुगुरु, प्रथमं लघुततोगुरु, पुनर्लघ. एवं यावतषोडशोभङ्गः ततःप्रज्ञापकापेक्षया वामेषु' वामपाश्चेषु द्विगुणद्विगुणा लघुगुरवः,तद्यथाद्वितीयपद्धौ प्रथमं द्वो लघु तता द्वौ गरू ततो भृयाऽपि द्रो लघु एवं यावत्षाडशा भङ्गः. तृतीयपड़ता प्रथम चत्वारा लघवः ततथत्वारा गुरवः. ततः पुनरधश्चत्वारा लघवस्ततश्चत्वारा गुरवः. चतुर्थपढ़यां प्रथममष्टी लयवस्तताऽष्टांगुरवः।अत्रऋजवः अंशा-शुद्धावक्राचाशुन्द्राः इहषोडशानांभङ्गानामायभङ्गऽनुज्ञा नशेषेषु पथदससुभङ्गेष। सम्प्रत्यत्यष्णग्रहणे दोषानाह
मू. (५९८/१) दुविहविराधन उसिणे छड्डण हानी यभाणभेओ य।
वृ. 'उष्णे' अत्युष्णे इक्षुरमादौ दीयमाने द्रिया विराधना, आत्मविराधना परविराधना, च. तथाहियस्मिन् भाजने तदत्यूष्णं गृह्यति तन तप्तं सदभाजनं इस्तेन साधुह्यन दह्यते इत्यात्मविराधना । येनापि स्थापितेनस्थाननसादात्रीददातितनाप्यत्युष्णेनसादह्यत इति।तथा छड्डणहाणीय'त्तिअत्युष्णमिक्षुरसादि कप्टेन दात्री दातुं शक्नोति, कष्टेन च दाने कथमपि साधुसत्कभाजनाहिरज्झनेहानिर्दीयमानस्येक्षरसादेः. तथा 'भाणमेओ' इति तस्य भाजनस्य साधुना बसत्तावानयनायोत्पाटितस्य पतद्ग्रहादाव्या वा दानायोत्पाटितस्योचनस्यगण्डरहितस्यात्युष्णतयाज्ञगिनिभूमोमोचनभङ्ग स्यात,तथाचषड़जीवनिकायविराधनेति संयमविराधना । सम्प्रति वातकायमधिकृत्यानन्तरपरम्परे दर्शयनि
मू.(५९८/२) वाइक्खित्ताणंतरपरंपरा पप्पडिय वत्थी।
वृ. 'वातोन्क्षिप्ताः' समारणात्पाटिताः पर्यटिकाः'शालिपपेटिकाअनन्तरनिक्षिप्त.परम्यरनिक्षिप्त वत्थि' विभक्ति लोपाद्रस्ता. उपलक्षणमेतन. समीरणापूरितवस्तितिप्रभृतिव्यवस्थितं भण्डकादि। मू. (५९९) हरियाइअनंतरिया परंपरं पिढरगाइसुवर्णमि।
पृपाइ पिट्टनंतर भरण कुउबाइयू इयरा॥ वृ. वन वनस्पतिविषय अनन्तनिक्षिप्त' हरितादिषु सचिनाहिकाप्रभृतिषु अनन्तरिता निक्षिप्ता अपृ. पाठय इतिशेषः, हरितादीनामवोपरि स्थितषु पिठरादिषुनिक्षिप्ता अपृषाव्य परम्परनिक्षिप्तं नथा बनावबादीनां पृष्ठंऽनन्तर्रानप्ति अपूपादयस्नसम्वनन्तनिक्षितं, बाव दिपृष्ठ एव भरेक कुतुपादिषु वा भाजनेषु निश्रिप्ता मोदकादयः. परम्परनिक्षिप्तम । इह सर्वत्रानन्तरनिक्षिप्तं न ग्राह्य, सचित्तसट्टनादिदोषसम्भवान. परम्परनिक्षिप्त नु सचिनगट्टनादिपरिहारण यननया ग्राह्यमिति सम्प्रदायः । उक्तं निक्षिप्तदारममू. (६००) सचित्ते अचित्ते मीसग पहियंमि होइ चउभंगा।
आइतिगे पडिसेहो चरिमे भंगमि भयणा उ॥ इह सचित्त' इत्यादौ सप्तमीतृतीयार्थे नतोऽयमर्थः-सचित्तनाचित्तेन मिश्रेणवापिहित चतुर्भङ्गीभवति.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org